Het beleid inzake unieke regionale talen

400
Het beleid inzake unieke regionale talen
rapport over de situatie van de Friese taal en cultuur. Hetzelfde lid neemt
vervolgens het initiatief tot het instellen van het ‘Friesengremium’, dat met
het parlement verbonden is. Dat laat tegelijk de relevantie van het parlement
aan de zijde van de ‘Kieler’ pleitcoalitie zien. Het parlement treedt voor de
Noordfriezen in het krijt, en doet dat tegen de scepsis van onder meer de
ambtelijke bureaucratie in, zoals naar voren komt uit de gang van zaken met
het Europees Handvest voor Regionale of Minderheidstalen. Als er geen
Deense minderheid of een SSV in Sleeswijk zou zijn geweest, dan zou het
Noordfries heel wat minder beleidsmatige aandacht hebben gekregen, dan
thans het geval is.
Het streven om het Noordfries op de publieke radio te kunnen beluisteren
is één van de weinige voorbeelden, waarin gedurende langere tijd, bijna
twintig jaar, sprake is van een actief gemeenschappelijk Noordfries
beleidsdoel. Maar ook in dit geval bestaat de kern van de Noordfriese
pleitcoalitie uit slechts enkelen, die overigens wel proberen derden bij hun
streven te betrekken. In die zin kunnen de jeugdcommissie van de FUEV, de
Husumer Nachrichten, en de Nordfriesische Wörterbuchstelle van de Kieler
universiteit, als tweede lijns- actoren worden gezien. Zij zijn de supporters
van een pleitcoalitie, waarvan de kern door het Nordfriisk Instituut wordt
gevormd. De Noordfriese pleitcoalitie schroomt niet om de
‘Grenzlandbeauftragte’ en de verschillende politieke partijen op het spoor
van de gewenste uitbreiding van de publieke omroep te zetten. Tegelijk
moet worden vastgesteld dat de Kieler regering, dè stemmacht bezittende
actor in dit geval, op grote afstand blijft. Zij onthoudt het Noordfriese
streven steun, niet in de laatste plaats vanwege de wettelijk vastgelegde
onafhankelijkheid van de publieke omroep. Anders dan op grond van de
geschiedenis verwacht mocht worden, doen de Noordfriezen, afgezien van
een verzoek van de SSV aan de NDR, geen beroep op de Deenstalige minderheid.
Evenmin bemoeit het in de loop van het proces gerealiseerde
‘Friesengremium’ zich met het door beide Noordfriese verenigingen
gedragen streven om het Noordfries via de ether te kunnen beluisteren. Als
alle Noordfriese potentiële actoren gemobiliseerd waren, zou de kans op het
realiseren van het gestelde doel vergroot zijn.
8.2.2.2.2 Beleidsgericht leren
Wanneer de lens op de interacties wordt gericht, die aan de beleidsvorming
inzake het Noordfries ten grondslag liggen, valt als eerste de omvang
daarvan op. Feitelijk is de gerealiseerde beleidsvorming niet het product van
Noordfriese interacties, maar van het bestaan en de inzet van de Deenstalige
minderheid. Het geringe aantal Friessprekenden en de daar nog bij komende