Azərbaycanın dövlət rəmzlərinə və atributlarına dair məqalələr

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər İdarəsininPREZİDENT KİTABXANASI──────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────────həyatın vacib məsələlərini xalqın iradəsi, fikir müxtəlifliyinin nəzərə alınması əsasında həll edilməsi mümkündeyildir.Ümummilli lider Heydər Əliyev ilk növbədə respublikamızın müstəqil bir dövlət kimi hansı siyasi, ictimai,iqtisadi sistem üzrə gedəcəyinin mühüm əhəmiyyətini vurğulayaraq qeyd edirdi: “Yolumuz demokratiyayoludur, biz demokratiya yolundan dönməməliyik. Bizim yolumuz siyasi plüralizm yoludur, biz bu yoldandönməməliyik. Biz Azərbaycanda çoxpartiyalı sistem, çoxpartiyalı cəmiyyət üçün şərait yaratmalıyıq. Əminolun ki, mən bu mövqeyimdən dönməyəcəyəm. Azərbaycanda insan azadlığı, təşəbbüs azadlığı, din azadlığı, dilazadlığı, sahibkarlıq azadlığı — bütün azadlıqlar təmin olunub. İnsan hüquqları, insan haqları qorunmalıdır.Azərbaycan müstəqil dövlət kimi öz vətəndaşlarının hüquqlarını qorumağı əsas vəzifələrindən biri hesabetməlidir. Azərbaycan keçmiş kommunist rejiminə, sosialist sisteminə, keçmiş iqtisadi–siyasi sisteməqayıtmamalıdır”. Ulu öndər eyni zamanda demokratik prinsiplərin bərqərar edilməsini dövlətin bütün vəzifəlişəxslərinin, dövlət orqanlarının və dövlətin əsas vəzifəsi hesab edirdi: “Azərbaycan bundan sonra öz dövlətinidemokratik prinsiplər əsasında qurmalıdır və dövlət orqanları cəmiyyətdə demokratik prinsiplərin bərqərarolması üçün təminat yaratmalıdırlar… Azərbaycan Respublikası bundan sonra bütün demokratik prinsiplərəsadiq qalacaq, onların həyata keçirilməsini təmin edəcəkdir və hamımız birlikdə Azərbaycanı böyük birdemokratik respublika kimi dünya demokratiyasına uyğun səviyyəyə çatdıraraq dünya mədəniyyətinə, dünyaictimaiyyətinə tanıtdıra biləcəyik… Azərbaycan Respublikası demokratiya yolu ilə getməlidir və heç vaxttotalitar sistemə, kommunist rejiminə qayıtmamalıdır. Azərbaycan Respublikasında siyasi partiyaların fəaliyyətgöstərməsinə şərait yaranmalıdır və siyasi plüralizm hökm sürməlidir. Hürriyyət insan üçün ən əsas şərtlərdənbiridir. İnsan hüquqlarının qorunması bizim əsas məqsədlərimizdən biri, dövlət orqanlarının, hüquq — mühafizəorqanlarının əsas vəzifələrindən biri olmalıdır”.Dövlətin mövcudluğunun maddi əsasını onun müəyyən əraziyə malik olması təşkil edir. Ərazitoxunulmazlığı və bütövlüyü dövlətin mövcudluğunun təbii və zəruri şərtidir. Ərazi bütövlüyü prinsipi dövlətinərazi aliliyinə əsaslanan dövlət suverenliyindən irəli gəlir, dövlətin öz ərazisi üzərində hökmranlığını təmin edir.Konstitusiya müəyyən edir ki, Azərbaycan Respublikasının ərazisi özgəninkiləşdirilə bilməz, vahid, toxunulmazvə bölünməzdir. Dövlət sərhədləri xalqın iradəsinə zidd olaraq dəyişdirilə bilməz.Ulu öndər Konstitusiyada Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün, respublikamızınbölünməzliyinin, hakimiyyətin heç bir qüvvə tərəfindən mənimsənilə bilməzliyinin ifadəsini tapmasına da önəmverirdi: “Bu konstitusiya layihəsinin ən əsas mahiyyəti ondan ibarətdir ki, Azərbaycan Respublikasının tammüstəqilliyini təmin edir, ölkəmizin ərazi bütövlüyünü təmin edir, Azərbaycan xalqının hüquqlarınıntoxunulmazlığını təmin edir, vətəndaşlarımızın hər birinin hüquqlarının qorunmasını təmin edir və Azərbaycanxalqının, respublikamızın bölünməzliyini, hakimiyyətin heç bir qüvvə tərəfindən mənimsənilə bilməzliyinitəmin edir”.Dövlətin əsasları ilə bilavasitə bağlı olan dövlət dili, silahlı qüvvələr, dövlətin rəmzləri ilə əlaqədarməsələlərə Ulu öndər önəm verirdi.Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 21–ci maddəsi dövlət dilinin Azərbaycan dili olmasını təsbitetdi. Ulu öndər Azərbaycan dili məsələsini təkcə dil məsələsi deyil, azərbayçanşılıq məsələsi kimidəyərləndirirdi: “Millətin milliliyini saxlayan onun dilidir. Şübhəsiz ki, musiqi də, ədəbiyyat da, ayrı–ayrı tarixiabidələr də millətin milliliyini təsdiq edir. Amma millətin milliliyini ən birinci təsdiq edən onun dilidir. ƏgərAzərbaycan dili olmasa, Azərbaycan dilində ədəbiyyat da olmaz, Azərbaycan dili olmasa, Azərbaycan dilindəmahnılar olmaz, musiqi olmaz. Bunlar hamısı biri–biri ilə bağlıdır. Ona görə bu beş ildə Azərbaycan dilinindövlət dili kimi yaşaması, möhkəmlənməsi, inkişaf etməsi də bizim ən böyük nailiyyətlərimizdən biridir. Bu,təkcə dil məsələsi deyil, azərbaycançılıq məsələsidir”.Konstitusiya müəyyən etdi ki, Azərbaycan dövləti öz təhlükəsizliyini və müdafiəsini təmin etmək məqsədiilə silahlı qüvvələr və digər silahlı birləşmələr yarada bilər. Ulu öndər öz növbəsində ordunun yaradılmasını,dövlətin təhlükəsizliyinin təminini ən əsas vəzifə kimi dəyərləndirir, bunu müqəddəs borc, müstəqilliyin əsasşərtlərindən biri hesab edirdi: “Ordu quruculuğu, ordu yaratmaq hər birimizin müqəddəs borcudur. Biz bunubilməliyik. Xüsusən müstəqillik haqqında həddindən artıq düşünən, müstəqillik arzusunda olan adamlarbilməlidirlər ki, güclü ordusuz müstəqillik ola bilməz. Ordunu yaratmaq, onu həqiqi orduya, torpaqlarımızıetibarlı müdafiə edə bilən qüdrətli orduya çevirmək bizim müqəddəs borcumuzdur. Ola bilər çörəyimiz dəolmasın, yeməyimiz də olmasın. Ola bilər ac qalaq, ola bilər paltarımız da olmasın, amma gərək ordumuzolsun…Biz müstəqil dövlətik. Müstəqil dövlətin özünəməxsus qüdrəti olmalıdır. Bu qüdrətin əsasını xalq vəonun bir hissəsi olan ordu təşkil edir. Bizim güclü ordumuz olmalıdır. Güclü ordu ona görə lazımdır ki, biz sülh297