Het beleid inzake unieke regionale talen

8
9
10
Internationale regelgeving
nationale minderheden te worden vastgesteld. In het Slotdocument van de
daarop volgende, in 1990 gehouden, Kopenhagen-bijeenkomst van de
CVSE, is een apart hoofdstuk over de individuele rechten van minderheden
opgenomen, waarin echter ook de volgende frase valt te lezen: ”Persons
belonging to national minorities can exercise and enjoy their rights
individually as well in community with other members of their group”
(Wolfrum, [1991]:142). Is die formulering al een stap in de richting van
collectieve rechten, het document vervolgt: “The participating States will
protect the ethnic, cultural, linguistic and religious identity of national
minorities on their territory and create conditions for the promotion of that
identity.” Verder wordt er gesproken over “adequate opportunities for
instruction of their mothertongue, as well as, wherever possible and
necessary, for its use before public authorities, in conformity with
applicable national legislation.” 8
De conferentie in Kopenhagen wordt gevolgd door een bijeenkomst van
deskundigen te Genève en een te Moskou gehouden bijeenkomst inzake de
menselijke dimensie in 1991. Die bijeenkomsten zorgden echter niet voor
vooruitgang in de bescherming van minderheden (Lemke, 1998:70). Het
proces binnen de CVSE leidt tijdens de Helsinki-Follow-Up-bijeenkomst in
1992 tot het instellen van een Hoge Commissaris voor Nationale
9
Minderheden (Kymlicka, 1995:5). De Hoge Commissaris heeft de opdracht
om potentiële, met het bestaan van nationale minderheden samenhangende,
conflicten te voorkomen, onder meer door het op gang brengen van een
dialoog tussen alle betrokkenen. Daarmee heeft de Hoge Commissaris
vooral betekenis voor die omstandigheden die de vrede of de relaties tussen
lidstaten bedreigen en daarmee minder voor de taalminderheden die
mogelijk ontevreden over de eigen situatie zijn, maar dat niet vertalen in de
vrede bedreigende omstandigheden. 10
De binnen het raam van de CVSE gesloten akkoorden, vormen tevens de
voorwaarden die de Europese Unie aanlegt wanneer het gaat om de
erkenning van de nieuwe staten in Oost-Europa. De toepassing van die
voorwaarden blijkt ook in de huidige tijd, evenzeer als in het interbellum,
nog steeds inconsistent te geschieden. Kroatië wordt door de lidstaten van
de Europese Unie erkend, terwijl er ernstige twijfel bestaat over de daar
gevoerde minderhedenpolitiek en een staat als Macedonië wordt in eerste
Gurr spreekt over de verklaring van de CVSE als “a fair summary of the cultural and political
aspirations of most minorities throughout the world” (1993:70).
Mr. M. van der Stoel, Nederlands minister van Buitenlandse Zaken (1973-1977), bekleedt
sinds de instelling in 1991, het ambt van Hoge Commissaris voor Nationale Minderheden.
Zie voor een uitgebreid overzicht van verdragen en andere internationale instrumenten:
Brölmann c.s. (1993:349-354).
143