Het beleid inzake unieke regionale talen

43
Het beleid inzake unieke regionale talen
wordt alleen verleend wanneer aan bepaalde criteria wordt voldaan. Voor
subsidies gebaseerd op taalkundige criteria en/of taalpolitieke overwegingen
maakt het Verdrag geen uitzondering. De lidstaten kennen vele van
dergelijke subsidies en nationale maatregelen, waaronder het subsidiëren
van uitgaven in een regionale taal, het financieel mogelijk maken van
vertalingen vanuit de eigen taal in een buitenlandse taal, de steunverlening
aan het eigen theater en de film of een mogelijk maken van
omroepproducties. Dat alles leidt tot wat vanuit een Brusselse invalshoek
‘culturele fragmentatie’ van de gemeenschappelijke markt genoemd zou
kunnen worden (De Witte, 1993:177).
Het Verdrag van Maastricht heeft, zoals hiervoor reeds ter sprake kwam,
een zogenaamde cultuurexceptie mogelijk gemaakt, die voor subsidies
43
binnen het kader van het nationale cultuurbeleid van belang is. Daarbij
wordt geen onderscheid gemaakt tussen de steun, verleend door de nationale
overheid aan de nationale cultuur, of de steun verleend door een regionale
overheid aan een regionale cultuur. De vraag of met het subsidiëren van een
Friestalig of een in het Catalaans geschreven boek de handel tussen de
lidstaten verstoord wordt, is echter ondertussen al lang ten negatieve
beantwoord. Bovendien lopen de argumenten die binnen de Gemeenschap
aangevoerd worden voor steun aan de minder-ontwikkelde regio’s binnen de
Europese Unie, vaak gelijk op met de argumenten die gehanteerd worden
wanneer het om de steunverlening aan regionale talen gaat (De Witte,
1993:178). Het Unieverdrag accepteert dat het principe van de vrije markt
en de open grenzen ontoereikend is om de ontwikkeling van perifere of in
ontwikkeling achterblijvende gebieden te garanderen. Er is weinig op tegen
om de argumentatie met betrekking tot positieve prikkels voor de perifere
gebieden, uit te breiden naar de regionale talen. De samenstellers van
Euromosaic proberen in hun rapport de minderheidstaalgroepen dan ook te
integreren binnen het Europees ontwikkelingsbeleid (Euromosaic,
1996:60-61).
Het Euromosaic-onderzoek zelf vloeit rechtstreeks voort uit het sinds 1981
door het Europees Parlement geïnitieerde en door de Commissie van de
Europese Unie gevoerde beleid om financiële steun te geven aan initiatieven
die bedoeld zijn die talen te bevorderen die van de met de officiële talen van
de lidstaten verbonden Europese steunprogramma’s zijn uitgesloten
Artikel 92.3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie spreekt in dit verband van
“steunmaatregelen om de cultuur en de instandhouding van het culturele erfgoed te
bevorderen, wanneer door deze maatregelen de voorwaarden inzake het handelsverkeer en de
mededingingsvoorwaarden in de Gemeenschap niet zodanig worden veranderd dat het
gemeenschappelijk belang wordt geschaad” (Europocket, 1992:201).
158