AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr

More documents

Recommendations

Info

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────konkretləşdirilərək məsuliyyətinin artırılmasına, yerli özünüidarə qurumlarının məsuliyyəti prinsiplərinin təsbitolunmasına yönəlmişdir. Konstitusiyada əksini tapmış əlavə və dəyişikliklərə vətəndaşların həyat səviyyəsininyaxşılaşdırılması və ətraf mühitin qorunmasından tutmuş, mülkiyyətin geri alınması prinsiplərinindəqiqləşdirilməsinə, şəxsi həyatın qorunmasına, dini etiqadların və əqidələrin sərbəst ifadə edilməsinə (nümayişetdirilməsinə), cinayət törədilməsində təqsirləndirilən şəxslərin hüquqlarının qorunmasına, insanların fərdi vəqrup şəklində hüquqlarının təminatına, məhkəmə hakimiyyəti üzərində ictimai nəzarətin gücləndirilməsinə,habelə icra və qanunverici orqanların fəaliyyətinin daha səmərəli həyata keçirilməsinədək geniş spektrli vəəhəmiyyətli məsələlər daxildir.Referendumda ölkə vətəndaşlarının mütləq əksəriyyətinin də birmənalı şəkildə dəstəklədiyi bu əlavə vədəyişikliklər çoxşaxəli olmaqla, cəmiyyətin ən müxtəlif sahələrini əhatə edir. Məsələn, 12-ci maddəyə ediləndəyişikliyə görə insan və vətəndaş hüquq və azadlıqları ilə yanaşı, "Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlarınınlayiqli həyat səviyyəsinin təmin edilməsi" də dövlətin ali məqsədləri sırasına daxil olunur. Bununla, dövlət hərbir vətəndaşın layiqli həyat tərzinin təminatını konstitusion öhdəlik kimi üzərinə götürür.Bazar iqtisadiyyatı yolu ilə irəliləməsinə baxmayaraq Azərbaycan dövlətinin yeritdiyi siyasətin anaaxarında sosialyönümlü məsələlərin prioritet təşkil etdiyi, "sosial dövlət" modelinə doğru inamlı addımlarınatıldığı Əsas Qanunun 15-ci maddəsinə edilən dəyişiklik fonunda bir daha real təsdiqini tapır.25-ci maddəyə edilən əlavə hər kəsin qanun qarşısında bərabərliyi prinsipinin daha dolğun və hərtərəfliifadəsinə hüquqi təminat yaradır. Bu maddəyə ediləcək birinci əlavəyə görə, "Heç kəsə yuxarıda göstərilənəsaslara görə zərər vurula bilməz, güzəştlər və ya imtiyazlar verilə bilməz, yaxud güzəştlərin və imtiyazlarınverilməsindən imtina oluna bilməz". Digər əlavəyə görə isə "Hüquq və vəzifələrlə bağlı qərar qəbul edən dövlətorqanları və dövlət hakimiyyəti səlahiyyətlərinin daşıyıcıları ilə münasibətlərdə hər kəsin bərabər hüquqlarıtəmin edilir". Azərbaycan demokratik dəyərləri milli inkişafda prioritet kimi qəbul edən tolerant dövlətolduğundan hər iki əlavənin Konstitusiyada əksini tapması tamamilə məntiqidir.32-ci maddəyə edilən əlavə və dəyişikliklər isə respublikamızda hər bir vətəndaşın şəxsi toxunulmazlıqhüququnun daha etibarlı təminatına yönəlməklə, informasiyanın əldə edilməsi və yayılması baxımındanmüəyyən hüquqi çərçivələri müəyyənləşdirir. Etiraf etməliyik ki, son illər məhkəmələrdə ictimai-siyasixadimlərin, dövlət məmurlarının, hətta sıravi vətəndaşların KİV-yə qarşı mülki qaydada qaldırdığı iddialarınböyük əksəriyyəti şərəf və ləyaqətin müdafiəsi, şəxsi toxunulmazlıq hüququnun pozulması halları ilə bağlı olur.Peşə etikasına və qanunlara riayət etmək istəməyən müəyyən qəzetlər ölkədə söz və mətbuat azadlığını əsasgətirərək məhkəmə iddiaları ilə razılaşmaq istəmirlər. Halbuki hər bir vətəndaşın söz və mətbuat azadlığı ƏsasQanunda digər vətəndaşın şəxsi toxunulmazlıq hüququndan üstün norma deyildir. 32-ci maddəyə edilmiş əlavəvə dəyişikliklər qanunla nəzərdə tutulmuş hallardan başqa, şəxsi və ailə həyatına müdaxiləni qadağan edir. Eynizamanda, "Hər kəsin şəxsi və ailə həyatına qanunsuz müdaxilədən müdafiə hüququ vardır. Dövrün reallıqları iləsəsləşən digər əlavəyə əsasən, "Qanunla müəyyən edilmiş hallar istisna olmaqla, heç kəs onun xəbəri olmadanvə ya etirazına baxmadan izlənilə bilməz, video və foto çəkilişinə, səs yazısına və digər bu cür hərəkətlərəməruz qoyula bilməz". Bu, ölkə vətəndaşlarının şəxsi toxunulmazlıq hüququna əlavə təminatlar yaradır, KİVcəmiyyətmünasibətlərinin qanuni çərçivələrini və sərhədlərini daha dəqiq müəyyən edir.48-ci maddəyə (vicdan azadlığı) edilən əlavə isə hər bir ölkə vətəndaşının Konstitusiya ilə təsbit edilmişvicdan azadlığı hüququna əlavə konstitusion təminat yaradır. Həmin əlavəyə görə, "Heç kəs öz dini etiqadını vəəqidəsini ifadə etməyə (nümayiş etdirməyə), dini mərasimləri yerinə yetirməyə və ya dini mərasimlərdə iştiraketməyə məcbur edilə bilməz ". Bu əlavə müxtəlif xalqların, dini konfessiya və icma nümayəndələrinin dinc,yanaşı yaşadığı respublikamızda dini-etnik dözümlülüyün daha da gücləndirilməsi, habelə hər kəsin vicdanazadlığı hüququnun konstitusion müdafiəsi baxımından vacib əhəmiyyətə malikdir.Əsas Qanunun 71-ci maddəsinə edilən əlavə də ümumən demokratiyanın tələbləri ilə səsləşir. Bumaddədə nəzərdə tutulan əlavəyə görə, "Hər kəsin hüquq və azadlıqları bu Konstitusiya və qanunla müəyyənedilmiş əsaslarla, habelə digərlərinin hüquq və azadlıqları ilə məhdudlaşır". Demokratiyanın mühüm şərti kimi200
