het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

hfst.x woede
De figuren 1 en 2 op Plaat VI zijn redelijk goede weergaves van mannen
die verontwaardiging simuleren. Iedereen kan in een spiegel zien
dat, als hij zich levendig inbeeldt dat hij beledigd is en met een boos
stemgeluid een verklaring eist, hij direct en onbewust een soortgelijke
houding aanneemt.
Razernij, woede en verontwaardiging worden over de hele wereld
op vrijwel dezelfde manier getoond, en de volgende beschrijvingen
zijn misschien nuttig als bewijs hiervoor en als illustratie van enkele
voorgaande opmerkingen. Er is echter een uitzondering wat betreft
het ballen van de vuisten, dat hoofdzakelijk beperkt blijkt te zijn tot de
mannen die met hun vuisten vechten. Bij Australiërs heeft slechts een
van mijn informanten gebalde vuisten waargenomen. Ze zijn het allemaal
eens over het rechtop houden van het lichaam, en op twee uitzonderingen
na stellen ze allemaal dat de wenkbrauwen krachtig zijn
samengetrokken. Sommigen vermelden terloops de stevig gesloten
mond, de uitgezette neusgaten en de fonkelende ogen. Volgens de
Eerwaarde heer Taplin wordt woede bij Australiërs uitgedrukt door
het vooruitsteken van de lippen en de wijdgeopende ogen en, in het
geval van vrouwen, door in het rond te dansen en zand in de lucht te
gooien. Een andere waarnemer zegt dat mannelijke inboorlingen wild
met hun armen in het rond slaan als ze razend zijn.
Ik heb gelijke verslagen ontvangen, behalve wat betreft de gebalde
vuisten, over de Maleiers van het schiereiland Malakka, de Abessijnen
en de inheemse bevolking van Zuid-Afrika. Dit geldt ook voor de Dakota-indianen
van Noord-Amerika, die, volgens de heer Matthews,
dan hun hoofd rechtop houden, fronsen en vaak met lange passen
wegschrijden. De heer Bridges beweert dat de inwoners van Vuurland
herhaaldelijk op de grond stampen als ze kwaad zijn, verward in het
rond lopen, soms huilen en bleek worden. De Eerwaarde heer Stack
zag een Nieuw-Zeelandse man en vrouw ruzie maken en schreef de
volgende opmerking in zijn notitieboek: “Ogen opengesperd, lichaam
wild voor- en achteruit zwaaiend, hoofd voorover, de gebalde
vuisten nu eens achter het lichaam gebracht, dan weer gericht op elkaars
gelaat.” De heer Swinhoe zegt dat mijn beschrijving overeenkomt
met hetgeen hij bij Chinezen heeft waargenomen, behalve dat
een kwaad persoon over het algemeen zijn lichaam naar zijn tegenstander
buigt en, terwijl hij naar hem wijst, een scheldkanonnade over
hem uitstort.
ballen van de vuisten. Zie, met gelijke strekking, Huschke, Mimices et Physiognomices,
Fragmentum Physiologicum, 1824, p. 20. Zie ook Sir. C. Bell, Anatomy of
Expression, p. 210.
[248]