Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Bakı islam mədəniyyətinin mərkəzlərindən biri kimiSƏİDƏ ƏLİ QIZI,Bakı Dövlət Universitetinin dosentiSƏİDƏ QULİYEVA,BDU-nun Azərbaycanşünaslıq Elmi-Tədqiqat Mərkəzinin kiçik elmi işçisi2009-cu ildə Bakının İslam mədəniyyətinin paytaxtı elan edilməsini əlamətdar hadisə kimi qeyd edənAzərbaycan özünü ev sahibi kimi doğrultdu. Bu münasibətlə ölkəmizdə beynəlxalq səviyyəli 100-dən artıqsilsilə tədbirlər (incəsənət, memarlıq və s. yaradıcılıq sahələri ilə bağlı sərgilər, səfərlər, tamaşalar,simpoziumlar, elmi konfranslar) keçirilmiş tədbirlərdə İslam dünyasının və müxtəlif Avropa ölkələrininmədəniyyət və elm xadimləri iştirak etmişlər. Tədbirlərdə Azərbaycanın və Bakının islam sivilizasiyasınaverdiyi töhfələr nəzərə çatdırılmış, «İslam mədəniyyətinin paytaxtı» adı bütün cəhətlərilə açıqlanmışdır.Məlumdur ki, 1969-cu ildə yaradılmış İslam Konfransı Təşkilatı (İKT) keçən il fəaliyyətinin 40 illikyubileyini qeyd edib. Azərbaycan 1991-ci ildə müstəqillik əldə etdikdən sonra üzv olduğu ilk beynəlxalqtəşkilat məhz bu təşkilat olmuşdur. 90-cı illərin əvvəllərindən bu günədək Azərbaycan İKT ilə sıx və səmərəliəməkdaşlıq edir.1979-cu ildə İKT-nin Xarici İşlər Nazirlərinin Fəs şəhərində keçirilən X konfransında islam Təhsil, Elmvə Mədəniyyət Təşkilatı - İSESKO-nun yaradılması təklif edilmiş, 1980-ci ilin may ayında İslamabaddakeçirilən XI konfransda bu təşkilatın Nizamnaməsi təsdiq olunmuşdur. İSESKO-nun 1982-ci ildə keçirilən təsisyığıncağından sonra bu təşkilat İKT tərkibində mütəxəssis qurum olsa da, fəaliyyətinə görə beynəlxalq təşkilathesab olunur. İSESKO 5 qitənin dövlətlərini birləşdirir və YUNESKO ilə yaxından əməkdaşlıq edir.Təşkilatın fəaliyyət istiqamətlərindən biri İslam sivilizasiyasının formalaşmasında, inkişafında,həmçinin bu dinin intibah dövründə elm və mədəniyyət mərkəzləri olmuş şəhərlərin irsinin qorunması, onlarıntəbliği üçün müxtəlif layihələrin həyata keçirilməsidir. «İslam mədəniyyətinin paytaxtları» proqramı adı iləhəyata keçirilən layihə 2004-cü ildən reallaşdırılmağa başlanmışdır. Məhz həmin dövrdən etibarən müsəlmanölkələrindən hər il bir neçə şəhər İslam mədəniyyətinin paytaxtı elan edilir və həmin şəhərin islamsivilizasiyasındakı rolu ətraflı tədqiq və təbliğ olunur.«İslam dünyasında mədəniyyət siyasətləri: keçmişə əsaslanaraq gələcəyin formalaşdırılması» mövzusundatəşkil olunmuş İKT-yə üzv dövlətlərin Mədəniyyət nazirlərinin V konfransında (21-23 noyabr 2007-ci il,Tripoli) Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm naziri Əbülfəz Qarayev Bakı şəhərinin «İslammədəniyyətinin paytaxtları» proqramında müəyyən olunmuş bütün meyarlara tamamilə uyğun gəldiyiniəsaslandırmış və bu şəhərin 2009-cu ildə İslam mədəniyyətinin paytaxtı elan olunması təklifini irəli sürmüşdü.Nəticədə, Bakı Asiya qitəsindən 2009-cu il üçün İslam mədəniyyətinin paytaxtı elan olundu.Bu münasibətlə Bakıda beynəlxalq elmi konfranslar keçirildi. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan elmxadimlərinin Azərbaycan mədəniyyəti, elmi, xüsusilə Bakı haqqında tədqiqatları ilə tanış olmaq imkanı yarandı.Mart ayının 18-dən 20-ə qədər Beynəlxalq Muğam festivalı çərçivəsində «Muğam aləmi» Beynəlxalqelmi simpoziumu keçirildi. ABŞ, Fransa, Böyük Britaniya, Almaniya, İtaliya, Niderland, Türkiyə, Macarıstan,Çin, Tunis, Rusiya, Özbəkistan, Tacikistandan və digər ölkələrdən gələn (simpoziumda 17 ölkənin nümayəndəsiiştirak edib) alimlər və incəsənət xadimlərinin iştirak etdiyi simpoziumda 80 məruzə dinlənildi və onlarınətrafında müzakirələr aparıldı. Simpozium muğamın təkcə Azərbaycan mədəniyyəti və elmi üçün deyil, dünyamusiqi ictimaiyyətinə nə qədər dəyərli və maraqlı olduğunu elmi əsaslarla göstərdi. Simpozium YUNESKO vəİSESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın açılış nitqi ilə başladı. SonraAzərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti Mahmud Kərimov tədbir iştirakçılarına muğamla bağlıgeniş məlumat verdi. Simpoziumda etnomusiqişünaslıq elminin məşhur simalarından olan Nyu-York şəhərUniversitetinin professoru, YUNESKO-nun eksperti Stiven Blam, Nyu-Yorkun Kolumbiya Universitetinin fəxriprofessoru Diter Kristensen, Fransadan professor Jan Dyurinq, Berlinden Humbolt Universitetinin professoruYurqen Eisner, Kaliforniya Universitetinin fəxri professoru Hiromi Lüter Sakata, Moskva Konservatoriyasınınprofessoru Violetta Yunusova, Düşənbədən «Akademiya makoman»ın direktoru Abduvali Abduraşitov iştiraketdilər. Niderlanddan YUNESKO yanında ənənəvi musiqi sahəsi üzrə Beynəlxalq Şuranın vitse-prezidenti VimVan Zanten ölkəmizin en böyük dəyərlərindən olan muğamın bəşəriyyətin qeyri-maddi irsinin inciləri siyahısınadüşdüyünü, Azərbaycan musiqisi və mədəniyyətinin digər xalqlar tərəfindən də yaxından öyrənilərək sevildiyinibildirdi.518