Het beleid inzake unieke regionale talen

240
Het beleid inzake unieke regionale talen
mogelijkheden die aan het beleidssubsysteem externe ontwikkelingen
kunnen bieden.
De aanloop tot de realisatie van de Friese televisie kan gelegd worden ten
tijde van de landelijke plannen tot uitbreiding van de zendmogelijkheden.
Hoewel de Friese televisieplannen niet weten te profiteren van die
uitbreiding, speelt de Friese pleitcoalitie vervolgens in op zowel de
verdwijnende Omroepwet, als de komende Mediawet. De uiteindelijke
realisatie kan niet los worden gezien van de druk die meerdere provinciale
televisie-initiatieven op de landelijke pleitcoalitie weten uit te oefenen en
tegelijk de, onafhankelijk van de provinciale ontwikkelingen optredende,
verzwakking van de NOS. De laatste laat haar verantwoordelijkheid voor de
regionale omroep varen, wanneer de eigen positie alle aandacht behoeft
onder de, mede door de invloed van de Europese regelgeving, niet te keren
opkomst van de commerciële omroep (Ter Kuile, 1995:32-38).
Beide beschreven beleidsprocessen kunnen worden gezien als onderdelen
in langer lopende processen van beleidsvorming. De eerste wetgeving met
betrekking tot het Fries valt in 1937 te traceren, maar de formulering van
Friese eisen valt veel eerder vast te stellen. Het overeengekomen
bestuursconvenant gaat in wezen terug op de ontwikkelingen na de Tweede
Wereldoorlog, zoals die onder meer tot het zogenaamde kabinetsstandpunt
van 9 december 1953 leidden. Sindsdien is er van een min of meer continue
beleidsvorming inzake de Friese taal en cultuur sprake. Voor de televisie is
het beginpunt eind jaren vijftig gesteld, als de programmaraden van de twee
regionale omroepen in Nederland de NTS op het mogelijke belang van
televisie voor de regionale omroep wijzen. Vanaf dat moment bestaat de
optie voor regionale of provinciale televisie, om vervolgens begin jaren
tachtig actueel te worden. Dat betekent dat de beleidsvorming inzake het
Fries in beide gevallen en in het algemeen een zaak van een lange adem is.
Het duurt lang voordat concrete beleidsresultaten geboekt kunnen worden.
Het proces dat aan het totstandkomen van deze beleidsresultaten is
voorafgegaan, heeft alle kenmerken van een incrementele beleidsvorming.
De algemene opinie van March en Olsen (1989: 94) over de aard van beleid,
kan ook op de Friese casus worden toegepast. De beleidsvorming inzake de
Friese taal is meer een vorm van tuinieren, dan van ingenieurskunst en meer
een zaak van verzamelen, dan van jagen.
5.3 Conclusies