Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────geniş müəyyən edilmişdir. Bu institutun mövcud olduğu ölkələrin əksəriyyətində şikayətin predmeti yalnız işüzrə tətbiq edilən və ya edilməli olan qanunun Konstitusiyaya uyğunluğu məsələsi ola bilər. Halbuki ölkəmizdaha mütərəqqi təcrübəni qəbul edərək konstitusiya şikayətinin predmetinə normativ-hüquqi aktlarla yanaşı,məhkəmə və bələdiyyə aktlarının Konstitusiyaya və qanunlara uyğunluğunun yoxlanılmasını da daxil etmişdir.Konstitusiya Məhkəməsinin qərarlarında şikayətlər əsasında qəbul edilmiş qərarların çəkisi təxminən 34faiz təşkil edir. Belə ki, 2004-cü ildə qəbul edilmiş 30 qərardan 21-i, 2005-ci ildə qəbul edilmiş 19 qərar-dan15-i, 2006-cı ildən hal-hazıradək qəbul olunmuş 9 qərardan 8-i konstitusiya şikayətləri əsasında qəbuledilmişdir. Eyni zamanda, müraciətin yeni subyektlərindən sayılan insan hüquqları üzrə müvəkkilin(ombudsman) sorğuları əsasında 3 qərar və 1 qərardad qəbul olunmuşdur.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi fəaliyyətə başladığı dövrdən bütün dövlət orqanlarıilə, xüsusilə də ümumi yurisdiksiyalı məhkəmələrlə sıx əməkdaşlığa böyük önəm vermişdir. KonstitusiyaMəhkəməsinin bugünədək qəbul etdiyi qərarların böyük bir hissəsi məhz ümumi yurisdiksiyalı məhkəmələrinsorğu və müraciətləri, əsasən isə Ali Məhkəmənin sorğuları əsasında qəbul edilmişdir.Sevindirici haldır ki, bu gün ölkəmizdə Heydər Əliyev siyasi məktəbinin layiqli davamçısı ölkə Prezidentiİlham Əliyev dövlətçilik kursunu uğurla davam etdirir. Ölkədə cəmiyyət və dövlət həyatının bütün sahələriniəhatə edən islahatlar aparılır və hakimiyyətin bütün qolları bu prosesdə fəal iştirak edir. Bütün bunlar, həmçininmilli səviyyədə formalaşmış əlverişli ictimai, siyasi, hüquqi və iqtisadi mühit gənc Azərbaycan dövlətinin parlaqgələcəyinə olan inamı daha da artırır.Bu gün doğrudan da hər bir azərbaycanlının fəxrlə öyünə biləcəyi ali qanunu - Konstitusiyası var.Fikrimcə, Konstitusiyaya hörmət ilk növbədə onu öyrənməkdən, peşəsindən və fəaliyyət sahəsindən asılıolmayaraq hər bir ölkə vətəndaşı tərəfindən gündəlik həyatda tətbiq edilməsindən ibarətdir.Konstitusiya müasir dövlətçiliyimizdə öz funksiyasını yerinə yetirərək ictimai proseslərin siyasi-hüquqikontekstdə tənzimlənməsini təmin edir. Azərbaycan Respublikasında məhz ictimai-siyasi münasibətlərinqaydaya salınması, sosial-hüquqi sferada müvafiq islahatlar proqramının həyata keçirilməsi, konstitusionmünasibətlərin sabit inkişaf dinamikası ölkədə uğurla irəli getməkdədir.Əsas Qanunu mahiyyətcə konstitusiya qanunları da tamamlayır. Onlar eyni hüquqi qüvvəyə malikdir.Konstitusiyanın 156-cı maddəsinin 5-ci bəndində göstərilir ki, “konstitusiya qanunları AzərbaycanRespublikasının Konstitusiyasının ayrılmaz hissəsidir”.Konstitusiyanın əsas məqsədi insan hüquq və azadlıqlarının təminatıdır. Konstitusiya bir “ictimaimüqavilə” olaraq dövlət, cəmiyyət və fərd arasındakı münasibətləri müəyyən edir. İnsan hüquqlarınınprioritetliyini konstitusion kateqoriyaların Konstitusiyanın strukturunda əks olunan ardıcıllıqdan da müşahidəetmək olar. Konstitusiyanın əsaslarını müəyyən edən bölmədən sonra ən birinci və böyük bölmə insan haqlarınavə vəzifələrinə ayrılıbdır. Konstitusiyanın 12-ci maddəsi isə bəyan edir ki, “insan və vətəndaş hüquqlarının vəazadlıqlarının təmin edilməsi dövlətin ali məqsədidir”.Konstitusiyada hakimiyyət bölgüsü hakimiyyət qolları arasında qarşılıqlı nəzarətin yaranması məqsədilətəsbit edildi. Qarşılıqlı nəzarət dövlət hakimiyyətinin məhdudlaşdırılması mexanizmi, ilk növbədə, insanhüquqlarının qorunmasına xidmət edən vasitədir. Hələ Konstitusiya layihəsi hazırlananda komissiyanın sədriHeydər Əliyev öz tövsiyələrini verərək qeyd edirdi: “Hakimiyyət bölgüsü, ali icra, qanunvericilik,məhkəmə hakimiyyətləri - bunların hamısı xalqın iradəsinə söykənməli, seçkilər yolu ilə təminolunmalıdır. Dövlət xalqın işi olmalıdır. Xalq dövlət üçün yox, dövlət xalq üçün olmalıdır və buprinsiplər Konstitusiyamızın əsasını təşkil etməlidir”.Xalqın dərin inamını qazanmış cənab İlham Əliyev 2003-cü ildə dövlət başçısı seçilərək ədalətmühakiməsini həyata keçirən məhkəmələrin fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsinə, bu müstəqil institutun nüfuzuna,insan hüquq və azadlıqlarının tənzimlənməsinə xüsusi diqqət yetirir. Prezidentin təşəbbüsü ilə “Məhkəmələr vəhakimlər haqqında” qanunda mütərəqqi dəyişikliklər olunmuş, “Məhkəmə-Hüquq Şurası haqqında” qanun qəbuledilmişdir. Dövrün tələbinə uyğun gələn bu dəyişikliklər məhkəmələrin işinin təkmilləşməsinə, onlarınfəaliyyətində geniş şəffaflığın təmin olunmasına, yüksək dəyərlərə uyğun hakimlərin seçilməsi qaydasına,qanunu düzgün tətbiq etməyən hakimlərə münasibətdə intizam məsuliyyətinin artırılmasına yönəlir.2008-ci il prezident seçkilərində yüksək fəallıq nümayiş etdirən Azərbaycan xalqı cənab İlham Əliyevi birdaha dəstəkləməklə ulu öndər Heydər Əliyevin ideyalarının davamına səs verdi. Bu seçki bir daha göstərdi ki,cəmiyyətimizdə Heydər Əliyevin ideyalarının alternativi yoxdur.Uzun müddət idi ki, ölkə ictimaiyyətinin geniş müzakirə predmetinə çevirdiyi Konstitusiya islahatları iləbağlı təşəbbüsə də aydınlıq gətirilməsi 2008-ci ilin mühüm hadisələrindən biri oldu. 2008-ci ilin axırlarına232