Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────Azərbaycan xalqının təkidli tələbi ilə ölkə rəhbərliyinə qayıdışından sonra ulu öndər Heydər Əliyevuzaqgörən və məqsədyönlü fəaliyyəti, qətiyyəti və siyasi bacarığı sayəsində ölkəni vətəndaş müharibəsitəhlükəsindən, ictimai-siyasi anarxiyadan xilas etdi, xalqımızı azərbaycançılıq ideyası ətrafında birləşdirərək öztarixi missiyasını yerinə yetirdi. Ölkə həyatının bütün sahələrini əhatə edən genişmiqyaslı islahatlarınbaşlanmasına, ilk növbədə isə yeni Konstitusiyanın qəbuluna imkan verən şərait formalaşdı, dövlət quruculuğuistiqamətində zəruri və təxirəsalınmaz addımlar atıldı. Azərbaycanda hüquqi dövlət quruculuğu naminəgörülmüş işlər ölkənin siyasi, iqtisadi və hüquqi sisteminin demokratik dəyərlərə əsaslanaraq köklüdəyişdirilməsi istiqamətində getmiş və bu proses mahiyyət etibarilə dövlət və cəmiyyət həyatının bütünsahələrini əhatə etmişdir.Yeni Konstitusiya layihəsinin hazırlanması ilə məşğul olan komissiyaya dövlət başçısının sədrliyi iləqanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyəti orqanlarının nümayəndələri ilə yanaşı, ölkənin hüquqictimaiyyətinin tanınmış simaları da daxil idilər. "Biz elə bir layihə hazırlamalı və nəhayət, elə bir Konstitusiyaqəbul etməliyik ki, o, müstəqil Azərbaycan Respublikasında demokratik prinsiplər əsasında uzun müddət sabityaşamasını təmin edən əsas qanun, tarixi sənəd olsun", - deyən ümummilli lider Heydər Əliyev Əsas Qanunhazırlanarkən ənənəvi hüquqi dövlət ideyaları ilə yanaşı, bu ideyaların inkişaf meyillərinin də nəzərəalınmasına, onların milli dəyərlər və artıq təsdiq olunmuş müasir yanaşmalarla zənginləşdirilməsinə xüsusidiqqət yetirmişdir.Konstitusiya layihəsi hazırlandıqdan sonra cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin iştirakı ilə onun açıqmüzakirələrinin keçirilməsi bu ümumxalq əhəmiyyətli sənədin ən təkmil formada ərsəyə gətirilməsinə şəraityaratmışdır. Bunun ardınca, 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq səsverməsi - referendum yolu ilə Azərbaycanxalqı Konstitusiyanın preambulasında qeyd edildiyi kimi, "özünün çoxəsrlik dövlətçilik ənənələrini davametdirərək, bütün cəmiyyətin və hər kəsin firavanlığının təmin edilməsini arzulayaraq, ədalətin, azadlığın vətəhlükəsizliyin bərqərar edilməsini istəyərək, keçmiş, indiki və gələcək nəsillər qarşısında öz məsuliyyətinianlayaraq" bu ümummilli əhəmiyyətli sənədi qəbul etdi.Yeni Konstitusiyanın hazırlanması və qəbul edilməsi heç şübhəsiz ki, ulu öndər Heydər ƏliyevinAzərbaycan xalqı qarşısında misilsiz tarixi xidmətlərindən biri olmuşdur. O, Konstitusiya layihəsininhazırlanması ilə məşğul olan komissiyanın sonuncu iclasında demişdi: "Bu sənədin hazırlanmasına xeyli vaxtsərf etmişəm. Haqqım var deyəm ki, çox zəhmət çəkmişəm. Hər bir kəlmənin, hər bir sözün mənasını dəfələrləaraşdırmışam. Onun bu gün, gələcək üçün nə qədər əsaslı olmasını dəfələrlə təhlil etmişəm. Mən çox rahatlıqhissi ilə bu layihənin altına imza atıram və bu layihəyə görə tam cavabdeh olduğumu bəyan edirəm".Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında müasir sivil cəmiyyətlərin inkişaf istiqamətlərinimüəyyənləşdirən, hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğuna imkan verən mütərəqqi ideya və dəyərlərgeniş şəkildə öz əksini tapmış, insan hüquqlarının və azadlıqlarının təminatları müəyyən edilmişdir.Ümumiyyətlə, ölkə Konstitusiyasında dövlətin cəmiyyətdə və ictimai münasibətlər sistemində rolu iləəlaqədar yeni, Azərbaycanın əvvəlki Konstitusiyalarından tamamilə fərqli konseptual yanaşma əksini tapmışdır.Belə ki, Azərbaycanın da uzun illər ərzində daxil olduğu sovet siyasi sistemində dövlətin cəmiyyət həyatındakırolu fövqəladə xarakter daşıyırdı və dövlət maraqları ilə şəxsiyyətin maraqları arasında yaranan münasibətlərdəüstünlük birmənalı olaraq birinciyə verilirdi. Bu isə liberal demokratiyalarda mühüm əhəmiyyət kəsb edən insanhüquqlarının və əsas azadlıqların müdafiəsinin arxa plana keçməsinə səbəb olurdu.Ölkə Konstitusiyasının preambulasında Azərbaycan xalqının Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyini,suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq, Konstitusiya çərçivəsində demokratik quruluşa təminat vermək,vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar edilməsinə nail olmaq, xalqın iradəsinin ifadəsi kimi, qanunların aliliyini təminedən hüquqi, dünyəvi dövlət qurmaq, ədalətli iqtisadi və sosial qaydalara uyğun olaraq, hamının layiqli həyatsəviyyəsini təmin etmək, ümumbəşəri dəyərlərə sadiq olaraq, bütün dünya xalqları ilə dostluq, sülh və əminamanlıqşəraitində yaşamaq və bu məqsədlə qarşılıqlı fəaliyyət göstərmək kimi ülvi niyyətləri bəyan edilmişdir.Konstitusiyanın 147-ci maddəsi birmənalı şəkildə təsbit edir ki, Azərbaycan RespublikasınınKonstitusiyası Azərbaycan Respublikasında ən yüksək və birbaşa hüquqi qüvvəyə malikdir və AzərbaycanRespublikasının qanunvericilik sisteminin əsasını təşkil edir.Bu baxımdan, əgər ölkədə qüvvədə olan çoxsaylı hüquqi aktları müəyyən düzümə məxsus və bir-biri iləəlaqəli vahid sistem kimi qəbul etsək, onda Konstitusiyanı bütün hüququn inkişafının əsası, mənbəyiadlandırmaq olar. Konstitusiya dövlət quruluşunu, seçki sistemini, dövlət hakimiyyəti orqanlarının təşkili vəfəaliyyətinin prinsiplərini müəyyən etməklə və qanunvericilik sisteminin əsasını təşkil etməklə yanaşı,vətəndaşların hüquqlarının və azadlıqlarının əsas təminatçısı qismində çıxış edir.309