Het beleid inzake unieke regionale talen

50
51
Het Noordfries in Duitsland
50
einde van fricties tussen meerderheid en minderheid. Voor olie op het vuur
zorgen onder meer een van weinig begrip voor de Deenstalige minderheid
getuigende rede van de Sleeswijk-Holsteinse minister-president Diekmann
(SPD) op 30 mei 1950, verschillende uitspraken van zijn opvolger Bartram
(CDU) op 2 december 1950, de daarop volgende parlementaire
beraadslagingen en verklaringen van ‘Bonn’ inzake de minderheden in
Sleeswijk (Lemke, 1998:123-124; Höffken, 1994:167 e.v.). Daarnaast zorgt
de door het Sleeswijk-Holsteinse parlement besloten verhoging van de voor
de parlementaire vertegenwoordiging van een politieke partij aan te leggen
ondergrens, voor de nodige commotie (Höffken, 1994:217). Die verhoging
van 5 naar 7,5% raakt rechtstreeks de Deense minderheid die bij de
Landtagverkiezingen van 1950 een percentage van 5,5% van de totaal
uitgebrachte stemmen haalt.
Van Bonner zijde wordt de ‘Kieler Erklärung’ weliswaar ten principale
ondersteund, maar tegelijk wordt de opvatting verwoord dat de ‘Kieler
Erklärung’ nog op een Deense tegenprestatie wacht. Met uitzondering van
het onderwijsterrein, wordt Sleeswijk-Holstein bovendien niet langer
competent geacht om de betrokken problematiek in overleg met de Deense
regering te regelen. Die bevoegdheid ligt na het ontstaan van de
Bondsrepubliek in 1949, bij de federale organen (Burkens, 1988:141;
Höffken, 1994:206-207).
De houding van de Bonner regering tegenover de
minderhedenproblematiek in Sleeswijk wordt gekenmerkt door een viertal
aspecten van buitenlandse politiek, namelijk:
- de noodzaak tot het verbeteren van de verhoudingen met het gedurende de
Tweede Wereldoorlog door de Duitsers bezette Denemarken,
- het voorkomen van de indruk in het buitenland als zou de Bondsrepubliek
een minderheid onderdrukken,
- de positie van Duitse minderheden in met name Oost-Europa, en
- de in NAVO-verband samen met Denemarken in te vullen
verdedigingstaken (Höffken, 1994:229). 51
Het Sleeswijk-Holsteinse ambtenarengerecht maakt nog op 22 november 1951 het ontslag van
een ‘Kreisdirektor’ mogelijk, die zich bij de SSF aangesloten had en zijn kinderen naar de
Deense school zond, vanwege het overtreden van de voor hem als ambtenaar geldende
plichten. Lemke (1998:125-126) geeft nog verdere voorbeelden van de ontbrekende juridische
werking van de Kieler Erklärung.
Lemke (1998:16) wijst op de relevantie van de aanwezigheid van Duitse minderheden buiten
Duitsland, voor het binnenlands te voeren beleid met betrekking tot de daar wonende
minderheden. De behandeling van binnenlandse minderheden wordt op die wijze een middel
tot het bereiken van doelen in het buitenland.
263