Het beleid inzake unieke regionale talen

134
135
136
218
Het beleid inzake unieke regionale talen
wensen tot verdere regelgeving en het beschikbaar stellen van faciliteiten te
honoreren. Inzake de Fryske Akademy stelt de bijlage dat de minister, op
grond van zijn verantwoordelijkheid voor een juiste structuur van de
Nederlandse wetenschapsbeoefening, de rijksmiddelen voor de Akademy zal
overdragen aan een (na overleg met Gedeputeerde Staten te bepalen)
wetenschapsinstelling: een van de universiteiten, de KNAW of NWO. “Door
de middelenoverdracht ontstaat een verbinding tussen de Fryske Akademy
en de wetenschapsinstelling. De aard van deze verbinding zal door hen in
onderling overleg worden bepaald. Zelfstandigheid en eenheid van de
Fryske Akademy kunnen daarbij gehandhaafd blijven. Deze kan de status
van aparte stichting behouden.”
In zijn voorstel aan provinciale staten om in te stemmen met het bereikte
resultaat merken gedeputeerden op dat er sprake is van vooruitgang in de
verdeling van de verantwoordelijkheid voor de Friese taal en cultuur in
vergelijking met het kabinetsstandpunt van 9 december 1953. Die
vooruitgang, en met name de concrete uitwerking van de considerans, is in
de ogen van de Friezen weliswaar onvoldoende, maar de
politiek-bestuurlijke en maatschappelijke ontwikkelingen met betrekking tot
de taalpolitiek hebben toch een nieuwe dimensie gekregen. De
overeengekomen regeling van het Fries in het officiële verkeer wordt
‘hanteerbaar’ genoemd. De afspraken inzake het beroepstoneel en de Friese
televisie worden als positief gezien. De uitkomsten van het moeizame
overleg met het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen worden zonder
verder commentaar weergegeven. Van de afspraak met betrekking tot de
Fryske Akademy wordt gezegd dat het om een constructie gaat waar beide
partijen mee kunnen leven.
De derde in het geding zijnde partij: de Fryske Akademy, blijkt het heel
wat moeilijker met het overeengekomene te hebben. In een brief aan de
leden van provinciale staten roept het bestuur de aangeschrevenen op om de
134
Fryske Akademy niet te ‘ferkwânseljen’. En niet zonder succes, zoals ten
135
tijde van de volgende statenzitting blijkt. De staten stemmen in met de
136
voorgestelde bestuursovereenkomst op één uitzondering na. In plaats van
Brief van 27 september 1988 van de Fryske Akademy aan leden van provinciale staten
van Fryslân. ‘Ferkwânselje’ is volgens het door dezelfde Akademy samengestelde en
uitgegeven Wurdboek fan de Fryske taal, deel 5, Ljouwert/Leeuwarden, 1988, 199: “op
knoeierige wijze van de hand doen zonder op de waarde te letten”.
Vergadering van 28 september 1988 van provinciale staten van Fryslân
De meningen over de bestuursovereenkomst liggen tussen en in de verschillende statenfracties
heel verschillend. De drie grootste in de Staten vertegenwoordigde partijen
kennen zowel voor- als tegenstemmers voor de bestuursovereenkomst. Van de zijde van
de twee betrokken gedeputeerden wordt het overeengekomen resultaat verdedigd met het
spreken over een “meager konvenant” , maar “mear is op dit stuit net te berikken.” De