Het beleid inzake unieke regionale talen

35
36
Het BIC-onderzoeksmodel
versterkt of dat van de tegenpartij bekritiseert (Sabatier, 1993:19). Het
resultaat van het beleidsgericht leren kan worden omschreven als
veranderingen in de opvattingen van samenwerkende actoren of het bredere
35
beleidssubsysteem. Daarbij kan een nader onderscheid worden gemaakt in:
A. Een toenemen van het begrip voor de status van doelen en andere variabelen
die als relevant worden beschouwd. Daarbij is met name de
toetsing van de status van doelen en waarden uit de kern van het stelsel
van opvattingen van belang, om na te gaan of zij beneden een nog te
accepteren niveau terecht komen, hetgeen een tekort in werking
aantoont. Wanneer bijvoorbeeld het bestaan van tweetalig onderwijs als
kernwaarde voor een taalminderheid gezien kan worden, zullen de leden
van die minderheid kritisch kijken naar de te formuleren kerndoelen
voor dat onderwijs (Meestringa, 1997:2-6). Zij die de beheersing van de
kosten van het onderwijs nastreven, zullen daarentegen de financiële
consequenties van het onderwijs in een regionale taal willen weten. 36
B. Het verbeteren van het eigen begrip met betrekking tot logische en
causale verbindingen binnen een stelsel van opvattingen. Daarbij gaat
het vooral om een verbeteren van de methoden ter bereiking van centrale
waarden. Zo kan vastgesteld worden dat de aanvankelijke euforie over
de wettelijke invoering van het Fries in het onderwijs in 1980, al snel na
de invoering heeft plaatsgemaakt voor teleurstelling over de marginale
positie van het Fries in het onderwijs. In samenhang daarmee is een
nadere oriëntatie op de kwaliteit van de leermiddelen, de gang van zaken
met betrekking tot de leerplanontwikkeling, de ontbrekende periodieke
evaluatie, de taalbeheersing van de leerkrachten of de houding en
motivatie van de leerkrachten ten aanzien van het Fries op gang
gekomen (De Jong en Riemersma, 1994:28-47).
C. Het identificeren van en reageren op de uitdagingen van het eigen stelsel
van opvattingen. Gebeurtenissen buiten het betreffende beleidssubsysteem,
het verlies van politieke hulpbronnen, de activiteiten van tegenstanders,
of een veelheid van andere factoren, kunnen de pleitbezorgers
Het resultaat kan ook een uitblijven van veranderingen inhouden. Er is in dat geval geen
sprake van beleidsgericht leren en ongewijzigd beleid is het gevolg (Singer, 1993:162).
Bovendien kunnen de veranderingen anders uitpakken dan actoren voor ogen hadden. Iedere
actor heeft een bepaald doel, maar het resultaat van de interactie tussen actoren kan als
zodanig door niemand gewenst zijn (De Beus, 1994:247).
Zie bijvoorbeeld de opmerkingen van de voorzitter van de Centrale Examencommisie
Vaststelling Opgaven inzake de kosten van het examen Fries in het voortgezet onderwijs
(Leeuwarder Courant, Examenbijlage, 18 juni 1997). In dezelfde krant corrigeert de voorzitter
van de sectie Fries van de Vereniging van Leraren in Levende Talen de eerdere negatieve
berichtgeving van de Leeuwarder Courant met betrekking tot de aantallen
eindexamenkandidaten Fries in 1997.
81