het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

[313]
blozen hfst.xii1
van een gezin, bestaande uit vader, moeder en tien kinderen, die allemaal
zonder uitzondering in een zeer pijnlijke mate bloosden. De kinderen
groeiden op, “en sommigen van hen werden op reis gestuurd
om van deze ziekelijke gevoeligheid af te komen, maar niets mocht
baten”. Zelfs eigenaardigheden die kunnen optreden bij het blozen,
schijnen te worden overgeërfd. Sir James Paget was, bij het onderzoeken
van de ruggengraat van een meisje, verrast over de ongewone manier
waarop zij bloosde. Eerst verscheen op de ene wang een grote rode
vlek, daarna ontstonden er verspreid over het gelaat en de nek nog
meer vlekken. Toen hij de moeder vroeg of haar dochter altijd op die
speciale manier bloosde, antwoordde zij: “Ja, dat heeft ze van mij.”
Paget zag dat deze vraag de moeder deed blozen, en zij vertoonde inderdaad
dezelfde eigenaardigheid als haar dochter.
In de meeste gevallen worden alleen het gelaat, de oren en de hals
rood, maar veel mensen voelen bij hevig blozen dat hun hele lichaam
warm wordt en gaat tintelen. Dit laat zien dat op een of andere manier
het hele lichaamsoppervlak erbij betrokken is. Soms begint een blos op
het voorhoofd, maar meestal op de wangen, waarna hij zich over de
oren en de hals verspreidt. 6 Bij twee albino’s die door Dr. Burgess onderzocht
werden, begon de blos met een kleine duidelijke vlek op de
wangen, op de plek van de zenuwvlecht van de oorspeekselklier, en
groeide daarna uit tot een cirkel. Tussen deze blooscirkel en de blos in
de hals was een duidelijke afscheiding te zien, hoewel ze tegelijk waren
ontstaan. De roodheid van het netvlies, dat bij albino’s van nature
rood is, nam steevast op hetzelfde moment toe. 7 Iedereen heeft wel
eens gezien hoe snel een blos op het gelaat kan worden gevolgd door
een andere blos. Blozen wordt voorafgegaan door een vreemd gevoel
in de huid, en volgens Dr. Burgess wordt de rode kleur meestal gevolgd
door een lichte bleekheid, wat betekent dat de haarvaten zich na
de verwijding gaan samentrekken. In sommige zeldzame gevallen ontstaat
er in situaties die gewoonlijk een blos zouden opwekken, een
bleke in plaats van een rode gelaatskleur. Zo vertelde een jongedame
mij, dat ze tijdens een groot en drukbezocht feest zo stevig met haar
haar aan een knoop van een langskomende bediende was blijven hangen
dat het enige tijd duurde voordat ze kon worden losgemaakt. Ze
had het gevoel dat ze vuurrood was geworden, maar haar vriend vertelde
haar dat ze juist uitzonderlijk bleek werd.
6. Moreau, in de edit. uit 1820 van Lavater, vol. iv, p. 303.
7. Burgess, ibid., p. 38, over het bleek worden na blozen, p. 177.