Het beleid inzake unieke regionale talen

43
44
Het vergelijken van beleid: Nederland en Duitsland
ken, nog altijd een rol, onder meer als voertaal in het onderwijs (Van Putte,
1997:267-268).
3.5.2.3 Actuele beleidsvorming met betrekking tot het Nederlands
Sinds 1980 stellen België en Nederland zich gezamenlijk verantwoordelijk
voor de ontwikkeling van de Nederlandse taal. Die verantwoordelijkheid
heeft formeel gestalte gekregen in het op 9 september 1980 te Brussel
totstandgekomen Verdrag inzake de Nederlandse Taalunie. Het
parlementaire debat in Nederland over de Nederlandse taal heeft zich in de
jaren 1980-1989 beperkt tot de goedkeuring van dit Taalunie-Verdrag. De
achtergrond voor het institutionaliseren van de gemeenschappelijk
Belgisch-Nederlandse inspanningen op het terrein van de Nederlandse taal
wordt onder anderen gevormd door de Europese integratie. De
respectievelijke regeringen van België en Nederland “zijn er echter van
overtuigd dat, wil de Nederlandse beschaving haar eigen bijdrage kunnen
blijven leveren aan de groeiende Europese en mondiale samenwerking, zij
haar culturele eigenheid zal dienen te bewaren en te versterken.” 43
In de loop van de uitvoering van het Taalunie-Verdrag is het al relatief
snel duidelijk geworden dat het ontbreken van zowel de politieke wil tot
realisering van de geformuleerde doelstellingen als het missen van een
concrete beleidsvisie, tot een reorganisatie van de eerder gekozen opzet
dwongen. De eerdere ambities van samenwerking, coördinatie en
samenvoeging van de tot dan afzonderlijk bestaande instellingen en
overheidsregelingen, zijn teruggebracht tot een afstemming van Vlaamse en
44
Nederlandse beleidsmiddelen (Nijboer, 1996:340-341). Het
Taalunieverdrag kent als overeenkomst tussen twee regeringen inzake de
samenwerking op het gebied van de gemeenschappelijke taal, in de wereld
slechts één gelijke, namelijk het Verdrag met betrekking tot het Maleis dat
ondertussen door vier soevereine staten, namelijk Maleisië, Indonesië,
Singapore en Brunei, is ondertekend. Maar alleen in het kader van de
Taalunie is sprake van een permanente internationale organisatie die de
soevereiniteit van de twee landen bewust inperkt en waaraan bijvoorbeeld
het vaststellen van de officiële spelling van het Nederlands wordt
overgelaten (Vandaele, 1991:10). Dat is één van de taken van de Taalunie,
Tweede Kamer, 1980-1981, 16.622, 1-3.
De sluiting van het Verdrag kan een overhaaste beslissing worden genoemd. Voor het
formuleren van de eerste voorstellen tot en met de ratificatie is nog geen zes jaar nodig
geweest. Eerst in 1987 besluit het ingestelde Comité van Ministers om juridisch advies in te
winnen met betrekking tot de volkenrechtelijke consequenties van het Verdrag (Nijboer,
1996:342).
125