Het beleid inzake unieke regionale talen

65
Het Sorbisch in Duitsland
op het terrein van de Sorbische cultuur, ook door de Sorben zelf worden
genomen. Het betreffende lid zegt daarmee het nodige over de procedure,
maar niet over de structuur van de besluitvorming. Bovendien kan een
deelstaat geen grensoverschrijdende besluiten nemen, zonder de
medewerking van de betrokken andere staten, in dit geval Saksen en/of de
federale regering.
De in het derde lid gebruikte categorie ‘Sorben’ maakt niet duidelijk of het
hier om collectieve dan wel individuele rechten gaat. Pastor (1997:103) gaat
er met verwijzing naar het in het ontwerp voorgestelde ‘Sorbische volk’ en
‘burgers met een Sorbische nationaliteit’ vanuit dat de keuze voor ‘Sorben’
zowel een collectieve als een individuele werking heeft. Die benadering
wordt ondersteund door de in de Sorbenwet in §1 gevolgde redactie die,
zowel het Sorbische volk als iedere tot dat volk behorende staatsburger, het
recht toekent om de eigen etnische, culturele en taal-identiteit tot
uitdrukking te brengen, te behouden en verder te ontwikkelen, vrij van
iedere poging om tegen de eigen wil geassimileerd te worden. Overigens
betreft de inhoud van de in lid drie genoemde rechten in feite een
bevestiging van de sinds 1945 bestaande Sorbische praktijk in het
bestuurlijke en rechtsverkeer en het onderwijs.
In het vierde lid van het artikel wordt de vanuit een oogpunt van gelijkberechtiging
met de Duitse taal relevante publieke aanwezigheid van het
Sorbisch genoemd. De verdere uitwerking van het betreffende lid is echter
een zaak van nadere wetgeving, zoals het vijfde lid dat aangeeft.
Ruim twee jaar na het in werking treden van de nieuwe Grondwet heeft
Brandenburg uitvoering gegeven aan het gestelde in het vijfde lid van artikel
25. Sindsdien kent de deelstaat het ‘Gesetz zur Ausgestaltung der Rechte der
Sorben (Wenden) im Land Brandenburg’ van 7 juli 1994. Overigens is de
werking van deze Sorbenwet, ondanks de in art. 1 §1, lid 1, gegeven verzekering
dat de in het land Brandenburg wonende burgers die tot het Sorbische
volk behoren een gelijkberechtigd deel van het volk zijn, in feite
65
vooral beperkt tot het traditionele woongebied van de Sorben. Dat geldt
bijvoorbeeld voor het beleid van gemeenten en districten, de maatregelen op
het terrein van het onderwijs, het gebruik van de vlag en de tweetalige
mededelingen op publieke gebouwen en straatnaamborden.
Naast de geografische beperking wordt de werking van de wet eveneens
beperkt door onder meer het ‘Verwaltungsverfahrensgesetz für das Land
Brandenburg’ die in §23.1 zegt: “Die Amtssprache ist deutsch.” Zou het
Sorbisch in het officiële verkeer een aan het Duits gelijke positie innemen,
De wet spreekt in navolging van de Brandenburgse Grondwet over het ‘angestammten
Siedlungsgebiet’.
329