15.09.2013 Views

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Voorwoord <strong>bij</strong> de Nederlandstalige editie<br />

Het <strong>uitdrukk<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> <strong>emoties</strong> <strong>bij</strong> <strong>m<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>dier</strong> (The Expression of the Emotions<br />

in Man and Animals, 1872) is <strong>Darwin</strong>s meest toegankelijke, meest lev<strong>en</strong>dige,<br />

<strong>en</strong> zonder twijfel ook zijn meest <strong>m<strong>en</strong>s</strong>elijke boek. Zo beschrijft<br />

<strong>Darwin</strong> <strong>bij</strong>voorbeeld <strong>het</strong> gedrag <strong>en</strong> de gelaatsuitdrukking<strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> baby’s, <strong>en</strong> doet hij liefdevol verslag <strong>van</strong> zijn waarneming<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong><br />

pruil<strong>en</strong> <strong>en</strong> glimlach<strong>en</strong> <strong>van</strong> zijn eig<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>. Hij schrijft ook over de<br />

<strong>emoties</strong> – int<strong>en</strong>s verdriet, hulpeloosheid <strong>en</strong> onmacht – die gepaard<br />

gaan met <strong>het</strong> verlies <strong>van</strong> e<strong>en</strong> geliefd persoon. <strong>Darwin</strong> kon <strong>het</strong> wet<strong>en</strong>,<br />

want in 1851 was zijn lievelingsdochter Annie (Anne Elizabeth) na e<strong>en</strong><br />

langdurig ziekbed op ti<strong>en</strong>jarige leeftijd overled<strong>en</strong>. Het was e<strong>en</strong> fysieke<br />

<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tale dreun die hij nooit helemaal te bov<strong>en</strong> is gekom<strong>en</strong>. Daarnaast<br />

beschrijft hij in <strong>het</strong> boek <strong>emoties</strong> zoals vreugde, woede, schaamte<br />

<strong>en</strong> angst, <strong>en</strong> de lichaamshouding<strong>en</strong> <strong>en</strong> gelaatsuitdrukking<strong>en</strong> die er mee<br />

gepaard gaan, zoals lach<strong>en</strong>, bloz<strong>en</strong>, ine<strong>en</strong>krimp<strong>en</strong> of tand<strong>en</strong>knars<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> belangrijk thema in Het <strong>uitdrukk<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> <strong>emoties</strong> is dat <strong>Darwin</strong> de<br />

<strong>m<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>het</strong> <strong>dier</strong> in e<strong>en</strong> evolutionair continuüm plaatst: de <strong>m<strong>en</strong>s</strong> is e<strong>en</strong><br />

geëvolueerde primaat <strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> onlosmakelijk onderdeel <strong>van</strong> één <strong>en</strong><br />

<strong>het</strong>zelfde natuurlijke systeem. Er bestaat ge<strong>en</strong> fundam<strong>en</strong>tele of ess<strong>en</strong> -<br />

tiële kloof tuss<strong>en</strong> <strong>m<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>dier</strong>: beide zijn <strong>het</strong> resultaat <strong>van</strong> evolutie <strong>en</strong><br />

del<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke oorsprong. In <strong>het</strong> boek besteedt <strong>Darwin</strong><br />

dan ook veel aandacht aan de gemoedstoestand<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>dier</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

hoe deze word<strong>en</strong> uitgedrukt – <strong>en</strong> door ons word<strong>en</strong> herk<strong>en</strong>d – in lichaamstaal.<br />

D<strong>en</strong>k <strong>bij</strong>voorbeeld aan e<strong>en</strong> kwispel<strong>en</strong>de hond die verheugd<br />

zijn baasje begroet, of aan e<strong>en</strong> blaz<strong>en</strong>de kat die met zijn bolle<br />

rug, dikke staart <strong>en</strong> overeind staande har<strong>en</strong> e<strong>en</strong> niet mis te verstane<br />

boodschap aan zijn belagers overbr<strong>en</strong>gt.<br />

<strong>Darwin</strong> gaat ook uitvoerig in op de onderligg<strong>en</strong>de fysiologie <strong>van</strong><br />

<strong>emoties</strong>, de rol <strong>van</strong> spier<strong>en</strong> <strong>en</strong> z<strong>en</strong>uw<strong>en</strong>, <strong>en</strong> hoe gelaatsuitdrukking<strong>en</strong><br />

door middel <strong>van</strong> bepaalde techniek<strong>en</strong> (zoals <strong>het</strong> plaats<strong>en</strong> <strong>van</strong> elektrod<strong>en</strong><br />

op de gezichtsspier<strong>en</strong>) gemanipuleerd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Dit alles

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!