AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr

More documents

Recommendations

Info

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────"Konstitusiya Məhkəməsi haqqında" yeni qanunun qüvvəyə minməsi ilə Azərbaycanda ilk dəfə olaraqkonstitusiya şikayəti institutunun tətbiqinə başlanılmış, eləcə də ombudsmana və məhkəmələrə KonstitusiyaMəhkəməsinə bilavasitə müraciət etmək imkanları verilmişdir. Şübhəsiz ki, bütün bunlar, ilk növbədə,Konstitusiya Məhkəməsinin timsalında hüquqların müdafiəsi üçün əhəmiyyətli bir vasitənin əldə edilməsideməkdir. Xüsusilə də, konstitusiya şikayətinin verilməsinin mümkün olduğu məsələlərin <strong>dair</strong>əsi geniş müəyyənedilmişdir.Konstitusiya şikayəti institutu Konstitusiyanın aliliyinin təmin edilməsinin səmərəli formalarından biri kimiinsan hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiəsinin və Konstitusiyanın birbaşa qüvvədə olan normalarməcmusuna çevrilməsi baxımından olduqca əhəmiyyətli imkanlar yaradır. Bununla əlaqədar olaraq qeyd etməkistərdik ki, Konstitusiyanın aliliyinin reallaşdırılması, eyni zamanda, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarınıntəmin edilməsi digər yeni demokratik rejimli dövlətlərdə müşahidə olunduğu kimi, bizim ölkəmizdə də bəziqüsurlarla müşayiət olunur. Belə ki, bəzi hallarda hüquq realizə edən orqan Konstitusiyanı öz gündəlikfəaliyyətində kənar və əsasən təcrübədə əhəmiyyətə malik olmayan deklarativ sənəd kimi nəzərdən keçirir.Halbuki hüquqi dövlətin əsas prinsipi hüquq tətbiqedicinin bu cür yanaşmasının əsaslı olaraq dəyişməsini tələbedir.Konstitusiya Məhkəməsinin mühüm səlahiyyətlərindən olan Konstitusiyanın və qanunların şərh edilməsininməqsədi normanın məzmununu aydınlaşdırmaqla onun real konstitusiya-hüquqi predmetini hüquqtətbiqedicilərin nəzərinə çatdırmaqdan ibarətdir. Bu zaman Konstitusiya Məhkəməsi verdiyi rəsmi şərhlə hüquqnormasının hər hansı digər Konstitusiyaya uyğun olmayan şəkildə tətbiqini mümkünsüz edir, onun icraatıqaydasını dəqiqləşdirir, müvafiq formada tətbiqi təcrübəsini istisna edir. Verilən rəsmi şərh vasitəsilə hüquqnorması, eyni zamanda, müasir dəyərlər baxımından dolğunlaşdırılaraq təkmilləşmiş formanı qəbul edir. Bu isəgeniş mənada hüququn tətbiqi təcrübəsinin konstitusiya hüququna müvafiq inkişaf etdirilməsi məqsədinə xidmətedir.Konstitusiya ilə müəyyənləşdirilmiş formada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikasının KonstitusiyaMəhkəməsi səlahiyyətlərini həyata keçirərkən hakimiyyətin digər qolları ilə qarşılıqlı fəaliyyət göstərməkləqəbul etdiyi qərarları ilə milli hüquq sisteminin formalaşmasına, qanunvericiliyin inkişafına və onunkonstitusiya ideyaları ilə zənginləşdirilməsinə öz töhfəsini verir. Qeyd etmək lazımdır ki, KonstitusiyaMəhkəməsi qanunvericiliyə uyğun olaraq hakimiyyətin digər qollarının normayaratma fəaliyyətinə müdaxiləetmir. Lakin konstitusiya nəzarəti orqanı olmaqla hüququn tənzimlənməsi sahəsində boşluqların aradanqaldırılması və normaların şərhi, əsas qanuna zidd olan hüquq normalarının qüvvədən düşməsi, müvafiqtövsiyələrin verilməsi kimi fəaliyyət sahələri yeni hüququn yaranması ilə nəticələnir. Məhkəmənin bu cürfəaliyyəti milli hüququn inkişafının ümumi qanunauyğunluğundan və inkişaf istiqamətlərindən kənara çıxmır.Eyni zamanda, bunun vasitəsilə hüquq elminin bazasında yeni hüquqi prinsiplər yaranır.Qeyd etmək lazımdır ki, bəzi hallarda Konstitusiya Məhkəməsinin səlahiyyətləri barədə ictimaiyyətdə dəqiqtəsəvvürün olmaması müəyyən anlaşılmazlıqların yaranmasına səbəb olur. Hesab edirik ki, zaman keçdikcə vəcəmiyyət Konstitusiya Məhkəməsinin statusu və səlahiyyətləri barədə daha geniş məlumatlara malik