het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
hfst.vi schrei<strong>en</strong><br />
hoofd tot e<strong>en</strong> frons is sam<strong>en</strong>getrokk<strong>en</strong>. De mond is wijdop<strong>en</strong> <strong>en</strong> krijgt<br />
e<strong>en</strong> <strong>bij</strong>na vierkante vorm, doordat de lipp<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> <strong>bij</strong>zondere manier<br />
ingetrokk<strong>en</strong> zijn, waar<strong>bij</strong> <strong>het</strong> tandvlees of de tand<strong>en</strong> min of meer ontbloot<br />
word<strong>en</strong>. De inademing is krampachtig. Het is niet moeilijk om<br />
krijs<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> te observer<strong>en</strong>, maar ik heb gemerkt dat de zoge<strong>het</strong><strong>en</strong><br />
instantanés <strong>het</strong> beste middel voor <strong>het</strong> waarnem<strong>en</strong> zijn, omdat ze<br />
meer beraad mogelijk mak<strong>en</strong>. Ik bezit twaalf <strong>van</strong> zulke mom<strong>en</strong>tfoto’s,<br />
de meeste speciaal voor mij gemaakt, <strong>en</strong> ze lat<strong>en</strong> allemaal dezelfde algem<strong>en</strong>e<br />
k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>. Daarom heb ik er zes 1 (Plaat I) lat<strong>en</strong> kopiër<strong>en</strong><br />
door middel <strong>van</strong> <strong>het</strong> lichtdrukprocédé.<br />
Het stijf geslot<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> <strong>van</strong> de oogled<strong>en</strong> <strong>en</strong> de daardoor veroorzaakte<br />
comprimering <strong>van</strong> de oogbal – dit is e<strong>en</strong> zeer belangrijk onderdeel<br />
<strong>van</strong> verschill<strong>en</strong>de uitdrukking<strong>en</strong> – di<strong>en</strong><strong>en</strong> om de og<strong>en</strong> te bescherm<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> te grote verzadiging <strong>van</strong> bloed, zoals hierna in detail zal<br />
word<strong>en</strong> uitgelegd. Wat betreft de volgorde waarin de verschill<strong>en</strong>de<br />
spier<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>trekk<strong>en</strong> <strong>bij</strong> <strong>het</strong> dichtknijp<strong>en</strong> <strong>van</strong> de og<strong>en</strong>, wil ik Dr.<br />
Langstaff uit Southampton bedank<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> aantal waarneming<strong>en</strong>,<br />
die ik inmiddels persoonlijk heb herhaald. De beste methode om deze<br />
volgorde waar te nem<strong>en</strong> is om iemand eerst zijn w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong><br />
optrekk<strong>en</strong>, waardoor dwarse rimpels over <strong>het</strong> voorhoofd ontstaan, <strong>en</strong><br />
hem daarna zeer geleidelijk zo krachtig mogelijk alle spier<strong>en</strong> rondom<br />
de og<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>trekk<strong>en</strong>. De lezer die onbek<strong>en</strong>d is met de anatomie<br />
<strong>van</strong> <strong>het</strong> gelaat, zou de figur<strong>en</strong> 1, 2 <strong>en</strong> 3 [<strong>van</strong> pag. 24-25] moet<strong>en</strong><br />
raadpleg<strong>en</strong>. De fronsspier<strong>en</strong> <strong>van</strong> de w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong> (corrugatores supercilii)<br />
zijn de eerste spier<strong>en</strong> die zich sam<strong>en</strong>trekk<strong>en</strong>. Zij trekk<strong>en</strong> de w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong><br />
naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> <strong>en</strong> naar elkaar toe in de richting <strong>van</strong> de basis<br />
<strong>van</strong> de neus, waardoor verticale plooi<strong>en</strong> ontstaan. Dat wil zegg<strong>en</strong> dat<br />
er e<strong>en</strong> frons tuss<strong>en</strong> de w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong> verschijnt, terwijl op <strong>het</strong>zelfde<br />
mom<strong>en</strong>t de dwarse rimpels op <strong>het</strong> voorhoofd verdwijn<strong>en</strong>. De circulaire<br />
oogspier<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong> zich vrijwel tegelijk met de fronsspier<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> producer<strong>en</strong> rimpels rondom de og<strong>en</strong>. Ze blijk<strong>en</strong> zich echter krachtiger<br />
te kunn<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>trekk<strong>en</strong> zodra ze <strong>en</strong>ige ondersteuning hebb<strong>en</strong><br />
gekreg<strong>en</strong> door de contractie <strong>van</strong> de fronsspier<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> slotte trekk<strong>en</strong> de<br />
piramidespier<strong>en</strong> <strong>van</strong> de neus zich sam<strong>en</strong>, die de w<strong>en</strong>kbrauw<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />
voorhoofdshuid nog verder naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, zodat er korte<br />
1. De beste foto’s in mijn verzameling zijn afkomstig <strong>van</strong> de heer Rejlander uit<br />
Victoria Street in Lond<strong>en</strong>, <strong>en</strong> <strong>van</strong> de heer Kindermann uit Hamburg. De afbeelding<strong>en</strong><br />
1, 3, 4 <strong>en</strong> 6 zijn door eerstg<strong>en</strong>oemde, afbeelding 2 <strong>en</strong> 5 door laatstg<strong>en</strong>oemde<br />
gemaakt. Afbeelding 6 is afgedrukt om <strong>het</strong> beheerste gehuil <strong>van</strong><br />
e<strong>en</strong> ouder kind te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>.<br />
[149]