Het beleid inzake unieke regionale talen

17
Het beleid inzake unieke regionale talen
beleidsgeschiedenis dermate belangrijk geacht, dat voor specifieke aandacht
17
is gekozen. Voorafgaand beleid vormt het precedent waarop wordt
voortgebouwd. Alle onderzochte beleidscases laten de relevantie van de
beleidsgeschiedenis zien, en daarmee de legitimatie als afzonderlijke
variabele in het onderzoeksmodel.
De casus Fries in Nederland laat zien dat het totstandkomen van de bestuursovereenkomst
Friese taal en cultuur niet te begrijpen is zonder
aandacht voor de daaraan voorafgaande beleidsontwikkeling. Immers de
gedachte aan een bestuursovereenkomst wordt pas actueel, wanneer in de
Commissie Friese Taal over de vertaalregeling Fries-Nederlands voor
overheidsdocumenten een patstelling is ontstaan tussen Haagse en Friese
commissieleden. Daarvoor zijn de instelling en het werk van de betreffende
commissie het resultaat van eerdere provinciale beleidsvorming, zoals die in
1978 onder meer heeft geresulteerd in het tussenrapport van de Wurkgroep
Frysk yn it Offisiële Forkear. En het instellen van de Wurkgroep is weer een
antwoord op de in dezen eerder door de Commissie Friese Taalpolitiek in
1970 verwoorde bezwaren tegen het gebruik van de Friese taal in het
rechtsverkeer.
In het geval van de realisatie van de publieke regionale televisie geldt
eveneens een lange beleidsgeschiedenis. Wanneer de Staten van Fryslân in
1980 een motie aannemen die het recht op Friestalige radio en televisie
uiteengezet, gaat daar een lang beleidstraject aan vooraf, waarvan het begin
reeds eind jaren vijftig valt te traceren. In de jaren zestig wordt de wens tot
Friestalige televisie verwoord in rapporten van het provinciale adviesorgaan
voor de cultuur. Die adviezen leiden vooreerst niet tot concrete resultaten,
ook al omdat een en ander mee afhankelijk is van de lang op stapel staande
en met behulp van verschillende beleidsinitiatieven voorbereide wijziging
van de Omroepwet.
Ook in het geval van de regelgeving inzake het Sorbisch staat de relevantie
van de voorafgaande beleidsvorming buiten kijf. Zonder de tijdens het
DDR- bewind gerealiseerde regelgeving zou de huidige wet- en regelgeving
in de twee nieuwe deelstaten van de Bondsrepubliek Duitsland er niet
geweest zijn, in ieder geval niet in de huidige vorm en omvang.
Het beleid met betrekking tot het Noordfries bouwt daarentegen niet zo
zeer voort op reeds eerder ontwikkeld beleid inzake het Noordfries, als wel
op het beleid dat voor de Deenstalige minderheid in Sleeswijk-Holstein
werd ontwikkeld. Alleen het na de Tweede Wereldoorlog opnieuw mogelijk
De Bruin (1991:69-74) noemt een aantal oriëntatiedilemma’s als het om het begrip beleid gaat.
Een eerste dilemma is of van de toekomst naar het heden wordt gegaan, of vanuit het heden
naar de toekomst. Een ander oriëntatiedilemma is in hoeverre aandacht wordt geschonken aan
het beleidshandelen in zijn totaliteit, dan wel toegespitst op een bepaald onderdeel of aspect.
428