olduqcaanlaşılmazlıqlar da aradan qalxacaqdır.On dörd ilin təcrübəsi göstərir ki, Konstitusiya Məhkəməsinə verilmiş geniş səlahiyyətlər məhz dövrüntələblərindən irəli gəlmiş, bu qurumun dövlət və hüquq sistemimizdə yeni təsisat olmasına baxmayaraq,yaranmasının ilk dövrlərindən fəal fəaliyyəti ilə müvafiq subyektlərin müraciətləri əsasında bəzi konstitusiyanormalarını rəsmi şərh etmiş, mülkiyyət hüququ, cinayət və cinayət-prosessual hüququ, əmək və sosial təminathüququnun bir sıra institutları ilə bağlı zəruri qərarlar qəbul etmiş, insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsininsəmərəli təmin olunması ilə əlaqədar konkret məsələlər üzrə hüquqi mövqelərini formalaşdırmışdır.Qeyd etmək istərdim ki, 14 illik fəaliyyəti dövründə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsitərəfindən 229 qərar və 50 qərardad qəbul edilmişdir.Vətəndaşların konstitusiya şikayəti institutundan səmərəli müdafiə vasitəsi kimi olduqca fəal istifadəetmələri Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyətinin nəticəsi kimi çıxış edir. Bununla əlaqədar olaraq qeydedilməlidir ki, vətəndaşlar Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə birbaşa müraciət etməkhüququ əldə etdikdən sonra bu günədək ümumi olaraq, fərdi şikayətlərlə bağlı 82 qərar və 35 qərardad qəbulolunmuşdur.Qeyd olunan qərar və qərardadlarda ərizəçilərin pozulmuş hüquq və azadlıqlarının bərpa olunması, hüquq vəazadlıqlarının məhkəmə müdafiəsi, o cümlədən məhkəməyə müraciət etmək hüququ, əmək, mənzil, sosial-280
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────təminat, birləşmək hüququ və mülkiyyət hüquqlarının müdafiəsi kimi mühüm məsələlərə <strong>dair</strong> hüququn realizəsiprosesində hüquq sistemi üçün əhəmiyyətə malik hüquqi mövqelər formalaşdırılmışdır.Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin fəaliyyəti açıq xarakter daşıyır və nəinki dövlətorqanları və hüquq ictimaiyyəti, həmçinin hər bir vətəndaş üçün əlçatandır. Məhkəmənin bütün qərarları rəsmimətbuatda dərc edilir və Konstitusiya Məhkəməsinin rəsmi internet saytında yerləşdirilir. Məhkəməninfəaliyyətinin işıqlandırılmasında kütləvi informasiya vasitələrinin rolu xüsusilə diqqətəlayiqdir.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi fəaliyyətində beynəlxalq təcrübəni nəzərə almaqlahüquqi mövqeyini daim təkmilləşdirir və müntəzəm formada Avropa hüququnu presedent kimi fəal tətbiq edir.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi 14 illik fəaliyyəti dövründə beynəlxalq əməkdaşlığaxüsusi əhəmiyyət vermişdir. İlk növbədə vurğulamaq istərdik ki, Azərbaycan Konstitusiya Məhkəməsi 2000-ciildən etibarən Avropa konstitusiya nəzarəti orqanlarını birləşdirən Avropa Konstitusiya Məhkəmələri KonfransıTəşkilatının tamhüquqlu üzvüdür. Eyni zamanda, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi AvropaŞurası Venesiya Komissiyası, Almaniya Texniki Əməkdaşlıq Təşkilatı, ATƏT və bir sıra digər beynəlxalqtəşkilatlarla sıx əməkdaşlıq edir. Həmçinin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi Avropa ŞurasıVenesiya Komissiyası çərçivəsində konstitusiya məhkəmələrinin təcrübəsini əks etdirən xüsusi "VenesiyaForumu" adlanan şəbəkənin üzvüdür. Ümumiyyətlə, Konstitusiya Məhkəməsi Türkiyə, Rusiya, Almaniya,Avstriya, İtaliya, Bolqarıstan, Moldova, Ukrayna, Koreya Respublikası, Cənubi Afrika Respublikası və bir çoxdigər Avropa, Asiya və Afrika ölkələrinin yüksək məhkəmə hakimiyyəti orqanları ilə ikitərəfli əməkdaşlıqhəyata keçirir. