het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
het uitdrukken van emoties bij mens en dier - Darwin Downloads ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
hfst.v herkauwers<br />
zeer sterk word<strong>en</strong> uitgezet. Dit vergrot<strong>en</strong> <strong>van</strong> de neusgat<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>het</strong><br />
snuiv<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>als <strong>het</strong> bonz<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> hart, zijn beweging<strong>en</strong> die g<strong>en</strong>eratie<br />
na g<strong>en</strong>eratie stevig geassocieerd zijn geraakt met de emotie <strong>van</strong> panische<br />
angst; want om in volle vaart te kunn<strong>en</strong> wegstorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> de<br />
oorzaak <strong>van</strong> de angst, is e<strong>en</strong> paard gew<strong>en</strong>d zich <strong>en</strong>orm in te spann<strong>en</strong>.<br />
Herkauwers<br />
Runder<strong>en</strong> <strong>en</strong> schap<strong>en</strong> zijn opmerkelijk in de zin dat ze in zeer geringe<br />
mate hun <strong>emoties</strong> of gewaarwording<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong>, behalve <strong>bij</strong> uitzonderlijke<br />
pijn. Bij e<strong>en</strong> raz<strong>en</strong>de stier is zijn woede alle<strong>en</strong> te merk<strong>en</strong><br />
aan de manier waarop hij zijn kop met opgesperde neusgat<strong>en</strong> naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong><br />
houdt, <strong>en</strong> aan zijn geloei. Ook schraapt hij vaak over de grond,<br />
maar dat is heel anders dan <strong>het</strong> schur<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> ongeduldig paard,<br />
want als de grond los is, gooit hij hele stofwolk<strong>en</strong> omhoog. Ik d<strong>en</strong>k dat<br />
stier<strong>en</strong> dat do<strong>en</strong> wanneer ze door vlieg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gehinderd, om ze<br />
op die manier weg te jag<strong>en</strong>. Als wilde schap<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> <strong>en</strong> gemz<strong>en</strong><br />
schrikk<strong>en</strong>, stamp<strong>en</strong> ze op de grond <strong>en</strong> fluit<strong>en</strong> ze door hun neus, wat<br />
di<strong>en</strong>t als e<strong>en</strong> waarschuwingssignaal voor hun groepsg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>. De muskus-os<br />
uit <strong>het</strong> noordpoolgebied stampt <strong>bij</strong> e<strong>en</strong> onverwachte ontmoeting<br />
ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s op de grond. 9 Hoe deze stamp<strong>en</strong>de beweging is ontstaan,<br />
kan ik niet verklar<strong>en</strong>, want uit inlichting<strong>en</strong> die ik heb ingewonn<strong>en</strong><br />
blijkt niet, dat deze <strong>dier</strong><strong>en</strong> met hun voorpot<strong>en</strong> vecht<strong>en</strong>.<br />
Sommige soort<strong>en</strong> hert<strong>en</strong> zijn, als ze woest zijn, veel expressiever<br />
dan runder<strong>en</strong>, schap<strong>en</strong> of geit<strong>en</strong>, want zoals al is vermeld, trekk<strong>en</strong> ze<br />
hun or<strong>en</strong> naar achter<strong>en</strong>, knars<strong>en</strong> met hun tand<strong>en</strong>, zett<strong>en</strong> hun har<strong>en</strong><br />
overeind, krijs<strong>en</strong>, stamp<strong>en</strong> op de grond <strong>en</strong> zwaai<strong>en</strong> dreig<strong>en</strong>d met hun<br />
gewei. Op e<strong>en</strong> dag kwam <strong>het</strong> Formosa-hert (Cervus pseudaxis) in de<br />
<strong>dier</strong><strong>en</strong>tuin in e<strong>en</strong> merkwaardige houding op me af, zijn snuit hoog opgehev<strong>en</strong><br />
zodat <strong>het</strong> gewei op zijn nek werd gedrukt, terwijl de kop zeer<br />
schuin werd gehoud<strong>en</strong>. Op grond <strong>van</strong> de uitdrukking in zijn og<strong>en</strong>,<br />
was ik er zeker <strong>van</strong> dat hij woest was. Hij kwam langzaam dichter<strong>bij</strong><br />
<strong>en</strong> zodra hij in de buurt <strong>van</strong> de ijzer<strong>en</strong> tralies kwam, deed hij zijn kop<br />
niet omlaag om naar mij te stot<strong>en</strong>, maar trok hem plotseling in <strong>en</strong> sloeg<br />
hem met grote kracht teg<strong>en</strong> de spijl<strong>en</strong>. De heer Bartlett heeft me verteld<br />
dat sommige andere hert<strong>en</strong>soort<strong>en</strong> dezelfde houding aannem<strong>en</strong><br />
als ze raz<strong>en</strong>d zijn.<br />
9. Land and Water, 1869, p. 152.<br />
[131]<br />
[132]