het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

hfst.v honden
hond gewoonlijk rennend op hem af, zijn staart gedeeltelijk tussen zijn
poten verborgen en zonder opgezette haren. Daarna gooide hij zich
op de grond, de buik naar boven. Door deze actie leek hij duidelijker
dan met woorden te zeggen: ‘Ziehier, ik ben je slaaf.’
Sommige honden laten een genoeglijke en opgewonden gemoedstoestand,
die is geassocieerd met aanhankelijkheid, op zeer speciale
manier zien, namelijk door een grimas te maken. Dit werd langgeleden
al door Somerville opgemerkt, die zegt:
“En met een hoofse grimas groet de kwispelende,
ineengedoken hond u, hij krult de wijdgeopende neus
omhoog, en zijn grote blauwzwarte ogen
smelten van zachte vlijerij en onderdanige vreugde.”
The Chase, boek i.
De beroemde Schotse windhond van Sir W. Scott, Maida, had deze
gewoonte, die ook vaak voorkomt bij terriërs. Ik heb het verder bij
een keeshond en bij een herdershond gezien. De heer Riviere, die
zich bijzonder heeft beziggehouden met deze gevoelsuiting, vertelt
me dat het zelden op een perfecte manier wordt getoond, maar dat het
in zo’n afgezwakte vorm algemeen voorkomt. Tijdens het maken van
een grimas wordt de bovenlip opgetrokken, zodat de hoektanden ontbloot
worden als bij het grommen, en worden de oren naar achteren
getrokken, maar het algehele uiterlijk van het dier laat zien dat het niet
bang is. Sir C. Bell 3 merkt op dat “honden bij hun uitingen van genegenheid
de lippen licht binnenstebuiten keren en dat ze tijdens hun
dartele sprongen grijnzen en snuiven op een manier die doet denken
aan lachen”. Sommige mensen noemen die grimas een glimlach, maar
als het een echte glimlach zou zijn, zouden we een vergelijkbare, hoewel
geprononceerdere beweging van de lippen en oren moeten zien
wanneer een hond uit vreugde blaft. Dit is echter niet het geval, al
wordt een grimas vaak gevolgd door een vreugdeblaf. Aan de andere
kant doen honden, als ze met hun kameraadjes of met hun baas aan het
spelen zijn, vrijwel altijd alsof ze bijten, waarbij ze dan, hoewel niet
krachtig, hun lippen en oren terugtrekken. Daarom vermoed ik dat
sommige honden, als ze in een opgewekte en aanhankelijke stemming
zijn, door gewoonte en associatie geneigd zijn zich door dezelfde spieren
te laten leiden als wanneer ze speels naar elkaar of naar de hand van
hun baas bijten.
3. The Anatomy of Expression, 1844, p. 140.
[121]