Het beleid inzake unieke regionale talen

Het beleid inzake unieke regionale talen
dat het veel uitmaakt wie als actor optreedt om een maatschappelijk
probleem relevante politieke status te geven. De fractievoorzitter van een
regeringspartij zal weinig moeite hebben met het passeren van de diverse
barrières. Zijn probleem ligt niet aan het begin van de wedstrijd, maar aan
de eindstreep, bij de afweging van de eisen en belangen uit de verschillende
deelsectoren. Ook andere voorbeelden laten zien, dat de vooronderstelling
van het barrièremodel dat een onderwerp eerst de politieke agenda bereikt
als er een brede publieke steun voor bestaat, lang niet altijd opgaat. De
politieke agenda wordt immers gevuld met tal van onderwerpen die in de
publieke opinie nauwelijks aan bod komen.
Een ander, ook door Van de Graaf en Hoppe (1992:194) met betrekking
tot het barrièremodel geconstateerde moeilijkheid, is het statische karakter
van de benadering. Het barrièremodel gaat ervan uit dat een beleidsproces in
tamelijk nauwkeurig te onderscheiden fasen afloopt waarvan bovendien de
volgorde vaststaat. Héritier (1993:11) spreekt in dit verband over een
“schematisches ‘Fließband-Produktionsmodell’” en van een “starre
Vorstellung von der Abfolge der Phasen ‘Problemdefinition,
Agendagestaltung, Politikformulierung, Implementation und
Feedback-Loop/Evaluation’, die sich in Wirklichkeit nicht funktional
getrennt und logisch aneinander reihen, sich vielmehr überschneiden,
wiederholen und simultan verlaufen.” Die opvatting wordt gedeeld door
Majone (1989:31) die duidelijk maakt dat de beleidsvorming niet bestaat uit
het nemen van beslissing na beslissing, noch van probleem naar oplossing
verloopt, maar veeleer uit een intellectueel proces van verfijnen en
ontwikkelen van een min of meer oorspronkelijke beleidsgedachte.
Trappenburg (1995:209) meent dat de agendabouwbenadering alleen geschikt
is voor de analyse van een tweetal typen van beleidsontwikkeling. Het
eerste type betreft beleidsonderwerpen die geëntameerd worden door
groepen die niet zijn opgenomen in de ‘ijzeren ring’ van de gesloten
beleidscircuits. Het tweede type wordt gevormd door onderwerpen die de
‘verborgen tweede scheidslijn’ in de Nederlandse politiek kunnen
reactiveren. Daarmee wordt gedoeld op de vooroorlogse
links-rechts-dimensie die van niet-confessioneel naar confessioneel loopt en
die de huidige politieke verdeling, die op de houding tegenover
sociaal-economische kwesties is gebaseerd, danig kan verstoren. Dergelijke
onderwerpen worden door politici veelal vermeden, gedepolitiseerd, in de
ijskast gestopt of weg-onderhandeld (Outshoorn,1986:41, 293, 302). Voor
beide typen is zowel het verwerven van agenda-status, als het behouden van
politieke aandacht een lastige opgave. Dat geldt volgens Outshoorn onder
64
van ‘onverenigde departementen’ door het voorbeeld bevestigd (Hendriks, 1996:219).