Het beleid inzake unieke regionale talen

65
Inleiding en probleemstelling
Het gaat evenmin om processen van staatsvorming of om ingrepen met
grote gevolgen, maar veel meer om de kleine stappen op de weg naar de
emancipatie van een taal. Het gaat niet om de “grand policy”, als het
resultaat van ingenieurskunst, maar om juist een beschrijving en analyse van
het beleidsvormingsproces in de zin van een dagelijks tuinieren op het
65
terrein van de regionale talen. Het is het doel om daarmee een bijdrage te
leveren aan Coopers (1989:93) notie: “Case studies of language planning
which could describe the policy making process, the decision rules
employed by the relevant decision makers, would make a useful contribution
to our knowledge. Such studies need not be confined to grand policy.”
Daarbij zal het onderzoek niet tot één taalgroep beperkt worden, maar gaat
het om een vergelijking tussen de beleidsvorming inzake meerdere
taalgroepen in Nederland en Duitsland. De keuze voor die twee staten wordt
in hoofdstuk drie van deze studie nader beargumenteerd.
1.6 Traditie van onderzoek
Het overzicht dat Kickert (1996:44-61) geeft van de onderwerpen, ontwikkelingen
en ‘scholen’ in het Nederlandse bestuurskundig onderzoek laat zien
dat het hiervoor omschreven onderwerp voor deze studie zich tot nu toe niet
in een grote belangstelling van de zijde van de Nederlandse bestuurs- en
beleidskunde heeft mogen verheugen. Het begin van de beleidswetenschap
in Nederland was vooral gericht op de rationalisering van het
beleidsontwerp. Beleidsevaluatie, beleidsimplementatie en ontwikkeling van
beleidsinstrumenten vormen drie van de aandachtspunten in die benadering.
Een tweede ‘school’ richt zich op de overheidsplanning. Een aan de laatste
verwante denkrichting bestaat uit aandacht voor overheidssturing, met name
in de context van complexe beleidsnetwerken. Daarnaast bestaat er vanouds
belangstelling voor de organisatie van de overheid en niet in de laatste plaats
voor de drie verschillende niveaus van overheidsbestuur. Naast deze
voornaamste onderzoeksvelden van de Nederlandse bestuurskunde, noemt
Kickert (1996:53-54) onder het hoofd ‘andere onderzoeksonderwerpen’ nog
de belangstelling voor bepaalde domeinen van overheidsbeleid zoals het
totaal van elementen (factoren, variabelen) waarnaar het politiek bewuste deel der natie
(eendrachtig) verwijst ter verklaring van sociale ontwikkelingen; waarbij het bovendien moet
gaan om een verandering in een onbelangrijk element of om een relatief geringe verandering
in een belangrijk element, en waarbij het geschatte effect na circa vijf jaren nog steeds gering
genoemd kan worden (Van de Graaf en Hoppe, 1992:242).
March & Olsen (1989:94) maken de vergelijking tussen beleidsvorming in de zin van
ingenieurskunst of tuinieren.
49