Het beleid inzake unieke regionale talen

17
68
Het beleid inzake unieke regionale talen
Kingdon (1984:3) vraagt in zijn benadering aandacht voor zowel de zichtbare,
als onzichtbare actoren. Tot de eerste categorie kunnen ministers gerekend
worden, evenals topambtenaren, vooraanstaande politici en bestuurders,
tot de tweede categorie, de actoren uit de tweede lijn van Sabatier en
Jenkins-Smith, behoren beleidsambtenaren, wetenschappelijke specialisten,
adviseurs en vertegenwoordigers van belangenorganisaties. Elke actor kan
verder bij iedere stroom betrokken zijn.
Het stromenmodel is, evenals het barrièremodel, niet zonder kritiek gebleven.
Het model lijkt in een situatie met een veelheid en een diversiteit aan
probleemformuleringen niet te werken, in die zin dat elke ‘policy window’
als het ware vrijwel meteen weer gesloten had moeten worden door, altijd
aanwezige, aanhangers van rivaliserende probleemformuleringen. Gaat het
om een beleidsonderwerp waarvan het op voorhand duidelijk lijkt dat de
publieke opinie een aanzienlijke rol heeft gespeeld, dan lijkt het
barrièremodel eerder voor toepassing in aanmerking te komen. Gaat het
daarentegen om een onderwerp waarbij dat niet het geval is, dan kan eerder
aan het stromenmodel gedacht worden (Van de Graaf en Hoppe, 1992:202).
In deze zin zou het in deze studie behandelde onderwerp eerder voor analyse
met behulp van het stromenmodel dan het barrièremodel in aanmerking
komen. Veel van het taalbeleid lijkt zich immers zonder directe steun van de
publieke opinie af te spelen of gaat zelfs mogelijk tegen de wil van de
publieke opinie in.
Het stromenmodel is ook bekritiseerd vanwege de grote mate van
abstractie en het metaforische karakter van de gehanteerde concepten. Het
beeld van besluitvormers die hun problemen en oplossingen in beschikbare
‘vuilnisbakken’ deponeren, heeft misschien zeggingskracht, maar bij
vertaling in de empirie ontstaan de nodige problemen (Koppenjan,
17 1993:30). Een sterke kant van het stromenmodel bestaat daarentegen uit de
aandacht voor het belang van min of meer toevallige politieke
gebeurtenissen die de prikkel vormen voor het door beleidsvoerders
aanvatten van problemen. Van belang is ook dat het model aandacht vraagt
voor organisaties om zich, ondanks ambigue, turbulente omgevingen, te
handhaven. Organisaties sluiten zich niet voor de omgeving af, maar leren
over de aard van de situatie, de waarden die bij beslissingen betrokken zijn
en de doelen die daarmee waard zijn om nagestreefd te worden. Daarmee
biedt het stromenmodel aanknopingspunten voor leerbenaderingen
(Koppenjan, 1993:31). Als kenmerk van de aan de beleidsvorming ten
Recentelijk heeft Van Twist (1994:21) overigens een pleidooi gehouden voor het gebruik van
metaforen in de bestuurskunde. Hij is van mening dat bestuurskundigen hun verhalen ermee
kunnen verlevendigen. Bovendien kunnen metaforen, zo stelt Van Twist, heel compact
bepaalde zaken aanduiden die anders bijna onbenoembaar zijn.