Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Bayraq elə bir rəmzdir ki, millətin keçmişi də, gələcəyi də onun rənglərində, nişanələrində danışır.Bayraq xalqın arzularıdır, ümidləridir, namusudur, qeyrətidir. O hər şeydən ən uca tutduğumuz dəyərlərin cəmiolması ilə müqəddəsdir, boyalarındakı, simvollarındakı mənəvi-ideoloji mənası ilə qudsaldır.Bayraq xalqların taleyidir, amma bayrağın və onun aid olduğu milli dövlətin taleyinimüəyyənləşdirənlər də xalqın yetirdiyi fikir adamlardır, tarixi şəxsiyyətlərdir, liderlərdir. Bayraqların taleyionun simvollarında əks olunmuş ideoloji xəttin düzgünlüyündən, xalqın, xalqa rəhbərlik edən liderlərin həminxəttə sadiqliyindən və bu ideoloji düşüncənin qarşıya qoyduğu məqsədlər uğrunda aparılan mübarizənindönməzliyindən asılıdır.Üçrəngli bayraq ideyasını ilk dəfə Azərbaycan istiqlaliyyətinin ideoloqlarından olan Əli bəyHüseynzadə gündəmə gətirmişdi. İlk dəfə 1918-ci ildə yüksələn bayrağımızın rəngləri Cəfər Cabbarlınınmisralarında belə incələnirdi:Bu ay, yıldız, boyalarınqurultayı nə demək?Bizcə böylə söyləmək!Bu göy boya Göy Moğoldanqalmış bir türk nişanı,Bir türk oğlu olmalı!Yaşıl boya islamlığınsarsılmyan imanı,Ürəklərə dolmalı!Şu al boya azadlığın,təcəddüdün fərmanı,Mədəniyyət bulmalı.Səkkiz uclu şu yulduz da səkkizhərli OD YURDU!Əsarətin gecəsindən fürsətbulmuş quş kibi,Səhərlərə uçmuşdur.Şu hilal da türk bilgisi,düzgün sevgi nişanı,Yurdumuzu qucmuşdur!O illərdə bayrağımızın üzərindəki rənglərin mənəvi mənaları barədə fikirlər tək bu misralardakı poetikyozumlardan ibarət deyildi. Mətbuatda bu xüsusda çıxış edən görkəmli aydınlarımız bayrağımızın rənglərinə odövrdə kifayət qədər aktual olan Qərb yoxsa Şərq, dil, yoxsa din birliyi, mədəniyyət və müasirlik və s. kimiməsələlər prizmasından yanaşır, öz mövqelərini bayrağımızın rənglərinə münasibətdə də əsaslandırmağaçalışırdılar.Dövrün xarakterini nəzərə alaraq bu cür yanaşmalar təbii sayılmalı idi, əslində: Azərbaycan cəmiyyətimüsəlman Şərqində ilk dəfə demokratik bir respublika bina etmişdi, indi də bu cür polemikalarla dövlətingələcəyə doğru ən düzgün yollarını arayırdı.Əfsus ki, sovet inqilabı bu istiqamətdə aparılan müzakirələrin normal məcrada davam edərəkcəmiyyətin bütün qütbləri tərəfindən məqbul sayılan yekun nəticələrlə tamamlanmasına imkan vermədi.Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin qurulması, bu polemikaları, ümumiyyətlə, gündəmdən çıxardı. 70 il sonraüç rəngli bayrağımız yenidən öz statusuna qovuşduqda isə məlum oldu ki, bu istiqamətdə hələ də ətraflımüzakirələrin aparılmasına, bir sıra sualların aydınlaşdırılmasına, siyasi iradəyə söykənən düzgün qərarlarınqəbuluna ehtiyac var.Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərində ölkəyə guya rəhbərlik edən, əslində isə öz səriştəsiz,korafəhm, küçə-meydan eyforiyasından qalma emosional addımları ilə ölkəni əsl fəlakətə sürükləyən təsadüfiinsanlardan hər hansı düzgün qərar gözləməyə dəyməzdi. Bu, onların xörəyi deyildi.Belə taleyüklü məsələlərin həllini ancaq o bayrağa ilk dəfə siyasi status qazandıran, onun əsl dəyərini,nişanələrinin mənasını, mahiyyətini dərindən bilən, milli mənsubiyyətindən, dilindən, dinindən asılı olmayaraq***123