Het beleid inzake unieke regionale talen

14
Het beleid inzake unieke regionale talen
soad feroare. Sa’n homogene taalsituaasje as yn myn bernejierren komt yn
Fryslân net mear foar. It plak fan it Frysk yn it basis ûnderwiis is, ûnder
mear troch de de yn haadstik 5 fan dit boek beskreaune gong fan saken,
dúdlik grutter wurden.
Letter, doe’t ik it Hearrenfeanster Lyceum besocht, bestie dêr ek gjin omtinken
foar de Fryske taal en kultuer. It Nederlânsk en Dútsk, Frânsk en
Ingelsk krigen mei rjocht en reden alle omtinken, mar de eigen memmetaal,
it Frysk, hoegde net leard te wurden. Soks komt hjoed de dei frjemd genôch
noch foar, hoewol’t dochs ek yn it fuortset ûnderwiis de tiid net stilstien hat.
Earst doe’t ik mei myn stúdzje oan de Ryksuniversiteit Grins út ein sette,
kaam it belang fan de eigen taal en kultuer nei foaren. It studintelibben wie,
en is dat noch altiten, wat dat oangiet fan grutte betsjutting foar it
ûntwikkeljen fan it besef dat de eigen memmetaal folle mear is, as it
earmoedige plak yn de skoalle tinken docht en die. As it dan boppedat ek
noch dúdlik wurdt dat de takomst fan dy taal, en fan in grut part fan de
regionale talen en dêrmei de kulturele rikens fan ús wrâld, yn de kiif stiet,
kin der op syn minst besocht wurde om dêr wat oan te dwaan. Soks kin op
ûnderskate wizen: it skriuwen fan in proefskrift is dêr mar ien fan.
No’t myn proefskrift ree en printe is, wol ik dy minsken en organisaasjes
tankje dy’t my yn de rin fan it ûndersyk skewield hawwe.
Yn it foarste plak is dat myn promotor, prof.dr. Durk Gorter, dy’t fan it
begjin ôf derfan oertsjûge wie dat it ûndersyk ta in goed ein brocht wurde
soe. Ik sis him tige tank foar it my skonken weardefolle fertrouwen en syn
fierdere stipe en ynbring by it skriuwen fan dizze stúdzje. Yn it oarde plak
sis ik myn ko-promotor, dr. Ben Hoetjes, oprjocht tank foar syn reeëns om
syn saakkundich each oer myn wurk gean te litten. Ik ha graach fan syn
krityske ynbring gebrûk makke.
Ik wol ek de oare leden van de promoasjekommisje: prof.dr. R. Appel
(Universiteit van Amsterdam), prof.dr. F.W. Boterman (Universiteit van
Amsterdam/Rijksuniversiteit Groningen), dr. L.G. Jansma (Fryske
Akademy), prof. dr. J.E. Keman (Vrije Universiteit), prof.dr. T.J. Veen
(Universiteit van Amsterdam), en prof. dr. B. de Witte (Rijksuniversiteit
Limburg), tanksizze foar har reeëns om dit proefskrift te beoardieljen.
Fierder sis ik tank oan dy minsken dy’t ree wienen om mei my te praten en
weardefolle ynformaasje te jaan of oars te skewielen: prof. Nils Århammar,
Bräist; Ludmilla Budar, Budišyn; S.F. van der Burg, Lippenhuzen; drs. Jaap
Castelein, Wurdum; Trudy Childs, Tytsjerk; prof.dr. Martin Kasper,
Budišin; Jan Knebel, Budišin; prof. dr Roland Marti, Saarbrücken; Hark
Martinen, Mildstedt; Michaela Moosche, Budišin; Manfred Nissen,
Aaster-Beergem; Beart Oosterhaven, Wjelsryp; drs. Adeline Petersen, Kiel;
John Petrick, Budišin; Alfred Pörschke, Friesoythe; dr. Alex Riemersma,