Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Mütərəqqi dəyərlərə söykənən KonstitusiyaHüquqi nizamlama prosesi bəşər tarixində ilk qanunlar qəbul ediləndən etibarən cəmiyyət həyatınınbütün sferalarında münasibətlərin tənzimlənməsində, sivil xarakter almasında və tərəqqisində əsas roloynayır. Bu prosesdə yer alan qanunlar həm çox, həm də müxtəlifdir. Hüquqi nizamlamada yer alansənədlər arasında ən alisi dövlətin mahiyyətini açıqlayan, qanunvericilik, icra və məhkəmə orqanlarınınfunksiyalarını əks etdirən cəmiyyət, şəxsiyyət və dövlət arasındakı qarşılıqlı sivil münasibətləri müəyyənedən Konstitusiyadır.Elə buna görə də Konstitusiya hər bir sivil ölkənin əsas qanunu kimi ən ali hüquqi qüvvəyə malikdir. Bu alisənəd dövlətin quruluşunun və təməlinin prinsiplərini, cəmiyyətin siyasi, hüquqi və iqtisadi əsaslarını təsbitetməklə bərabər vətəndaş hüquqlarını özündə əks etdirir, ölkənin inkişaf prioritetlərini müəyyən edir. Bumənada həyatının hər bir sahəsində dövlət siyasətinin ümumi istiqamətlərini təsbit edən Konstitusiya özünün alihüquqi xüsusiyyətləri ilə hər bir xalqın və dövlətin həyatında xüsusi rola malikdir. Odur ki, Konstitusiyanınqəbul edildiyi gün hər bir ölkədə xüsusi qeyd edilir. Ölkəmizdə də belədir. Noyabrın 12-si müstəqil Azərbaycandövlətinin Konstitusiyasının qəbul olunduğu gündür.Məlumdur ki, respublikamızın Konstitusiyanın qəbul olunduğu tarixə doğru yolu heç də asan olmayıb. Buyol qanlı-qadalı günlərdən, təhlükələrdən, o zaman kövrək olan müstəqilliyimizi yenidən itirmək təhlükəsindənkeçib. Yeni yaranan, müstəqilliyə qovuşan və ya köklü siyasi-iqtisadi dəyişikliklərin həyata keçirildiyi ölkələrdəilk vəzifələrdən biri məhz Konstitusiyanın qəbuludur. 1991-ci il oktyabr ayının 18-də qəbul edilən "AzərbaycanRespublikasının Müstəqilliyi haqqında Konstitusiya Aktı"nda ölkəmizin yeni Konstitusiyasının hazırlanması iləbağlı müddəa öz əksini tapmışdı. Lakin 1993-cü ilə qədər Azərbaycanda hakimiyyətdə olan iqtidarlar bu barədənəinki düşünmədilər, hətta Konstitusiya Aktının digər müddəalarını tapdaladılar.Yalnız ümummilli lider Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışından sonra müstəqil Azərbaycandövlətinin Konstitusiyasının qəbulu məsələsi gündəmə gəldi. Müstəqilliyin itirilməsi və vətəndaş qarşıdurmasıtəhlükələrini böyük siyasi uzaqgörənliklə aradan qaldıran, siyasi-ictimai sabitliyi bərqərar edən ulu öndərölkəmizin yeni qanunvericilik bazasının formalaşdırılması məsələsini də diqqətdə saxlayırdı. İlk addım isə yeniKonstitusiyanın qəbul olunması idi. Digər tərəfdən, Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə başlanan islahatlar artıqAzərbaycanda qanunların aliliyini təmin edən, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğunu, ədalətli iqtisadi və sosialqaydalara uyğun olaraq hamının layiqli həyat səviyyəsini təmin edən yeni milli Konstitusiyanın qəbulunu dagündəmə gətirmişdi. Bu isə yeni dövrün çağırış və tələblərinə cavab verməli, müstəqil Azərbaycan dövlətinin vəonun xalqının milli maraqlarını, ölkənin özünəməxsus xüsusiyyətlərini, milli-mənəvi dəyərləri unikal formadaözündə əks etdirən hüquqi sənəd olmalı idi.1994-cü ilin iyul ayında Milli Məclisin iclasında ulu öndər Heydər Əliyevin sədrliyi ilə konstitusiyalayihəsinin hazırlanmasına məsul olan xüsusi komissiyanın fəaliyyətə başlaması qərara alındı. Heydər Əliyevdəfələrlə layihənin açıq müzakirəsini təşkil etdi. Ali sənədin ən yetkin formada olması üçün ulu öndər layihəhazırlanan zaman onun hər bir müddəasını şəxsən nəzərdən keçirmiş, dövlətin gələcək taleyi, demokratik imicibaxımından bu işə son dərəcə həssaslıqla yanaşmışdı.Bütün müzakirələrin nəticəsi olaraq 1995-ci il noyabrın 12-də Azərbaycan vətəndaşları böyük ruh yüksəkliyişəraitində ümumxalq səsverməsi yolu ilə müstəqil dövlətimizin ilk Konstitusiyasını qəbul etdilər. Ölkəmizdəbelə bir yüksək səviyyəli Konstitusiyanın qəbul olunması təsadüfi hal olmayıb, çoxəsrlik dövlətçilikənənələrinin, xalqımızın keçdiyi tarixi inkişaf yolunun məntiqi nəticəsi idi. Bununla ölkəmizin və xalqımızındövlətçilik tarixinə yeni bir şanlı səhifə yazıldı. Uzunmüddətli gərgin əməyin məhsulu olan Konstitusiya özdemokratikliyi, humanistliyi və dolğunluğu ilə seçilərək ölkəmizdə vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının təminedilməsi və müstəqil dövlətçiliyimizin tərəqqisi üçün hərtərəfli zəmin yaratdı. Xalqımızın demokratik dövlətqurmaq və dünya birliyində layiqli yer tutmaq istəyini nümayiş etdirdi.Konstitusiyanın qəbulundan bir il sonra - Konstitusiya Günü münasibətilə Azərbaycan xalqına təbrikində uluöndər Heydər Əliyev demişdir: "Bu Konstitusiya Azərbaycan xalqının keçdiyi tarixi inkişaf yolunun məntiqinəticəsidir. Konstitusiya ölkəmizdə vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi, müstəqildövlətçiliyimizin qorunub saxlanması, möhkəmləndirilməsi və demokratik dəyişikliklərin həyata keçirilməsiüçün hərtərəfli zəmin və şərait yaradır. Azərbaycanın tarixi keçmişini, bugünkü reallıqlarını və gələcək inkişafperspektivlərini əks etdirməsi, ümumbəşəri və milli dəyərlərə söykənməsi Konstitusiyamızı səciyyələndirən əsascəhətlərdir".Hakimiyyətin yeganə mənbəyi kimi xalqın tanınması, ölkənin bütövlüyünün qorunması, insan hüquq vəazadlıqlarının dövlətin ali məqsədi olaraq bəyan edilməsi kimi hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyətiquruculuğuna imkan verən ideyaların Konstitusiyasının əsasında dayanması ölkəmizin bu ali sənədinin son288