15.09.2013 Views

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>het</strong> beginsel <strong>van</strong> antithese hfst.ii<br />

maakt als hij de baan <strong>van</strong> zijn bal volgt. Als e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e of e<strong>en</strong> kind<br />

in woede met luide stem iemand toeroept te verdwijn<strong>en</strong>, zal hij e<strong>en</strong><br />

armbeweging mak<strong>en</strong> alsof hij die persoon wil wegduw<strong>en</strong>, ook al staat<br />

die niet vlak<strong>bij</strong> <strong>en</strong> is er ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele noodzaak om met e<strong>en</strong> gebaar de<br />

bedoeling duidelijk te mak<strong>en</strong>. Anderzijds, als we graag will<strong>en</strong> dat iemand<br />

dicht <strong>bij</strong> ons komt, do<strong>en</strong> we alsof we hem naar ons toetrekk<strong>en</strong>;<br />

<strong>en</strong> zo zijn er ontelbare voorbeeld<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong>.<br />

Als <strong>bij</strong> de <strong>m<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> de lagere <strong>dier</strong><strong>en</strong> <strong>het</strong> uitvoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> alledaagse teg<strong>en</strong>gestelde<br />

beweging<strong>en</strong>, onder invloed <strong>van</strong> teg<strong>en</strong>gestelde impuls<strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> de wil, gewoon zijn geword<strong>en</strong> – dus wanneer bepaalde handeling<strong>en</strong><br />

sterk word<strong>en</strong> geassocieerd met e<strong>en</strong> of andere gewaarwording of<br />

emotie – dan lijkt <strong>het</strong> begrijpelijk, dat onder invloed <strong>van</strong> e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gestelde<br />

gewaarwording of emotie, door de gewoonte <strong>en</strong> associatie direct<br />

teg<strong>en</strong>gestelde, zij <strong>het</strong> zinloze handeling<strong>en</strong> onbewust zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

uitgevoerd. Alle<strong>en</strong> aan de hand <strong>van</strong> dit beginsel kan ik begrijp<strong>en</strong><br />

hoe de gebar<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitdrukking<strong>en</strong> die vall<strong>en</strong> onder de hier besprok<strong>en</strong><br />

rubriek <strong>van</strong> antithese zijn ontstaan. Als ze inderdaad voor de <strong>m<strong>en</strong>s</strong> of<br />

voor welk <strong>dier</strong> ook nuttig zijn <strong>bij</strong> de ondersteuning <strong>van</strong> duidelijke<br />

kret<strong>en</strong> of taal, dan zull<strong>en</strong> ze ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s opzettelijk word<strong>en</strong> gebruikt, <strong>en</strong><br />

zal de gewoonte dus sterker word<strong>en</strong>. Maar of ze nu wel of niet nuttig<br />

zijn als communicatiemiddel, de neiging tot <strong>het</strong> uitvoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> teg<strong>en</strong>gestelde<br />

beweging<strong>en</strong> <strong>bij</strong> teg<strong>en</strong>gestelde gewaarwording<strong>en</strong> of <strong>emoties</strong><br />

zal erfelijk word<strong>en</strong> door langdurige beoef<strong>en</strong>ing, zoals we op basis <strong>van</strong><br />

de analogie mog<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>. En er kan ge<strong>en</strong> twijfel over bestaan dat<br />

verscheid<strong>en</strong>e expressieve beweging<strong>en</strong> t<strong>en</strong> gevolge <strong>van</strong> <strong>het</strong> beginsel<br />

<strong>van</strong> antithese word<strong>en</strong> doorgegev<strong>en</strong>.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!