Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Hər hərəkəti, davranışı, sözü ölçülüb biçilən Mirzə müəllimi başqa qiyafədə görürük. Kürsüdən azacıqqalxıb başı ilə oturmağa iltifat edir, qulağına yapışdırdığı telefon dəstəyindən ayrılmadan əsəbi söhbətini davametdirir, hərdən masanın üstündəki Leninin əsərlərinin cildlərini açır, sitatlar oxuyur... Başa düşüldü ki, debatBirinci katiblədir. O, iclasın keçirilməsinə etiraz edir...Düzdür, sonralar bu hadisənin ucundan-qulağından xəbər tutduq və hər iki siyasi rəhbəri ogünkü savaşınagörə anlamağa başladıq.Əsl anlam isə hörmətli Cəmil müəllim, sizin kitabınız sayəsində mümkün oldu. Monoqrafiyada təkraredirəm, sənədlər də təzədir, fikirlər də gerçəkliklə, nəzəri əsasla ümumiləşdirilib. Bir üslub da xoşlanılır ki,müəllif, belə deyək, əsərin qəhrəmanlarını çağdaş siyasi müstəvidə göstərməklə kifayətlənmir, Azərbaycanrəhbərlərinin tərcümeyi-hallarını da təqdim edir. Şahidlik edir ki, kim kim olub!Yenə bir izaha ehtiyac görürük.Bu yaxınlarda təziyə yerində acı bir ovqat sarsıtdı məni. Söhbət Mirzə İbrahimov haqqında kitabburaxılmasından düşmüşdü. Ədib dostum dedi ki, sizin yazınızı oxudum, hamınızın çox səmimi sözünüzdənsonra həyəcanlandım. Bilirsiniz niyə? Heydər Əliyevin onun yubileyini keçirmək haqqında sərəncamı vardı, nəoldu? Susdum. Söhbətdə iştirak edən cavan oğlan soruşdu: kimdi Mirzə İbrahimov, haralıdı? Oturub MilliMəclisdə, yubiley keçirə bilmir özüçün?! Quruyub qaldım, nə deyim, "yüksək" təhsil görmüş gənc Mirzəİbrahimovla başqa İbrahimovu dəyişik salmışdı?!Və kitab müəllifinə minnətdarlıq edir və bədbəxt Gəncə xatırlatmaq üçün (belələri az deyil) Mirzəİbrahimovun kitabda verilmiş tərcümeyi-halından bir neçə cümləni yazıya salmalı oluruq:"...1938-ci ildən başlayaraq M.İbrahimov mədəniyyət, maarif və incəsənət sahəsində müxtəlif vəzifələrdəçalışmışdı. 1938-ci ildə o, Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Soveti yanında incəsənət məsələləri üzrə idarəninrəisi işləmiş, 1942-ci ildə Maarif Komissarı vəzifəsinə irəli çəkilmişdi. 1948-ci ildən başlayaraq Ali SovetinRəyasət Heyətinin sədri seçilənə qədər M.İbrahimov Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının sədri olmuşdu...1941-ci ildə Sovet qoşunları İrana girəndə M.İbrahimov Cənubi Azərbaycana göndərilən ilk ziyalılardanidi. "Vətən yolunda" qəzetinin ilk redaktoru olmuşdu, 1945-ci ilin sentyabr ayının 20-də Cənubi Azərbaycanagöndərilən Sovet Azərbaycanı siyasi işçilərinin rəhbəri kimi İrana ezam olunmuşdu...".Mirzə İbrahimovu ədəbi-bədii yaradıcılığı, Elmlər Akademiyasının ilk akademiki kimi şərəfli elm yoluhaqqında da kitabdan kifayət qədər məlumat almaq olar. Ancaq vurğulamaq istəyirik ki, M.İbrahimovun özxalqı qarşısında müstəsna xidməti - onun milli dilimizə konstitusiyada dövlət dili statusu verilməsi ilə bağlıdır.N.Nərimanovdan sonra demək olar ki, görkəmli yazıçı, müdrik siyasi rəhbər Mirzə İbrahimov qeyrətlimillətsevər ziyalıların sovet rejimi tərəfindən təqib olunduğu dövrdə bunu etmişdi. O, sözün əsl mənasında xalqrəhbəri nüfuzu qazanmışdı. Bununla avam gəncin sualına müəyyən qədər cavab verməli olduq. Nəticəni özü,daha çox da fərman sahibləri və ziyalı toplularının başçıları çıxara bilərlər, elə unutqanlıq xəstəliyinətutulmuşuq biz hamımız: media və qələm sahibləri!Kitabda Mirzə müəllimin portreti böyük məhəbbətlə yaradılıb - müəllifin siyasi rəhbərə verdiyi qiymətbelə təsbit olunub:"50-ci illərdə respublikada gedən ictimai-siyasi proseslərdə milli ideyanın və milli təəssübkeşliyin əsasdaşıyıcısı, milli maraqların əsas təşəbbüsçüsü Mirzə İbrahimov idi".Zaman Mirzə müəllimi dönə-dönə çox ağır sınaqlara çəkdi, məhz möhkəm milli əqidəsi və iradəsi ilə oAzərbaycan dili məsələsini hüquqi müstəviyə qaldıra bildi. Və onun müdafiəsi üçün sinəsini qalxan etdi. Vəxalqın qəflət yuxusundan ayılmasının, imperiyaya bağlılıq kəndirlərinin qırılacağı zəruriliyini ötən əsrinortalarında məhz o rəsmi orqana gətirdi."...Hakim millətin, "böyük" millətin məzlum millətə, "kiçik" millətə göstərdiyi hər hansı təzyiq ancaqnifrət və nifaq duyğuları oyadır, əzilən milləti tarixi intiqam saatını gözləməyə məcbur edir" ("Kommunist"qəzeti, 1956).Bunlar kitabın qızıl sətirləridir!Kitabda siyasi rəhbərlərin - milli cümhuriyyətin banisi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin, böyük NərimanNərimanovun, müəllifin ifadəsi ilə demiş olsaq istedadlı, hazırlıqlı, mədəni və geniş dünyagörüşünə malik VəliAxundovun və Azərbaycan dilinin Sovet dövründə və istiqlal zamanı konstitusiyamızda möhkəm yer tutmasınınvə ən ümdəsi millətimizin bu cür ali hüquqlarının həyati qüvvə almasının yaradıcısı və təşkilatçısı olmuş"Azərbaycanın taleyində, eləcə də SSRİ həyatında mühüm rol oynamış" milli öndər Heydər Əliyevin portretcizgiləri birbaşa milli məsələnin inkişaf tarixinə xidmət edir.408