het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...

[48]
het beginsel van hfst.1
Wat betreft het zuigen wil ik nog toevoegen dat deze ingewikkelde
bewegingen, evenals het afwisselend uitsteken van de voorpoten, reflexmatige
gebaren zijn, want ze treden ook op wanneer men een in
melk gedoopte vinger in de bek stopt van een jonge hond waarvan
men het voorste gedeelte van de hersenen heeft verwijderd. 17 Kortgeleden
heeft iemand in Frankrijk beweerd dat het zuigen uitsluitend
wordt opgewekt door het reukzintuig, zodat een jonge hond waarvan
de reukzenuwen zijn vernietigd, nooit zal kunnen zuigen. Bij kippen
schijnt het wonderbaarlijke vermogen om binnen een paar uur nadat
ze uit het ei zijn gekropen, stukjes voedsel op te pikken, geactiveerd te
worden door het gehoorzintuig, want een goede waarnemer ontdekte
dat kunstmatig uitgebroede kuikens “het getik van een vingernagel tegen
een plank, als nabootsing van de moederkip, hun voor het eerst
leerde naar voedsel te pikken”. 18
Ik wil nog één ander voorbeeld geven van een zinloze, uit gewoonte
uitgevoerde beweging. De bergeend (Tadorna) zoekt zijn
voedsel op de zandbanken die bij eb droogvallen, en zodra hij een
wormhoop heeft ontdekt, “gaat hij met zijn poten de grond platslaan,
en maakt een soort dans boven de kuil”, waardoor de worm naar de
oppervlakte komt. Nu zegt de heer St. John dat wanneer zijn tamme
bergeenden “om voedsel kwamen vragen, zij op een ongeduldige en
snelle manier op de grond huppelden”. 19 Dit mag daarom bijna worden
beschouwd als een uiting van honger. De heer Bartlett deelde me
mee dat wanneer de flamingo en de kagu (Rhinochetus jubatus) verlangend
naar voedsel uitkijken, zij op dezelfde merkwaardige manier op
de grond trappelen. Ook ijsvogels slaan altijd op de vis die ze hebben
gevangen totdat hij dood is, en in dierentuinen trommelen ze op het
rauwe vlees waarmee ze af en toe worden gevoed, en eten het dan pas
op.
Ik denk dat nu op voldoende wijze de juistheid is aangetoond van ons
eerste beginsel dat zegt, dat als een gewaarwording, of een verlangen,
een afkeer, enzovoort gedurende een lange reeks generaties heeft geleid
tot deze of gene willekeurige beweging, er vrijwel zeker de neiging
zal worden opgewekt tot het uitvoeren van een soortgelijke be-
17. Carpenter, Principles of Comparative Physiology, 1854, p. 690; en Müller’s Elements
of Physiology, Eng. vert., vol. ii, p. 936.
18. Mowbray, Poultry, 6 e edit. 1830, p. 54.
19. Zie de uiteenzetting die door deze uitmuntende waarnemer wordt gegeven in
Wild Sports of the Highlands, 1846, p. 142.