Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Ötən saylarımızda bəzi simvollara aydınlıq gətirmişdik. Bu dəfə də ənənəyə sadiq qalaraq bəziməlumatlar veririk. Bayraqlarda tez-tez rast gəlinən simvollardan biri də ulduzdur . Üzərində ən çox ulduz olanbayraq ABŞ-a məxsusdur . “Stars and Stripes” adı ilə tanınan bu bayraq 1777-ci il iyulun 14-də yaradılıb . Ozaman Konqress Birləşmiş Ştatları 13 ağ və qırmızı zolaq və göy rəngin fonunda 13 ağ ulduzun təmsil edəcəyiniqərararını verir, sonradan ştatların sayı artdıqca ulduzların da sayı müvafiq olaraq artır və hazırda onların sayı50-yə çatıb . Bayraqdakı ulduzların sayına görə ABŞ-dan sonra 23 ulduzlu Braziliya gəlir . Malayziyabayrağındakı ulduz isə ən çoxguşəlidir .Zolaqlardan simvol kimi geniş istifadə edən daha bir ölkə Liberiyadır . Onun bayrağında 11 qırmızı vəağ zolaq , göy haşiyədə bir ağ ulduz var . Bəzi bayraqlarda isə dini və ya fəlsəfi simvolları görmək olar .Məsələn , İsrailin bayrağında altıguşəli “Davidin ulduzu” təsvir edilib. Hindistanın bayrağındakı “Qanun çarxı”buddizmin göstəricisidir . Yazının xüsusi əhəmiyyət daşıdığı yeganə bayraq Səudiyyə Ərəbistanına məxsusdur ,yaşıl fonda ərəb dilində “Allahdan böyük Tanrı yoxdur və Məhəmməd onun elçisidir” yazılıb .Portuqaliya bayrağı üzərində dəniz ekspedisiyalarının və XVI əsr kəşflərindən olan naviqasiya aləti əksolunub . Paraqvay bayrağı isə hər iki tərəfində müxtəlif təsvirləri olan yeganə bayraqdır, bir tərəfində dairəiçində dövlət emblemi – May ulduzu, digər bir tərəfində isə dairə içində şir təsviri var.:Maraq üçün qeyd edək ki, cənub qütbünə qaldırılan ilk bayraq Norveçə (1911), şimal qütbündə isə ilkbayraq ABŞ-a (1909) məxsus olub. Ayın səthinə sancılan ilk bayraq da (1969) amerikalılarındır. İlk dəfə ənyüksək zirvəni – Everesti fəth edən (1953) bayraq isə Böyük Britaniyaya məxsusdur .Qeyd edək ki, Ağ bayraq dünyəvi sülh və atəş əleyhinə yaradılmış bayraq hesab olunur. Bu əsasəndövlətlər arasında müharibənin dayandırılmasına və sülh müqaviləsinin bağlanmasına işarədir. Ümumiyyətlədöyüş meydanında onun qaldırılması təslimçilk əlamətidir. Qara bayraq isə1888- cil dən bəri anarxiyanısimvollaşdırır. O, həm də matəmin rəmzidir.Ən qəribə bayraqlardan biri də Mars planetinin bayrağı hesab olunur. Beləki, bu bayraqda yer alanqırmızı rəng hal hazırki, Mars planetini, göy və yaşıl rəng isə Mars planetinin gələcəyini simvolizə edir. Eynizamanda bu bayraq Mars Society i The Planetary Society- qurumlarının da bayrağı hesab olunur.Jolly Roder adlı bayraqlar isə dəniz quldurlarına aiddir. Bu bayraqlar 17-18 ci əsrlərdə yaradılıblar vəmüxtəlif versiyaları var. Bir növ ölümü əks etdirir. Con Teylor və Edvard Tik ilk dəfə dəniz quldurubayraqlarından istifadə ediblər. Bu bayraqla kəllə sümüyü və çarpaz halda iki sümük təsvir olub. Bəzi piratbayraqlarında qum saatı da yer alır və bu keçən zamana işarədir.Hazırladı: Samir“Üç nöqtə”.-2012.-15 sentyabr.-№162.-S.11.104