Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────müdafiə etməkdir. Məhkəmə Konstitusiyanın və qanunların ona verdiyi səlahiyyətlər çərçivəsində qəbul etdiyiqərarlarla bu məqsədləri həyata keçirir və milli hüquq sistemimizə öz töhfəsini verir. Bu mənada, konstitusiyaədalət mühakiməsi qanunun aliliyinin təmin edilməsinin, insan hüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsininmühüm mexanizmlərindən biri qismində çıxış edir.Ümumiyyətlə, konstitusiya nəzarətinin səmərəli həyata keçirilməsi, habelə bu institutun özününtəkamülünü nəzərdə tutur. Digər tərəfdən, XXI əsrdə ictimai inkişafın daim yeniləşən tendensiyaları bütövlükdəhüquq sisteminin daim təkmilləşdirilməsini şərtləndirir, insan və vətəndaş hüquqlarının və əsas azadlıqların tamtəmin olunması və vətəndaşların üzərinə qoyulmuş vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün zəruri şəraitinyaradılmasına cavabdeh olan dövlət strukturlarına qarşı əlavə tələblər irəli sürür və bununla da cəmiyyətdəkonstitusiya nəzarətinin rolunu və əhəmiyyətini daha da artırır.Bu baxımdan, ölkəmizdə gedən demokratikləşmə prosesləri, məhkəmə islahatları, Azərbaycanın AvropaŞurasına daxil olarkən üzərinə götürdüyü öhdəliklərin yerinə yetirilməsinin nəticəsi olaraq 2002-ci il avqustun24-də keçirilmiş ümumxalq səsverməsi (referendum) yolu ilə Konstitusiyanın mətninə edilmiş əlavə vədəyişikliklər nəticəsində Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etmək hüququna malik subyektlərin dairəsigenişlənmiş, Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkili (ombudsman), məhkəmələr vəvətəndaşlar Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etmək hüququ əldə etmişlər. Bu isə öz növbəsində,konstitusiya ədalət mühakiməsinin dünyada gedən müasir inkişaf tendensiyalarına cavab verərək məhkəməninfəaliyyətinin keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoymasına səbəb olmuş, Konstitusiya Məhkəməsinintimsalında insan hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiəsi üçün əhəmiyyətli vasitənin əldə edilməsi baxımındanəlverişli zəmin yaratmışdır.Fəaliyyətə başladığı dövrdən bugünə qədər Konstitusiya Məhkəməsi ümumilikdə 259 qərar və 59qərardad qəbul etmiş, onların böyük əksəriyyəti birbaşa və ya dolayısı ilə məhz insan hüquq və azadlıqlarınınhəyata keçirilməsi ilə bağlı olmuşdur.Ən son qərarlardan biri olan Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin sorğusu əsasında qəbuledilmiş "Azərbaycan Respublikası Mülki Məcəlləsinin 228.5-ci və Azərbaycan Respublikası MənzilMəcəlləsinin 30.4-cü maddələrinin şərh edilməsinə dair" 2013-cü il 8 oktyabr tarixli Qərarında KonstitusiyaMəhkəməsinin Plenumu Konstitusiyada təsbit edilmiş mülkiyyət hüququ ilə əlaqədar qeyd etmişdir ki, həminhüququn məhdudlaşdırılması qanunçuluğun tələbinə cavab verməli, başqa şəxslərin hüquq və azadlıqlarınınmüdafiəsi məqsədilə tətbiq edilməli, mütənasib olmalı və bu konstitusion hüququn mahiyyətini dəyişməməlidir.Bu cür məhdudiyyətin mümkünlüyü və onun xarakteri layiqli həyat səviyyəsi də daxil olmaqla konstitusionəhəmiyyətli dəyərlərin müdafiəsi ilə şərtləndirilməlidir. Vətəndaşın sosial müdafiəsi və layiqli həyatsəviyyəsinin qayğısı dövlətin sosial sahədə konstitusion məqsədləri sırasında göstərilməsi və Konstitusiyada heçkəsin yaşadığı mənzildən qanunsuz məhrum olunmasının mümkünsüzlüyünün müəyyən edilməsi mənzilmünasibətləri sahəsində dövlətin siyasətinin vacibliyinə və konstitusiya əhəmiyyətli olduğuna dəlalət edir. Bunagörə konstitusiya əsasları olan dövlətin mənzil siyasəti üzrə qəbul edilən qərarlar Konstitusiyadan irəli gələnşərtlərə riayət olunmaqla, mülkiyyət hüququnun məhdudlaşdırılması üçün əsas kimi çıxış edə bilər. Lakin hərbir halda belə məhdudiyyət qarşıya qoyulmuş məqsədə ağlabatan şəkildə mütənasib olmaqla mülkiyyətçininüzərinə fərdi və həddən artıq yük qoymamalıdır.Ümumiyyətlə, mövcud normativ hüquqi aktlara əsaslanan fəaliyyəti və qəbul etdiyi qərarları iləKonstitusiya Məhkəməsi insan və vətəndaş hüquqlarının və azadlıqlarının müdafiəsində qanunvericilik vəməhkəmə təcrübəsinin birliyini mühafizə edir. Bu isə bir daha göstərir ki, Konstitusiyanın aliliyinin təminolunması hüquq və azadlıqların müdafiə olunması ilə ayrılmaz və sıx əlaqədədir.Beləliklə, bu gün əminliklə deyə bilərik ki, Konstitusiya Məhkəməsi Azərbaycanda demokratik, hüquqidövlətin ayrılmaz atributuna, Konstitusiyanın hüquqi müdafiəsi mexanizminin əsas elementinə çevrilmişdir.Qeyd olunanlardan göründüyü kimi, Konstitusiyanın qəbul edilməsindən keçən 18 il ərzində dövlət vəcəmiyyət həyatının bütün sahələrini əhatə edən genişmiqyaslı islahatlar öz mənbəyini məhz AzərbaycanRespublikasının Konstitusiyasından götürmüş, Əsas Qanunda təsbit edilmiş ümumi prinsip və istiqamətlərölkəmizdə siyasi, hüquqi, iqtisadi, sosial və digər sahələrdə gedən davamlı inkişafın əldə olunmasına zəminyaratmışdır.Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun layiqli davamçısı möhtərəm Prezidentimiz cənab İlhamƏliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan dövləti bu gün öz tarixinin böyük tərəqqi ilə xarakterizə olunan şərəflidövrünü yaşayır, öz inkişafının keyfiyyətcə yeni, daha yüksək mərhələsinə qədəm qoyur. Ölkə iqtisadiyyatıdinamik inkişaf edir, dövlət və cəmiyyət həyatının bütün sahələrində tərəqqi əldə olunur, genişmiqyaslı312