het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

[130]
bijzondere gevoelsuitdrukkingen: hfst.v
nen daarmee, ter ondersteuning van diverse emoties en verlangens, ten
minste zes of zeven verschillende geluiden voortbrengen. Een van de
meest opvallende is het spinnen uit tevredenheid, dat zowel bij het
inademen als het uitademen wordt gedaan. De poema, de jachtluipaard
(cheeta) en de ocelot spinnen eveneens, maar een tevreden tijger
“laat een bijzonder soort gesnuf horen, dat samengaat met het sluiten
van de oogleden”. 7 Men zegt dat de leeuw, de jaguar en de panter niet
spinnen.
Paarden
Als paarden woest zijn, trekken ze hun oren strak naar achteren, steken
hun kop naar voren en ontbloten gedeeltelijk hun snijtanden, klaar om
te bijten. Als ze van plan zijn achteruit te trappen, trekken ze uit gewoonte
meestal hun oren naar achteren en staan hun ogen op een
vreemde manier gedraaid. 8 Als ze tevreden zijn, bijvoorbeeld omdat
iemand hun lievelingseten naar de stal heeft gebracht, wordt de kop
geheven en ingetrokken, spitsen ze hun oren en kijken ze aandachtig
naar hun vriend, vaak zacht hinnikend. Ze drukken hun ongeduld uit
door over de grond te schuren.
De bewegingen van een paard dat hevig geschrokken is, zijn buitengewoon
expressief. Op een dag werd mijn paard zeer bang voor
een boorapparaat dat, afgedekt door een zeildoek, in de wei lag. Hij
hief zijn kop zo hoog op dat zijn nek vrijwel loodrecht stond. Hij deed
dit uit gewoonte, want het apparaat lag op een helling, lager dan hijzelf
stond, en kon dus niet door het opheffen van zijn kop beter worden
bekeken. Evenmin zou hij, als het voorwerp een geluid gemaakt zou
hebben, dit niet duidelijker hebben kunnen horen. Zijn ogen en oren
waren geconcentreerd naar voren gericht, en ik kon door het zadel
heen het bonzen van zijn hart voelen. Met rode opengesperde neusgaten,
woest snuivend en in de rondte draaiend, zou hij er met snelle
vaart vandoor zijn gegaan als ik hem niet had tegengehouden. Het uitzetten
van de neusgaten dient niet om de bron van het gevaar te kunnen
ruiken, want als een paard nauwgezet aan een of ander voorwerp
ruikt en niet verontrust is, zet hij zijn neusgaten niet uit. Door de aanwezigheid
van een klep in de keel, ademt een snuivend paard niet via
de geopende bek maar via de neusgaten; als gevolg daarvan kunnen die
7. Land and Water, 1867, p. 657. Zie ook Azara over de poema, in het hierboven
aangehaalde werk.
8. Sir C. Bell, Anatomy of Expression, 3 e ed., p. 123. Zie ook p. 126 over het feit
dat een paard niet door de bek ademt vanwege de vergrote neusgaten.