het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
[238]<br />
d<strong>en</strong>kt dat de verklaring <strong>van</strong> Sir C. Bell onjuist is. Hij stelt dat <strong>het</strong> inhoud<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> de adem de bloedcirculatie vertraagt, waarover volg<strong>en</strong>s<br />
mij ge<strong>en</strong> twijfel bestaat, <strong>en</strong> hij komt met e<strong>en</strong> merkwaardig bewijs,<br />
ontle<strong>en</strong>d aan de lichaamsstructuur <strong>van</strong> lagere <strong>dier</strong><strong>en</strong>. Hiermee wil hij<br />
aanton<strong>en</strong> dat <strong>en</strong>erzijds e<strong>en</strong> vertraagde circulatie noodzakelijk is voor<br />
aanhoud<strong>en</strong>de spierinspanning <strong>en</strong> dat anderzijds e<strong>en</strong> snelle circulatie<br />
noodzakelijk is voor snelle beweging<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s deze visie sluit<strong>en</strong> we<br />
onze mond als we aan e<strong>en</strong> grote inspanning beginn<strong>en</strong> <strong>en</strong> stopp<strong>en</strong> we<br />
met ademhal<strong>en</strong> om de bloedcirculatie te vertrag<strong>en</strong>. Gratiolet vat dit sam<strong>en</strong><br />
door de te zegg<strong>en</strong>: “C’est là la vraie théorie de l’effort continu”<br />
[“Dat is de ware theorie <strong>van</strong> aanhoud<strong>en</strong>de inspanning”], maar in hoeverre<br />
deze theorie door andere fysiolog<strong>en</strong> wordt aanvaard weet ik<br />
niet.<br />
Dr. Piderit 15 verklaart <strong>het</strong> stevig sluit<strong>en</strong> <strong>van</strong> de mond tijd<strong>en</strong>s sterke<br />
spierinspanning met <strong>het</strong> beginsel, dat de invloed <strong>van</strong> de wil zich niet<br />
alle<strong>en</strong> zal verspreid<strong>en</strong> naar de spier<strong>en</strong> die noodzakelijkerwijs in actie<br />
kom<strong>en</strong> <strong>bij</strong> <strong>het</strong> uitvoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> speciale inspanning<strong>en</strong>, maar ook naar andere<br />
spier<strong>en</strong>; daar<strong>bij</strong> is <strong>het</strong> <strong>van</strong>zelfsprek<strong>en</strong>d dat vooral de spier<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
de ademhaling <strong>en</strong> <strong>van</strong> de mond op deze manier geactiveerd zull<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong>, omdat ze gewoonlijk zo word<strong>en</strong> gebruikt. Het lijkt mij dat er<br />
mogelijk <strong>en</strong>ige waarheid in deze visie schuilt, want wij zijn g<strong>en</strong>eigd<br />
onze tand<strong>en</strong> hard op elkaar te drukk<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s hevige inspanning, terwijl<br />
dit niet nodig is om de uitademing te voorkom<strong>en</strong>, zolang de spier<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> de borstkas krachtig zijn aangetrokk<strong>en</strong>.<br />
Wanneer, tot slot, iemand e<strong>en</strong> subtiele <strong>en</strong> moeilijke handeling<br />
moet uitvoer<strong>en</strong> waarvoor ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele kracht is vereist, zal hij over <strong>het</strong><br />
algeme<strong>en</strong> toch zijn mond sluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>en</strong>ige tijd zijn adem inhoud<strong>en</strong>,<br />
maar hij zal dat do<strong>en</strong> om ervoor te zorg<strong>en</strong> dat de beweging <strong>van</strong> zijn<br />
borstkas de beweging <strong>van</strong> zijn arm<strong>en</strong> niet hindert. Zo kan m<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />
dat iemand die <strong>bij</strong>voorbeeld e<strong>en</strong> draad door <strong>het</strong> oog <strong>van</strong> e<strong>en</strong> naald<br />
probeert te stek<strong>en</strong>, zijn lipp<strong>en</strong> op elkaar drukt <strong>en</strong> zijn adem vasthoudt,<br />
of zo snel mogelijk gaat ademhal<strong>en</strong>. Hetzelfde vond plaats, zoals eerder<br />
werd vermeld, <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> jonge <strong>en</strong> zieke chimpansee, to<strong>en</strong> hij zich vermaakte<br />
door met zijn knokkels vlieg<strong>en</strong> te dod<strong>en</strong> die in de buurt <strong>van</strong><br />
<strong>het</strong> v<strong>en</strong>ster rondzoemd<strong>en</strong>. Uit <strong>het</strong> uitvoer<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> moeilijke, zij <strong>het</strong><br />
nutteloze handeling, blijkt e<strong>en</strong> zekere mate <strong>van</strong> vroegere vastbeslot<strong>en</strong>heid.<br />
Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat alle bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde oorzak<strong>en</strong><br />
15. Mimik und Physiognomik, p. 79.<br />
besluitvaardigheid hfst.ix