Het beleid inzake unieke regionale talen

15
Verklaren en vergelijken: terug naar het BIC-onderzoeksmodel
streven om Horno te behouden; en het feit dat het streven om het Sorbisch te
behouden, een nevendoel is van het streven om Horno voor de
bruinkoolwinning te sparen, en daarmee niet de hoogste prioriteit van de
zijde van de Domowina krijgt. 15
Anders dan in het beleidsproces dat tot de oprichting van de Stiftung für
das sorbische Volk leidt, laat de Hornoër gang van zaken een levendige, in
de loop van de tijd veranderende, pleitcoalitie zien. De aanvang van de
coalitie is te vinden in de oprichting van een lokale actiegroep, die
vervolgens het gemeentebestuur van Horno gaat vormen. Ook het district
stelt zich actief op, waarna de coalitie wordt uitgebreid met supporters als
politieke partijen, vakbonden, economische organisaties, kerken en
actiegroepen. De oprichting van een nieuwe actor, de Ronde Tafel “De
toekomst van Guben” betekent het begin van een nieuwe ronde in het
beleidsvormingsproces. Verklaringen en resoluties van de Tafel worden
ondersteund door de districten Guben, Forst en Eishüttenstadt. Ook de
Domowina sluit zich aan. In het verloop worden nieuwe publieke acties
ontwikkeld, waarbij de ‘inner circle’ van de coalitie zich weet te verzekeren
van de steun van onder meer de Evangelische Kerk in Berlijn-Brandenburg,
de dienst Bosbeheer Peitz en de dienst Monumentenzorg van Brandenburg.
Van over de grens meldt de stad Gubin zich, die met verwijzing naar
Duits-Poolse overeenkomsten bezwaar maakt tegen de voorgenomen
plannen om Horno te amoveren.
In de volgende ronde krijgt het proces een steeds juridischer karakter.
Zowel de Domowina, als verschillende gemeenten en
samenwerkingsvormen van gemeenten, beginnen juridische procedures
tegen de plannen van de centrale overheid aan te spannen. Een saillant
aspect van de gehele gang van zaken bestaat uit het verdwijnen van de
gemeente Horno. De machtiger hogere overheid reorganiseert het lokale
bestuur en dat betekent het einde voor de kern van de pleitcoalitie. De
gemeente Horno gaat in de gemeente Jänschwalde op.
Tegenover de pleitbezorgers om het dorp Horno te behouden staat het
bestuur van de deelstaat Brandenburg, de Dienst voor de Mijnbouw en de
bruinkoolindustrie. Binnen de regering neemt de minister-president ten op-
Taalsociologische data ontbreken als de Domowina zich tot de Brandenburgse
minister-president wendt met het verzoek Horno niet aan de bruinkoolwinning op te offeren.
Daarom vallen de briefschrijvers terug op de cijfers die in de jaren 1880/1884 werden
verzameld. Uit het (nog) niet-gepubliceerde taalsociologische onderzoek naar de actuele
situatie van het Niedersorbisch, uitgevoerd door Ralph Jodlbauer en Han Steenwijk
(Zweigstelle für Niedersorbische Forschungen des Sorbischen Instituts, Cottbus), wordt de
streek ten noorden van de stad Cottbus een gebied genoemd, waar de situatie van het Sorbisch
slechter is dan het gemiddelde niveau in de Niederlausitz. Dezelfde onderzoekers stellen vast
dat het Niedersorbisch feitelijk alleen nog gedragen wordt door personen boven de zestig.
407