Het beleid inzake unieke regionale talen

380
Het beleid inzake unieke regionale talen
totstandkomen van de Stiftung met name de culturele context zijn uitwerking
te hebben. Dat geldt overigens niet minder voor de omvang en de gedetailleerdheid
van de door Brandenburg en Saksen ontwikkelde regelgeving.
Ondanks het in de Bondsrepubliek opgaan van de Duitse Democratische
Republiek en de daarmee gepaard gaande overgang naar een
markteconomie, draagt de culturele context nog het stempel van veertig jaar
socialistische dictatuur. Het vertegenwoordigingsmonopolie van de
Domowina, de passiviteit van verdere potentiële Sorbische actoren en de
leidende rol van de overheid bij het totstandkomen van de Stiftung,
illustreren die notie.
Concluderend kan het totstandkomen van de Stiftung für das sorbische
Volk gekwalificeerd worden als een proces, waarbij de betrokken overheden
niet van de juistheid van de nagestreefde Sorbische doeleinden overtuigd
behoefden te worden. Daarvoor zijn meerdere omstandigheden
verantwoordelijk. In de eerste plaats hebben de Sorbische
belangenbehartigers weten te profiteren van het gunstige moment. Het
‘policy window’ staat open als van Sorbische zijde aangedrongen wordt op
een regeling in het kader van het ‘Eenwordingsverdrag’ en vervolgens op
een oplossen van de acute financiële en organisatorische problemen van de
Sorbische infrastructuur. Het openstaande ‘policy window’ kan ook worden
omschreven als een situatie van toegenomen sensibiliteit van de zijde van de
meerderheid voor de minderheidsproblematiek. Die sensibiliteit heeft zowel
te maken met de in de bij het ‘Eenwordingsverdrag’ behorende notitie 14
vastgelegde ambitie het niet slechter te doen dan de DDR, of wat hiervoor
de kwaliteit van de democratie tegenover die van de eerdere dictatuur is
genoemd, als met het beroep dat gedaan wordt op het door de
Bondsrepubliek Duitsland gevoerde minderhedenbeleid dat vooral gericht is
op het verbeteren van de sitatie van Duitstalige minderheden in Oost- en
Zuid-Europa. Dat betekent dat het nieuw ontwikkelde beleid niet alleen het
resultaat is van de initiatieven van Sorbische zijde en de gevoerde
interacties, maar evenzeer samenhangt met een aantal aan het Sorbisch en de
situatie waarin zich die taal bevindt, externe factoren, dat wil zeggen
factoren die op zich niets te maken hebben met de positie van het Sorbisch.
7.6 Conclusies
Met betrekking tot het beleid van de Duitse overheid zoals dat hiervoor voor
het Sorbisch is nagegaan, kunnen zes slotopmerkingen gemaakt worden.
In de eerste plaats wordt het beleid inzake het Sorbisch, zoals dat door verschillende
overheden vanaf 1815 tot het einde van het nazi-bewind is