Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────göstərmir. Çünki həmin şəxs yalnız xalqın iradəsinin ifadəsi nəticəsində prezident kürsüsünə gələ bilər. Əgərxalq iki dəfə seçdiyi şəxsi yenə də prezident görmək istəyirsə, bu, onun azad iradəsinin ifadəsidir.Eyni zamanda, unutmayaq ki, Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 101-ci maddəsinin Vbəndinin dəyişdirilməsi ilə Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq hüquq normalarına əsasən xarici siyasət kursudəyişmir və hər hansı bir dövlətin mənafeyinə zidd deyil. Ən əsası isə, həmin bəndin dəyişməsi ilə digərdövlətlərin Azərbaycanda yaşayan vətəndaşlarının və iqtisadi fəaliyyət göstərən şirkətlərinin mənafeyi zərbəaltında qalmır.Tarixdə prezidentlərin dövlətə və xalqa uzunmüddətli rəhbərlik edərək xidmət göstərməsi nöqteyinəzərdənyanaşdıqda, nümunə olaraq onu qeyd etmək olar ki, ABŞ-ın demokratlar partiyasından olan 32-ciprezidenti Franklin Ruzvelt 1932 -1945-ci illərdə dövlətə rəhbərlik etmişdir. Onun hakimiyyəti dövründə ölkədaxilində tətbiq etdiyi “yeni kurs” siyasəti ölkənin demokratiyaya doğru inkişafında mühüm rol oynadı. Onunsiyasi kursu 1929-1934-cü illərdə dərin iqtisadi böhran keçirmiş, maliyyə vəziyyəti pisləşmiş ABŞ-ı kritikvəziyyətdən çıxarmış, ölkədə iqtisadi və sosial şəraitin sabitləşməsinə səbəb olmuşdur. F.Ruzvelt ölkədə əldəolunan ictimai, iqtisadi quruluşu möhkəmləndirmək və inkişaf etdirmək, eləcə də, ABŞ-ın bütün dünyadadominantlıq gücünü möhkəmləndirməyi qarşısına məqsəd qoymuşdu. Ruzveltin ölkənin xarici siyasətindəkixidmətlərindən biri də o zaman SSRİ ilə “soyuq” münasibətlərinin normallaşmasına nail olmaqdan ibarət idi.Məhz, F.Ruzveltin rəhbərliyi ilə II Dünya müharibəsi zamanı ABŞ faşizmə qarşı müharibə apararaq,müttəfiqlərlə birlikdə Avropanı xilas etmişdir. Ruzvelt ABŞ tarixində yeganə şəxsdir ki, dörd dəfə prezidentseçilmiş və ölənə qədər bu vəzifədə işləmişdir. Buradan görünür ki, ABŞ vətəndaşları F.Ruzveltin siyasikursuna inanmış, bu siyasi kursun müsbət nəticəsini görmüş, bu səbəbdən də F.Ruzveltin uzun müddətə dövlətərəhbərlik etməsini qəbul etmişlər.Eyni zamanda, 101-ci maddənin 5-ci bəndinə təklif olunan dəyişikliyə görə “Müharibə şəraitində hərbiəməliyyatların aparılması Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçkilərinin keçirilməsini mümkün etmədikdə,Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyət müddəti hərbi əməliyyatların sonunadək uzadılır. Bu barədəqərar seçkilərin (referendumun) keçirilməsini təmin edən dövlət orqanının müraciətinə əsasən AzərbaycanRespublikasının Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən qəbul edilir”. Əsas qanuna belə mühüm bir əlavəninedilməsi müharibə şəraitində yaşayan, təcavüzə məruz qalan Azərbaycan üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır.Məlumdur ki, Azərbaycan torpağının iyirmi faizi Ermənistan tərəfindən işğal edilmişdir. O dabeynəlxalq ictimaiyyətə bəllidir ki, Azərbaycan xalqı və dövləti öz torpaqlarını sülh siyasəti ilə mümkünolmadıqda, hərbi yolla işğaldan azad edəcəkdir. Bu, dövlətin öz ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsi ilə bağlıxarici siyasət kursunun əsasını təşkil edir. Dövlətin siyasi vəziyyətini nəzərə alaraq Konstitusiyaya müvafiqnormalara belə bir əlavə edilməsi, şübhəsiz ki, çox düzgün addımdır və həmin norma Azərbaycan dövlətininhərbi əməliyyatları zamanı, yəni torpaqlarının müdafiəsi və işğal altında olan torpaqlarının azad olunmasızamanı dövlətçilik üçün əhəmiyyət kəsb edən seçkilərin keçirilməsi mümkün olmadıqda, seçkilərinkeçirilməsini hərbi əməliyyatların sonuna qədər təxirə salır.Konstitusiyaya təklif edilən digər əlavə və dəyişikliklər də mütərəqqi xarakter daşımaqla, ölkədəqanunçuluğun, hüquq qaydalarının daha da möhkəmləndirilməsinə, insan və vətəndaş hüquq, azadlıqlarınınetibarlı təminatına xidmət edir. Şübhə yoxdur ki, martın 18-də keçiriləcək referendum ölkənin demokratik,hüquqi inkişafında keyfiyyətcə yeni mərhələnin əsasını qoyacaqdır və həyata keçirilən Konstitusiya islahatlarıölkədə vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu prosesini daha da sürətləndirəcəkdir...Beləliklə, tam məsuliyyəti ilə demək olar ki, Əsas Qanuna təklif edilən əlavə və dəyişikliklərdə müasirsivil cəmiyyətlərin inkişaf istiqamətlərini müəyyənləşdirən və Konstitusiya quruluşunun əsaslarını təşkil edənideya və dəyərlər geniş şəkildə öz əksini tapmışdır: insan şəxsiyyətinə və ləyaqətinə hörmət; dövlət hakimiyyətorqanlarının demokratik qaydada formalaşdırılması vasitəsilə xalqın hakimiyyət funksiyalarının həyatakeçirilməsində iştirakı; insan hüquqlarının səmərəli müdafiəsi mexanizmlərinin mövcudluğu; siyasi sistemdəplüralizmə təminat verilməsi; sosial ədalətə nail olmaq, ümumbəşəri dəyərlərə sadiqlik, milli qanunvericiliyinbeynəlxalq hüquqa uyğunlaşdırılması və s.Beləliklə, Azərbaycanda Konstitusiyanın təkmilləşdirilməsi ilə bağlı təkliflər hüquqi əsaslara malikdirvə bu məsələ ilə bağlı radikal müxalifət dairələri tərəfindən açılan siyasi polemikaların heç bir hüquqi əsasıyoxdur. Lakin onu da nəzərə almaq lazımdır ki, müxalifətin heç də hamısı Konstitusiyaya təklif olunan əlavə vədəyişikliklərin əleyhinə deyil və bir-iki müxalifət partiyasının dəyişikliklərin əleyhinə çıxması heç dəümummüxalifət mövqeyi kimi qələmə verilməməlidir.249