Het beleid inzake unieke regionale talen

127
128
129
130
216
Het beleid inzake unieke regionale talen
Akademy en het Fries in het voortgezet onderwijs. Van deze drie knelpunten
zal het tweede in het verdere verloop van de procedure de meeste stof doen
127 opwaaien. Voor de televisie lijkt immers overeenstemming mogelijk.
Gedeputeerde Staten vinden zelfs dat het onderwerp Friese televisie, mede
gezien de toezegging van de minister in de Tweede Kamer om zendtijd te
verstrekken op basis van het feit dat het Fries de tweede landstaal is, als
128
geschilpunt ter zijde gelegd kan worden. Met betrekking tot het Fries in
het voortgezet onderwijs nemen de Friese bestuurders genoegen met de
constatering dat er op korte termijn geen regelgeving in lijkt te zitten. 129
Daarom wordt een proefproject bepleit, zodat reeds opgedane ervaringen
niet verloren behoeven te gaan en het zicht op verdere ontwikkelingen blijft
bestaan.
Voor de Fryske Akademy wordt een aparte regeling bepleit. Ook al omdat
de Friese provinciebestuurders, evenals de Koninklijke Nederlandse Akademie
van Wetenschappen (KNAW), een opname van de eerste in de laatste
ongewenst achten. En hoewel de standpunten over en weer onwrikbaar vast
lijken, komt er toch enige beweging in de zaak. Tijdens een bilateraal
overleg tussen provincie en ministerie laat de laatste weten dat de KNAW,
ondanks de vrees voor de politieke gevoeligheid van het onderwerp,
“vormen van bereidheid heeft om de zelfstandigheid en eenheid van de
Fryske Akademy en de bescherming van de Friese taal en cultuur te
1 3 0
g a r a n d e r e n . ” I n e e n d a a r
De Fryske Akademy herdenkt in 1988 haar vijftigjarig bestaan met tal van evenementen
die met veel, ook met het oog op de onderhandelingen over de toekomstige plaats,
welkome extra-publiciteit gepaard gaan.
Gedeputeerde Staten spreken over het ecarteren van het geschilpunt.
Die opinie lijkt in strijd met het provinciaal schrijven van 12 februari 1988, gericht aan
de vaste Commissie voor Onderwijs en Wetenschappen van de Tweede Kamer. In dat
schrijven, een commentaar op het wetsontwerp “Basisvorming in het voortgezet
onderwijs en eindtermen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs”, pleiten
Gedeputeerde Staten (nogmaals) voor een verplichtend karakter van de Friese taal in de
basisvorming. Het feit dat het wetsontwerp geheel aan het bestaan van het Fries voorbij
gaat, is, zo schrijven gedeputeerden, niet in overeenstemming met de concept-bestuursafspraak
Friese taal.
Bilateraal overleg van 20 april 1988 tussen provincie en ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen. De provincie betwijfelt overigens de juistheid van de mededeling over
de opstelling van de KNAW. De provincie meent te weten dat de koepelorganisatie nog
steeds afwijzend staat tegenover een verbinding met de Fryske Akademy. Zij ziet het
volgens het in de vergadering van gedeputeerden van 17 mei 1988 besproken
commissoriaal als een kunstmatige overkoepeling. In een artikel over de vijftigjarige
Fryske Akademy in Frysk en Frij, 10 september 1988, wordt duidelijk gemaakt dat de
KNAW bereid is om de door de minister gevraagde koepelfunctie ten behoeve van de
Akademy uit te voeren, maar daarvoor de middelen zegt te ontberen, terwijl ze bovendien
bang is voor een vermenging van politieke en culturele aspecten. De Fryske Akademy