pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

De administratione rerum ad civitates pertinentium...367U¿yty w tekœcie przez Gajusa termin ablatio oznacza kradzie¿ lub rabunek.Mamy zatem do czynienia z sytuacj¹ kradzie¿y zbo¿a zakupionego zeœrodków publicznych. W tym przypadku sêdzia rozstrzygaj¹cy dan¹ sprawênie otrzyma³ uprawnienia do oszacowania strat spowodowanych kradzie¿¹,lecz jedynie zas¹dza³ od kuratora zap³atê wartoœci ksiêgowej, czyli niezale¿-nej od wartoœci tej rzeczy w momencie wydania wyroku. Wa¿ne, ¿e odpowiedzialnoœæza poniesione straty ponosi³ nie urzêdnik lub inna osoba, leczcurator rei publicae, który by³ odpowiednikiem dzisiejszego pe³nomocnika.Jego odpowiedzialnoœæ mia³a charakter obiektywny.WnioskiJednym z podstawowych zadañ ka¿dego miasta w antycznym œwiecieby³o zabezpieczenie podstawowych potrzeb mieszkañców, w tym zaopatrzeniew ¿ywnoœæ, zw³aszcza w tanie lub darmowe zbo¿e. System gromadzenia zbo-¿a polega³ na jego skupie od prywatnych producentów w Afryce lub na Sardynii.Zupe³nie wyj¹tkowo zbo¿e pochodzi³o z gruntów publicznych czy te¿z podatku p³aconego w naturze.Odpowiedzialnoœæ za gromadzenie zapasów spoczywa³a na magistratus,zw³aszcza na edylach. Sam¹ czynnoœæ zakupu zbo¿a mogli oni jednak scedowaæna podmioty prywatne, np. na publikanów. Niezale¿nie jednak od tego,kto dokonywa³ zakupu zbo¿a, musia³ rozliczyæ siê z powierzonych mu publicznychpieniêdzy.Kwestia rozliczeñ by³a dokonywana zgodnie z zasadami polityki finansowej,która opiera³a siê na zasadach podobnych do wspó³czeœnie obowi¹zuj¹cychw finansach publicznych. Ze wzglêdu na zró¿nicowanie cenowe zbo¿aw poszczególnych czêœciach imperium wszelkie spory wynikaj¹ce z rozliczeñpomiêdzy dysponentem œrodków publicznych a fiskusem czy kas¹ miejsk¹ rozwi¹zywanona podstawie actio arbitraria. Sêdzia otrzymywa³ wiêc uprawnieniedo uwzglêdniania wszelkich okolicznoœci maj¹cych wp³yw na cenê zbo¿a.SummaryDe administratione rerum ad civitates pertinentium.The principles of expenditure the public appropriations,quoting the example of corn purchasingOne of the basic tasks of each city in the ancient world was the protectionof the basic citizens needs of food supply, in particular cheap or freecorn. The system of stocking up the corn consisted in its purchasing from the