Het beleid inzake unieke regionale talen

Het BIC-onderzoeksmodel
meer voor de abortuswetgeving in Nederland, evenals voor (andere) ethische
kwesties. Ook taalbeleid en met name het beleid inzake regionale of
minderheidstalen lijkt niet tot de onderwerpen te behoren die de
beleidsagenda gemakkelijk bereiken of de politieke aandacht eenvoudig
weten te behouden. Taalbeleid wordt immers niet geïnitieerd door groepen
die tot de ‘ijzeren ring’ van de gesloten beleidscircuits behoren en staat ook
los van een op sociaal-economische visies gebaseerde politieke verdeling.
Taalbeleidsprocessen komen in die zin voor een benadering met het
agendabouwmodel in aanmerking, alleen de theoretische zwakheid van het
model spreekt daar in feite tegen.
Koppenjan (1993:23) stelt in dit verband vast dat de agendabouwbenadering
wel een aantal begrippen aandraagt, alsmede de relaties tussen deze
begrippen, maar geen verklaring geeft voor de aard van de betreffende relaties.
Zo wijst de agendabouwbenadering op het bestaan van barrières maar
verklaart niet de werking van barrières. Die constatering wordt ook gedaan
door de grondleggers van de pleitcoalitiebenadering. Zij stellen dat “the
stages model is not really a causal model at all. It lacks identifiable forces to
drive the policy process from one stage to another and generate activity
within any given stage” (Sabatier en Jenkins-Smith, 1993:3). Vervolgens
geven zij nog vijf verdere bezwaren tegen de fasenbenadering: het ontbreken
van een duidelijke basis voor het empirisch toetsen van hypothesen, het
lijden aan descriptieve onnauwkeurigheid, het impliciet van een
legalistische top-down- focus uitgaan, het onjuist benadrukken van de
beleidscyclus als de tijdseenheid van analyse en een onvermogen om de
werking van respectievelijk de beleidsanalyse en het beleidsgericht leren
tijdens het gehele publieke beleidsproces te integreren (Sabatier en
Jenkins-Smith, 1993:3-4).
De kritiek van Sabatier en Jenkins-Smith verdient op haar beurt ook de
nodige kritiek. Zo kan de analyse van de beleidsvorming met behulp van het
fasenmodel juist gericht zijn op het toetsen van hypothesen met betrekking
tot de werking van barrières. Bovendien kan een heuristisch model als het
barrièremodel moeilijk verweten worden dat het geen causaal model is. Het
is verder de vraag in hoeverre het model aan descriptieve onnauwkeurigheid
lijdt en of er niet veel meer sprake is van een te eenvoudige benadering van
een complexe werkelijkheid. Nochtans lijkt er voldoende reden om niet a
priori het barrièremodel toe te passen. Het statische karakter van de
benadering, de ontbrekende exactheid en het nauwelijks verklarende
karakter dwingen tot het nagaan van andere mogelijkheden voor het
onderzoek van de beleidsvorming inzake de regionale talen.
65