het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

[318]
[319]
blozen hfst.xii1
Nieuw-Zeelanders honderden gevallen waar. Het volgende voorbeeld
is interessant, omdat het betrekking heeft op een oude man die
een ongewoon donkere en deels getatoeëerde huid had. Nadat hij zijn
land voor een klein jaarlijks bedrag aan een Engelsman had verpacht,
werd hij overvallen door een hartstochtelijk verlangen een sjees te kopen,
sinds kort bij de Maori’s in de mode. Hij wilde daarom de huur
voor vier jaar vooruit innen en informeerde bij de heer Stack of hij dat
kon doen. De man was oud, onbeholpen, arm en haveloos, en het idee
dat hij demonstratief in zijn eigen rijtuig wilde gaan rondrijden, amuseerde
de heer Stack zó dat hij ongewild in lachen uitbarstte, waarna
“de oude man tot aan zijn haarwortels bloosde”. Forster zegt dat “men
makkelijk een zich uitspreidende blos kan waarnemen” op de wangen
van de schoonste vrouwen in Tahiti. 12 Ook de inwoners van verscheidene
andere eilandengroepen in de Grote Oceaan heeft men zien blozen.
De heer Washington Matthews heeft dikwijls een blos waargenomen
op het gelaat van jonge getrouwde vrouwen, behorende tot verschillende
wilde indiaanse stammen in Noord-Amerika. In Vuurland,
in het tegenovergelegen uiteinde van het continent, “blozen de inheemsen
vaak, hoofdzakelijk in verband met vrouwen, maar zeker
ook om hun eigen uiterlijk”, aldus de heer Bridges. Dit laatste klopt
met wat ik me herinner van de Vuurlander Jemmy Button, die rood
werd als hij werd bespot om de zorg waarmee hij zijn schoenen poetste
en zich op andere manieren mooi maakte. Wat betreft de Aymaraindianen
op de indrukwekkende hoogvlakten van Bolivia is het, zo
meent de heer Forbes 13 , vanwege hun huidskleur onmogelijk dat een
blos even duidelijk te zien zou zijn als bij blanke rassen. Maar onder
12. J.R. Forster, Observations during a Voyage round the World, 410, 1778, p. 229.
Waitz (Introduction to Anthropology, 1863, vol. i, p. 135) verwijst naar andere eilanden
in de Grote Oceaan. Zie ook Dampier, On the Blushing of the Tunquinese
(vol. ii, p. 40), hoewel ik dit werk niet heb geraadpleegd. Waitz haalt Bergmann
aan, die stelt dat Kalmukken niet blozen, maar dit kan in twijfel worden
getrokken na hetgeen we met betrekking tot de Chinezen hebben gezien. Hij
citeert ook Roth, die ontkent dat de Abessijnen kunnen blozen. Helaas heeft
kapitein Speedy, die zo lang tussen de Abessijnen heeft geleefd, mijn vraag
over dit onderwerp niet beantwoord. Tot slot moet ik vermelden dat de radja
Brooke bij de Dajaks in Borneo nooit enig teken van blozen heeft waargenomen.
Integendeel, onder omstandigheden die bij ons een blos zou doen ontstaan,
zeggen zij dat “zij het bloed uit hun gelaat voelen wegtrekken”.
13. Transact. of the Ethnological Soc., 1870, vol. ii, p. 16.