pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

Unia Europejska jako definiendum131w przeciwieñstwie do federacji zachowuj¹ suwerennoœæ. Pojêcie to u¿ywanejest wy³¹cznie w Niemczech i tylko w odniesieniu do Unii Europejskiej. Nieznajduje ono odpowiednika w ¿adnym innym jêzyku. Terminem tym pos³u¿y³siê w 1992 r. P. Kirchhof 34 , a za jego spraw¹ (by³ sêdzi¹ Federalnego Trybuna³uKonstytucyjnego) kategoria ta pojawi³a siê w orzeczeniu Trybuna³uz 12 pa¿dziernika 1993 r. w sprawie zgodnoœci Traktatu o UE z Ustaw¹Zasadnicz¹ (Maastricht – Urteil) 35 .Traktat z Maastricht tworzy dla urzeczywistnienia Staatenverbund corazwê¿sz¹ uniê narodów Europy, a nie – oparte na europejskim narodzie– pañstwo. Staatenverbund oparty na pañstwach cz³onkowskich respektujenarodow¹ to¿samoœæ. Owo „zespolenie pañstw” odnosi siê do cz³onkostwaNiemiec w supranacjonalnej organizacji, a nie przynale¿noœci do pañstwaeuropejskiego 36 . Pañstwa cz³onkowskie uczestnicz¹ w tworzeniu woli (Willensbildung)tego zespolenia stosownie do jego organizacji i procedur, a nastêpnies¹ zwi¹zane t¹ wol¹ niezale¿nie od tego, czy jest ona efektem ichw³asnego uczestnictwa, czy te¿ nie. Zasada demokracji nie zostaje naruszonaprzez cz³onkostwo RFN w supranacjonalnej Wspólnocie. Jej za³o¿eniem jestjednak zapewnienie pochodz¹cej od narodu legitymacji tak¿e wewn¹trz Staatenverbundu.W tym zespoleniu pañstw Unii Europejskiej demokratycznalegitymacja jest efektem koniecznego sprzê¿enia zwrotnego dzia³añ europejskichinstytucji z parlamentami pañstw cz³onkowskich. Przekazanie tej legitymacjinastêpuje poprzez wybrany bezpoœrednio Parlament Europejski 37 .Bardziej wstrzemiêŸliw¹ wyk³adniê interesuj¹cego nas tu terminu odnajdujemyw wyroku FTK z 30 czerwca 2009 r. w sprawie zgodnoœci TraktatuLizboñskiego z Ustaw¹ Zasadnicz¹ (Lissabon – Urteil) 38 . Pojêcie zespoleniaobejmuje w¹skie, trwa³e po³¹czenie suwerennych pañstw, które na traktatowejpodstawie wykonuj¹ w³adzê publiczn¹ i którego porz¹dek prawny podlegadyspozycji pañstw cz³onkowskich, i w którym narody – tzn. obywatelepañstw cz³onkowskich – pozostaj¹ podmiotami demokratycznej legitymacji 39 .Nie bez racji T. Oppermann zauwa¿a, ¿e definiowaniu UE jako Staatenverbundutowarzyszyæ powinna œwiadomoœæ, ¿e nie myœli siê wówczaso konfederacji, lecz o prawnym i faktycznym zespoleniu. W³aœciwszym wyboremby³aby tu unia pañstw (Union of States) 40 .34 P. Kirchhof, Der deutsche Staat im Prozess der europäischen Integration, [w:] J. Isensee,P. Kirchhof (Hrsg.), Handbuch des Staatsrechts, Heidelberg 1992, Bd. VII, s. 50.35 BVerf.GE 89, 155.36 Ibidem.37 Ibidem.38 BVerfGE 123, 267. Por. na ten temat D. Grimm, Das Grungesetz als Riegel vor einerVerstaatlichung der Europäischen Union. Zum Lissabon – Urteil des Bundeverfassungsgerichts,“Der Staat“ 2009, Bd. 48, H. 4, s. 475.39 BVerfGE 123, s. 267.40 T. Oppermann, Europarecht..., s. 341.