Het beleid inzake unieke regionale talen

Verklaren en vergelijken: terug naar het BIC-onderzoeksmodel
overtuigd te worden, omdat reeds eerder is besloten de
DDR-verworvenheden in de toekomst vooreerst te garanderen. Als
tegenstellingen in waarden en doelen ontbreken, is de noodzaak van een
beleidsgericht leren verder niet aanwezig.
Daar komt nog bij dat de tijd voor een uitgebreid beleidsvormingsproces
eenvoudig ontbreekt, gezien de urgentie om de Sorbische infrastructuur
overeind te houden. Er dienden acuut spijkers met koppen geslagen te
worden, wilde het gehele bouwwerk niet in een keer ten gronde gaan. In
zo’n situatie is er geen gelegenheid om alternatieven te ontwikkelen of
besluiten nog eens te heroverwegen en met betrokkenen door te nemen. Het
actuele beleid inzake het Sorbisch kan kortom minder als het product van
interactieprocessen gezien worden, dan wel van eerder beleid en externe
factoren.
Het streven om Horno te behouden biedt een ander perspectief op de Sorbische
beleidsvorming. In het geval van Horno is wel sprake van een doorgaande
interactie van qua samenstelling wisselende pleitcoalities. De doelen
van de deelnemende coalities staan lijnrecht tegenover elkaar:
bruinkoolwinning versus het behoud van Horno. Als de kern van een stelsel
van opvattingen wordt bedreigd en de inzet van een ieder hoog is, wordt
leren moeilijk, zo is eerder gesteld. De casus Horno bevestigt die notie.
Zelfs wanneer de Horno-coalitie een gerespecteerd buitenlands
onderzoeksbureau inschakelt om de eigen eisen kracht bij te kunnen zetten,
heeft dat geen enkele invloed op het standpunt van de tegenstanders.
Hetzelfde geldt voor het inwinnen van juridisch advies door het ministerie
van Milieu. De regering besluit met zijn beleidsvorming niet op de
uitkomsten van de juridische advisering te wachten. Hoewel de ‘analytische
hanteerbaarheid’ van de bruinkoolwinning niet ter discussie staat, zijn de
verschillen in opvatting te groot om een beleidsgericht leren te realiseren. In
die zin houdt de aanwezigheid van professionals en dominantie van
professionele normen geen garantie voor een ‘beleidsgericht leren’ in.
De in het geding zijnde opvattingen betreffen niet alleen het dorp Horno
of de manier van bruinkooldelving. Horno staat symbool voor de tientallen
dorpen die reeds zijn afgegraven en nog worden afgegraven. En de
bruinkoolwinning staat niet alleen voor energiebeleid en de gevolgen voor
de werkgelegenheid en cultuur en het milieu en landschap, maar ook voor
veertig jaar DDR-beleid, waarin geen plaats was voor inspraak of
democratische besluitvorming. Wanneer het om het behoud van Horno gaat,
gaat het om de wijze waarop in een democratie het beleid tot stand komt,
contra de wijze waarop de DDR dat placht te doen. Dit conflict wordt nog
aangewakkerd door de minister-president van Brandenburg die, middels een
klare toezegging aan de bevolking van Horno, duidelijk maakt dat het
409