Het beleid inzake unieke regionale talen

69
Het beleid inzake unieke regionale talen
ment als dat van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk (1965) en niet
69
in de laatste plaats groeiende overheidsmiddelen, biedt. Naast welvaart
krijgt ook welzijn steeds meer aandacht. De contouren van de
‘verzorgingsstaat’ beginnen zich in die tijd af te tekenen (Ellemers,
1979:432). In feite werd op het goede moment van de gelegenheid, dat wil
zeggen als er sprake is van een geopend ‘policy window’, gebruikt gemaakt.
Het is de eerste keer dat de Friese pleitcoalitie zich op velerlei front
manifesteert. De specifiek Friese organisaties laten hun stem horen en
spreken mee over het gewenste beleid, de provinciale overheid doet actief
mee, een nieuwe op de aanwezigheid van het Fries gefundeerde politieke
partij stelt expliciete taaleisen, in het parlement werken de Friese
kamerleden eendrachtig samen, en de Haagse beleidvoerders reageren
welwillend. Voor het eerst verandert er iets, in wat eerder de bijnabeleidskern
is genoemd, met betrekking tot het Fries. Die verandering
bestaat uit het door de centrale overheid in 1972 aanvaarden van
medeverantwoordelijkheid voor het bestaan van de Friese taal en cultuur.
De derde periode, waarvan de aanvang in 1975 getraceerd kan worden, en
die loopt tot 1995, het jaar waarin het Fries èn in het bestuurlijk èn in het
rechtsverkeer wettelijk geregeld wordt, onderscheidt zich van de twee vorige
tijdvakken in die zin dat het provinciaal bestuur zich tot de initiator van èn
voornaamste actor binnen de Friese pleitcoalitie ontwikkelt. Het zijn niet
langer de specifiek Friese organisaties of de overkoepelende Ried fan de
Fryske Beweging, de niet-benoemde belanghebbenden, die een leidende rol
spelen in het verwoorden van de Friese eisen, maar het is de provinciale
overheid die de initiërende en centrale rol binnen het beleidssubsysteem gaat
spelen. Het begin van het beleidsproces valt nog terug te voeren op acties
van de FOKA en een daarop volgende aan de minister van Justitie gerichte
petitie van de Ried fan de Fryske Beweging om de gelijkberechtiging van het
Fries te bewerkstelligen. Maar daarna nemen Gedeputeerde Staten het
initiatief tot de instelling van een werkgroep die zich over de positie van het
Fries in het officiële verkeer gaat buigen. Na het zogenaamde tussenrapport
van die werkgroep wordt de relatie met Den Haag geïntensivieerd met de
instelling van een commissie, waarin zowel vertegenwoordigers van de
Friese als de Haagse pleitcoalitie zitting hebben. De met de Commissie
Friese Taal begonnen interacties kenmerken zich door een sterke
betrokkenheid van stemmacht bezittende actoren die gericht zijn op het
nemen van instrumentele besluiten. In feite gaat het minder om de kern van
de wederzijdse stelsels van opvattingen, als wel om het realiseren van
Bedroegen de overheidsuitgaven in 1963 nog (in miljoenen) 10.246 gulden, tien jaar later was
dat bedrag opgelopen tot 43.271 gulden. In 1995 ging het om een bedrag van 176.718 gulden.
Het nationaal inkomen verdrievoudigde tussen 1963 en 1973 (bron: CBS).
198