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi Türkiyə, Belarus, Moldova və BolqarıstanKonstitusiya məhkəmələri ilə qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalamışdır. Bütün bunlarKonstitusiya Məhkəməsinin təcrübəsini zənginləşdirməklə və onun qəbul etdiyi qərarlarda müasir hüquqimeyillərin tətbiqinə zəmin yaratmaqla, həm praktiki, həm də nəzəri sahələrdə təcrübə mübadiləsinə genişimkanlar yaradır. Həyata keçirilən beynəlxalq əməkdaşlıq qarşılıqlı faydalı məzmun daşıyır, dünyada vəAvropada gedən sürətli inkişaf və inteqrasiya prosesləri bu əlaqələrin daha da genişləndirilməsini zəruri edir.On dörd illik fəaliyyəti dövründə Konstitusiya Məhkəməsi ölkəmizdə demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlətquruculuğu prosesində fəal iştirak etməklə yanaşı, qəbul etdiyi qərarlarla hər kəsin Azərbaycan RespublikasınınKonstitusiyasına və digər normalara hörmət və ehtiramını, ədalət, azadlıq, humanizm və hüquqi müəyyənlikkimi prinsiplərin möhkəmləndirilməsinə, hüquq düşüncəsinin və mədəniyyətinin inkişafına, konstitusionalizmideyalarının bərqərar olması işlərində öz dəyərli töhfəsini vermişdir. Təbiidir ki, bu cür fəaliyyət ümummillilider Heydər Əliyev tərəfindən təməli qoyulmuş və Azərbaycan Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altındauğurla davam etdirilən quruculuq, sürətli inkişaf və demokratikləşmə prosesləri sayəsində həyata keçirilir.Bu gün Azərbaycan Respublikasında iqtisadiyyatın dinamik inkişafı, dövlət və cəmiyyət həyatının bütünsahələrində əldə olunan nailiyyətlər, genişmiqyaslı quruculuq işləri və sosial layihələrin uğurla həyatakeçirilməsi, ölkəmizin müdafiə qabiliyyətinin və hərbi qüdrətinin gündən-günə güclənməsi müşahidə olunur.Bu, möhtərəm Prezident İlham Əliyevin yorulmaz fəaliyyətinin bilavasitə nəticəsidir. Azərbaycanın regionunlider dövlətinə çevrilməsi, bir çox regional və dünya əhəmiyyətli layihələrin həm təşəbbüskarı, həm dəiştirakçısı olması ölkəmizin dünya dövlətləri arasında nüfuzunun artması ilə səciyyələnir. Əminliklə qeyd etməkistərdik ki, Konstitusiya Məhkəməsi Azərbaycanda hüquqi dövlət quruculuğuna, Əsas Qanunun aliliyinin təminedilməsinə, cəmiyyətimizdə hüquq düşüncəsinin daha da inkişaf etməsinə, insan və vətəndaş hüquq vəazadlıqlarının daha səmərəli müdafiə olunması işlərinə bundan sonrakı fəaliyyəti ilə də öz töhfəsini verəcəkdir.“Azərbaycan”.-2012.-14 iyul.-N 154.-S.5.281
Page 1 and 2:
Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 279: Azərbaycan Respublikası Prezident
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
Page 403 and 404:
Page 405 and 406:
Page 407 and 408:
Page 409 and 410:
Page 411 and 412:
Page 413 and 414:
Page 415 and 416:
Page 417 and 418:
Page 419 and 420:
Page 421 and 422:
Page 423 and 424:
Page 425 and 426:
Page 427 and 428:
Page 429 and 430:
Page 431 and 432:
Page 433 and 434:
Page 435 and 436:
Page 437 and 438:
Page 439 and 440:
Page 441 and 442:
Page 443 and 444:
Page 445 and 446:
Page 447 and 448:
Page 449 and 450:
Page 451 and 452:
Page 453 and 454:
Page 455 and 456:
Page 457 and 458:
Page 459 and 460:
Page 461 and 462:
Page 463 and 464:
Page 465 and 466:
Page 467 and 468:
Page 469 and 470:
Page 471 and 472:
Page 473 and 474:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 495 and 496:
Page 497 and 498:
Page 499 and 500:
Page 501 and 502:
Page 503 and 504:
Page 505 and 506:
Page 507 and 508:
Page 509 and 510:
Page 511 and 512:
Page 513 and 514:
Page 515 and 516:
Page 517 and 518:
Page 519 and 520:
Page 521 and 522:
Page 523 and 524:
Page 525 and 526:
Page 527 and 528:
Page 529 and 530:
Page 531 and 532:
Page 533 and 534:
Page 535 and 536:
Page 537 and 538:
Page 539 and 540:
Page 541 and 542:
Page 543 and 544:
Page 545 and 546:
Page 547:
show all

AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

AzÉrbaycanÄ±n dÃ¶vlÉt rÉmzlÉrinÉ vÉ atributlarÄ±na dair mÉqalÉlÉr