Het beleid inzake unieke regionale talen

39
Internationale regelgeving
ruimere uitleg houdt in dat praktisch ieder handelen van de zijde van
‘Brussel’ als aanvullend op het door de lidstaten gevoerde cultuur- en
taalbeleid kan worden gezien. Het belangrijkste gevolg van het opnemen van
de hoofdstukken over onderwijs en cultuur vormt het aan de Gemeenschap
verlenen van de expliciete bevoegdheid tot handelen op die terreinen,
waarbij tevens de eerdere beperking tot het beroepsonderwijs is vervallen.
Het opnemen van de genoemde artikelen wil overigens niet zeggen dat de
Europese Unie, anders dan voor het Verdrag van Maastricht, thans
voldoende rekening kan houden met de culturele belangen van de lidstaten.
Cultuur blijft binnen de vooral door economische overwegingen bepaalde
Europese Gemeenschap een relatief marginale aangelegenheid, hoewel een
groot deel van het door de Gemeenschap gevoerde beleid culturele aspecten
39
kent of gevolgen voor bepaalde culturele sectoren heeft. De uitbreiding
van de competentie van de Gemeenschap tot onderwijs en cultuur is verder
daarbij het Gemeenschapsrecht in acht nemen; dat evenwel de bevordering van de ontwikkeling
en het gebruik van moderne hulpmiddelen voor taalverwerking een werkterrein is
waarop communautaire actie noodzakelijk is teneinde tot aanzienlijke schaalvoordelen en
cohesie tussen de verschillende taalgebieden te komen.”
In het ‘1st Report on the consideration of cultural aspects in European Community Action’,
zoals dat op 17 april 1996 door de Europese Commissie is vastgesteld, wordt een overzicht
gegeven van de plaats van de cultuur in respectievelijk het interne en het regionale beleid van
de Gemeenschap. Van 75 programma’s, die behoren tot het regionale beleid voor het tijdvak
1994-1999, dat gericht is op achterblijvende gebieden, zijn 11 programma’s mede op culturele
doelstellingen gericht. Daarbij gaat het om de bouw van schouwburgen in rurale gebieden tot
en met flankerende maatregelen ten behoeve van de productie en verkoop van traditioneel
handwerk. In het onderdeel van het regionale beleid dat gericht is op over de grenzen
heengaande samenwerking, INTERREG II, blijken culturele doelen van weinig belang te zijn.
Onder meer wordt bijgedragen in de beginfase van het in Flensburg in 1996 opgerichte
European Centre for Minority Issues (Flensborg Avis, 13 februari 1997). Binnen het LEADER
I en II – programma ligt dat anders. Binnen LEADER I, dat gericht is op de ontwikkeling van
de rurale economie, wordt onder meer de Welshe taal gesteund. De bescherming van het
Welsh is overigens niet als direct doel geformuleerd, maar als een verbeteren van de kennis
van de plaatselijke samenleving. LEADER II richt zich ook op de bevordering van regionale
identiteit, inclusief taalkundige aspecten, het behoud en de bevordering van het cultureel
erfgoed en de organisatie van culturele activiteiten in termen van een verbeteren van de
“quality of life” en het actief deelnemen van de plaatselijke bevolking. Binnen het Europees
Regionaal Ontwikkelingsfonds richt het voor innovatieve activiteiten bedoelde onderdeel zich
onder meer op economische en culturele ontwikkeling. Daaronder valt onder meer het project
“TV REGIO -Audiovisual regional television area in Europe” waaraan wordt deelgenomen
door regio’s als de Elzas, Piemonte, Bornholm en Noord- Holland, maar ook door steden als
Kopenhagen, Madrid en Valencia.
Sinds het opnemen van artikel 128 in het Unieverdrag, heeft de Europese Unie op grond van
dat artikel cultureel beleid ontwikkeld voor kunstmanifestaties met een Europese dimensie
binnen het Caleidoscoop-programma, voor de promotie van boeken, lezen en vertalen binnen
het Ariane-programma en voor steun voor het architectonisch erfgoed binnen het Raphaelprogramma.
153