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────qəbul olunan bu müddəaya konstitusion statusun verilməsi hər bir vətəndaşın hüquq və azadlıqlarının qanunisərhədlərinin, eləcə də hüquqi meyarlarının dəqiqləşdirilməsi baxımından vacibdir. Şübhəsiz, heç bir qanun, ocümlədən Konstitusiya vətəndaşlara son imkanları görünməyən hüquq və azadlıqlar vermir.Təqdir olunan əlavələrdən biri də Azərbaycan Respublikasının 40 min vətəndaşına qanunvericiliktəşəbbüsü hüququnun verilməsidir. Konstitusiyanın 96-cı maddəsinə (Qanunvericilik təşəbbüsü hüququ) ediləndəyişikliyə görə, Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarına qanun layihələrini Milli Məclisin müzakirəsinəçıxarmaq hüququnun verilməsi, ilk növbədə, ictimai mənafelərə xidmət edir. Qüvvədə olan KonstitusiyadaAzərbaycan Respublikasının Milli Məclisində qanunvericilik təşəbbüsü hüququ (qanun layihələrini və başqaməsələləri Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin müzakirəsinə təqdim etmək hüququ) AzərbaycanRespublikası Milli Məclisinin deputatlarına, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə, AzərbaycanRespublikasının Ali Məhkəməsinə, Azərbaycan Respublikası Prokurorluğuna və Naxçıvan MuxtarRespublikasının Ali Məclisinə məxsusdur. Əlavə olaraq 40 min Azərbaycan vətəndaşına belə bir hüququnverilməsi Konstitusiyanın I maddəsinin (Azərbaycan Respublikasında hakimiyyətin yeganə mənbəyi xalqdır)tələbindən irəli gəlir. Bu yenilik ölkə vətəndaşlarına onların maraq <strong>dair</strong>əsinə daxil olan məsələlərin hüquqitənzimlənməsi məqsədilə qanun layihələri hazırlamasına və Milli Məclisin müzakirəsinə çıxarmasına imkanyaradacaqdır.Ümumiyyətlə, Əsas Qanunun 29 maddəsinə edilmiş 41 əlavə və dəyişikliyin hər biri mahiyyətcərespublikamızın tərəfdar çıxdığı beynəlxalq konvensiya və sazişlərin tələblərinə tam cavab verir. İctimai dəstəkalmış hüquqi yeniliklər 1948-ci il tarixli "Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi"nə, 1950-ci il tarixli"İnsan Hüquqları üzrə Avropa Konvensiyasına", 1966-cı il tarixli "Vətəndaş və Siyasi Hüquqlar haqqındaBeynəlxalq Pakt"a, 1989-cu il tarixli "Uşaq hüquqları haqqında" Konvensiyanın və s. müddəalarına uyğunolmaqla, ölkənin milli qanunvericiliyinin beynəlxalq norma və prinsipləri ilə uzlaşdırılmasına yönəlmişdir.Konstitusiya islahatlarının ictimai münasibətlərin hüquqi tənzimlənməsi prosesində praktik surətdə tətbiqibaxımından milli qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi də yeni mərhələ üçün qarşıda duran əsas vəzifələrdənbirinə çevrilmişdir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2 aprel 2009-cu il tarixli "AzərbaycanRespublikasının Konstitusiyasına əlavələr və dəyişikliklər edilməsi haqqında" Azərbaycan RespublikasınınReferendum Aktının qüvvəyə minməsi ilə əlaqədar müvafiq normativ hüquqi aktların layihələrinin hazırlanmasıbarədə" sərəncamı da məhz bu məqsədə xidmət etmişdir.Azərbaycanda insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təminatında yeni mərhələnin əsasını qoymuş sonreferendum mühüm siyasi kampaniya olaraq respublikamızın demokratik islahatlara, vətəndaş cəmiyyəti yolunasadiqliyini sübuta yetirir. Ümidvarıq ki, mütərəqqi xarakterli Konstitusiya islahatından sonra Azərbaycandamilli qanunvericiliyin liberallaşdırılması prosesi daha da sürətlənəcək, yeniləşən qanun və normativ-hüquqiaktlar ictimai həyatın müasirləşdirilməsini təmin edəcəkdir.Elşad ABDULLAYEV,hüquq elmləri doktoru, professor“Azərbaycan”.-2009.-12 noyabr.-N 253.-S.5.201
Page 1 and 2:
Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 199: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
Page 543 and 544:
Page 545 and 546:
Page 547:
show all

AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr