Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────olunmalıdır. Dövlət xalqın işi olmalıdır. Xalq dövlət üçün yox, dövlət xalq üçün olmalıdır prinsiplərikonstitusiyamızın əsasını təşkil etməlidir".Konstitusiya layihəsi hazırlanarkən bəzi məsələlərin müzakirəsi geniş ictimaiyyətin iştirakı ilə həyatakeçirilirdi. Belə məsələlərdən biri Konstitusiya layihəsinə dövlət dili kimi hansı dilin daxil edilməsi idi. Məlumolduğu kimi, bu xeyli mübahisələrə səbəb olmuşdur.Nəhayət, uzun müzakirələr və elmi praktik əsaslandırmalardan sonra müdrik şəxsiyyət Heydər Əliyevintəklifi ilə Konstitusiyamıza Azərbaycan dilinin Azərbaycan Respublikasının dövlət dili olmasını təsbit edən 21-ci maddə daxil edildi. Həmçinin, orada qeyd edilmişdir ki, Azərbaycan Respublikası əhalinin danışdığı başqadillərin sərbəst işlədilməsini və inkişafını təmin edir. Göründüyü kimi, dil haqqında maddədə respublikamızdayaşayan azsaylı xalqların və etnik qrupların milli mənafeyi də ciddi surətdə qorunmuşdur.Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının - əsas qanunun ən diqqətəlayiq cəhətlərdən biri dəAzərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında tez-tez dəyişikliklər və əlavələr edilməsi cəhdlərinin qarşısınasədd çəkilməsidir. Şübhəsiz ki, zəmanə, insanlar, nəsillər, ictimai mühit və şərait dəyişir. Bu nöqteyi-nəzərdənvaxtı ilə ən ideal hesab edilmiş konstitusiyalara da zəmanənin, tarixi şəraitin tələbi ilə əlavələr edilməsinə vəmövcud maddələrin yeni redaktəsinə, yaxud dəyişdirilməsinə ehtiyac duyulur və bu zaman, şübhəsiz ki,dəyişikliklər edilməlidir. Lakin siyasət meydanına və hakimiyyətə gələn yeni - yeni qüvvələr unutmamalıdırlarki, öz şəxsi qrup və partiya ambisiyaları üçün mövcud konstitusiyanın öz mənafelərinə uyğunlaşdırmamalıdırlar.Əksinə, öz fəaliyyətlərini konstitusiyaya uyğun qurmalıdırlar. Belə olduqda, ölkədə də sabitlik olar. Çünkiölkənin ümumxalq səsverməsi (referendum) ilə qəbul olmuş konstitusiyasına riayət edilməsi ölkədəKonstitusiyanın - əsas qanunun uzun ömürlüyünün iki mühüm tərəfi vardır: onlardan birincisi, Konstitusiyanınmüasir dövrü və gələcək perspektivləri nəzərə alınmaqla yüksək keyfiyyətlə hazırlanmasıdır. Konstitusiyalayihəsi hazırlanarkən əsas qanunun uzunömürlü olması əsas meyar kimi götürülmüşdür. Azərbaycan xalqınınÜmummilli Lideri Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının layihəsini hazırlayankomissiyanın iclasındakı çıxışında demişdir: "Konstitusiyamızın müddəaları həm bu günümüz üçün, həm dəgələcəyimiz üçün yazılmalıdır. Biz çalışmalıyıq ki, Konstitusiyamızın dəyişikliklərə, əlavələrə ehtiyac olmasın.Ona görə də Konstitusiyanın layihəsini hazırlayarkən həm bugünkü şəraiti, həm də gələcəyi görməliyik. Eləetməliyik ki, Konstitusiyamız bu gün üçün də, uzaq gələcək üçün də yararlı olsun". Məhz belə meyarlara cavabverən layihə hazırlanmış və ümumxalq süzgəcindən keçdikdən sonra qəbul olunmuşdur. Bu Konstitusiya böyükbəşəri dəyərlər və məzmuna malik bir qanundur.İkincisi isə, Konstitusiyanın özündə tez-tez əlavə və dəyişikliklər edilməsi cəhdlərinin qarşısınınalınmasını təmin edən xüsusi maddələrin daxil edilməsidir. Yeni Konstitusiyaya məhz belə maddələr daxilolmuşdur. Lakin qanunvericilik prosesi daim inkişaf etdiyi, dinamik olduğu və dövlətin tələblərinə uyğunlaşdığızaman daha mükəmməl və praktik əhəmiyyət daşıyır. Bu səbəbdən də, Konstitusiyaya əlavələr vədəyişikliklərin edilməsi zərurəti yaranır.Bu mənada, 24 avqust 2002-ci il və 18 mart 2009-cu il tarixində "Azərbaycan RespublikasınınKonstitusiyasına əlavə və dəyişikliklər edilməsi haqqında" referendum aktlarına uyğun olaraq ümumxalqsəsverməsi ilə Konstitusiyaya bir sıra əlavə və dəyişikliklər edilməsi ciddi əhəmiyyətə malikdir. Bu əlavə vədəyişikliklər, ilk növbədə, cəmiyyətimizin inkişafından doğan və konstitusiyanın, bütövlükdə, hüquq sisteminintəkmilləşdirilməsi, demokratikləşdirilməsi proseslərinin dərinləşdirilməsi və insan hüquqlarının daha səmərəlimüdafiə edilməsi zərurətindən irəli gəlmişdir. Ümummilli Lider Heydər Əliyev demişdir: "Konstitusiya nəzarəticəmiyyətin inkişafını təmin etmək yolu ilə onun sabitliyinin qorunmasına dövlət hakimiyyəti sisteminintəkmilləşdirilməsinə və ictimai münasibətlərin hüquqi tənzimlənməsinə qulluq edir, yüksək şüurlu və dövlətçiliktəfəkkürünü formalaşdırır".İlk milli Konstitusiyamızın qəbul olunmasından 20 il keçir. Azərbaycan Respublikasının Prezidentiİlham Əliyev bütün bu illər ərzində qanunçuluğun təkmilləşdirilməsi işində qazanılan uğurlarını çıxışlarınınbirində çox dolğun və dəqiq olaraq belə ifadə edir: "Keçən illər ərzində Konstitusiya humanist, dinamik vərealist bir sənəd olduğunu sübut etmişdir."Müstəqil Azərbaycan Respublikasının ilk Konstitusiyası xalqımızın böyük oğlu, Ümummilli Liderimiz,dahi Heydər Əliyev zəkasının xalqımıza növbəti hədiyyəsidir. Hər yerdə hüquq və vəzifələrimizin rəmzi vətəminatçısı olan yeni Konstitusiyanı göz bəbəyi kimi qorumaq, ondan irəli gələn vəzifələrimizi vicdanla yerinəyetirmək, "Azərbaycanın vətəndaşıyam!" deyən hər bir kəsin şərəfli borcudur.“Səs” .-2013.-2 may.-N 79.-S.12-13.294