15.09.2013 Views

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

hfst.v ap<strong>en</strong><br />

Pijnlijke <strong>emoties</strong> <strong>en</strong> gewaarwording<strong>en</strong><br />

Bij ap<strong>en</strong> kan <strong>het</strong> <strong>uitdrukk<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> lichte pijn, of <strong>van</strong> welke pijnlijke<br />

emotie ook, moeilijk word<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> <strong>van</strong> de uitdrukking <strong>van</strong><br />

geringe boosheid, want deze gemoedstoestand<strong>en</strong> gaan makkelijk <strong>en</strong><br />

snel in elkaar over. Verdriet wordt echter door sommige soort<strong>en</strong> zonder<br />

meer getoond door middel <strong>van</strong> schrei<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> vrouw, die aan de<br />

Zoological Society e<strong>en</strong> aap had verkocht waar<strong>van</strong> werd aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

dat hij uit Borneo kwam (Macacus maurus of Macacus inornatus <strong>van</strong><br />

Gray), vertelde dat hij vaak huilde; <strong>en</strong> de heer Bartlett heeft, ev<strong>en</strong>als de<br />

oppasser de heer Sutton, hem herhaaldelijk zo hevig zi<strong>en</strong> schrei<strong>en</strong> als<br />

hij verdrietig was, of zelfs als hij werd beklaagd, dat de tran<strong>en</strong> langs zijn<br />

wang<strong>en</strong> liep<strong>en</strong>. Er is in dit geval echter iets vreemds aan de hand, want<br />

m<strong>en</strong> heeft de twee exemplar<strong>en</strong>, die na elkaar in de <strong>dier</strong><strong>en</strong>tuin werd<strong>en</strong><br />

gehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> die vermoedelijk tot dezelfde soort behoord<strong>en</strong>, nooit<br />

zi<strong>en</strong> schrei<strong>en</strong>, hoewel ze door de verzorger <strong>en</strong> door mij zorgvuldig<br />

werd<strong>en</strong> geobserveerd wanneer ze helemaal overstuur war<strong>en</strong> <strong>en</strong> luid<br />

krijst<strong>en</strong>. R<strong>en</strong>gger beweert 12 dat als aan de Cebus azarae e<strong>en</strong> hevig begeerd<br />

voorwerp wordt onthoud<strong>en</strong>, of als hij heel bang is, zijn og<strong>en</strong><br />

Figuur 17 Dezelfde zwarte baviaan, tevred<strong>en</strong> omdat hij<br />

wordt aangehaald.<br />

12. R<strong>en</strong>gger, ibid. p. 46; Humboldt, Personal Narrative, Eng. vert. vol. iv, p. 527.<br />

[137]

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!