het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

[194]
gevoelsuitdrukking van verdriet: hfst.vii
zijn die op het punt staan om luidkeels te gaan krijsen. Maar we kunnen
deze opdracht gedeeltelijk onderdrukken, dankzij de wonderbaarlijke
kracht van onze wil en uit gewoonte, hoewel dit onbewust
tot stand wordt gebracht, voorzover het het mechanisme van deze onderdrukking
aangaat.
Over het neertrekken van de mondhoeken
Deze beweging wordt bewerkstelligd door de depressores anguli oris (zie
K in de figuren 1 en 2). De vezels van deze spier wijken benedenwaarts
uiteen, terwijl de samenvallende bovenste uiteinden rond de mondhoeken
en naar de bovenlip toe enigszins binnen de mondhoeken zijn
bevestigd. 6 Sommige vezels blijken antagonistisch te zijn aan de grote
jukspier, andere aan de verschillende spieren die naar het buitenste
deel van de bovenlip lopen. De contractie van deze spier trekt de
mondhoeken naar beneden en naar buiten, inclusief het buitenste deel
van de bovenlip en in geringe mate ook de neusvleugels. Als deze spier
bij gesloten mond in werking is, vormt de commissuur, de verbindingsgroef,
van de twee lippen een kromming met de holle kant naar
beneden 7 , terwijl de lippen zelf meestal enigszins uitsteken, vooral de
onderste. De mond in deze situatie wordt duidelijk weergegeven in de
twee foto’s van de heer Rejlander (Plaat II, figuur 6 en figuur 7). Het
jongetje op figuur 6 is, nadat hij van een andere jongen een klap in zijn
gezicht had gekregen, juist gestopt met huilen, en hij werd precies op
het goede moment gefotografeerd.
De gelaatsuitdrukking van bedruktheid, verdriet of neerslachtigheid,
veroorzaakt door de contractie van deze spier, wordt door iedereen
die over dit onderwerp heeft geschreven vermeld. Als we zeggen
dat iemand ‘de lip laat hangen’, bedoelen we dat hij terneergeslagen is.
Het neertrekken van de mondhoeken wordt dikwijls bij melancholische
patiënten gezien, zoals al eerder op autoriteit van Dr. Crichton
Browne en de heer Nicol is meegedeeld, en het wordt zeer goed
weergegeven op enkele foto’s van dergelijke mensen met een sterke
zelfmoordneiging, die mij door eerstgenoemde heer zijn toegestuurd.
Het is ook waargenomen bij mensen van verschillende rassen, namelijk
bij Hindoestanen, bij de donkergekleurde bergstammen van India,
bij Maleiers en, zoals de Eerwaarde Heer Hagenauer liet weten, bij
Australische inboorlingen.
6. Henle, Handbuch der Anat. des Menschen, 1858, vol. i, p. 148, Figuren 68 en 69.
7. Zie voor de beschrijving van de werking van deze spier, Dr. Duchenne, Mécanisme
de la Physionomie Humaine, Album (1862), viii, p. 34.