pobierz - Uniwersytet Warmińsko - Mazurski

208 Piotr Majerw Korpusie Bezpieczeñstwa – 87 artyku³ów w 8 rozdzia³ach – by³ bowiemw istocie pragmatyk¹ s³u¿bow¹ funkcjonariuszy tej formacji, nie ró¿ni¹c¹ siêznacz¹co od podobnych dokumentów. Znacznie bardziej zwiêz³y kolejny projektdekretu: O rozwi¹zaniu korpusu Policji Pañstwowej (8 artyku³ów) by³przygotowywany na czas wyzwolenia i stanowi³, ¿e z momentem jego og³oszeniazostanie rozwi¹zana miêdzywojenna Policja Pañstwowa, a jej funkcjonariuszez mocy prawa bêd¹ mieli obowi¹zek w terminie trzech dni od datyog³oszenia dekretu zg³osiæ siê do wskazanych w nim organów w³adzy celemrejestracji. Uchylenie siê od tego obowi¹zku mia³o byæ traktowane jako rezygnacjaze s³u¿by i skutkowaæ utrat¹ wszelkich nabytych uprawnieñ 40 .Stra¿ Obywatelska, jako trzeci cz³on organów bezpieczeñstwa i porz¹dku,mia³a stanowiæ formacjê pomocnicz¹. Powo³ywanie jej w czasie okupacjinale¿a³o do uprawnieñ delegata powiatowego – konspiracyjnego starosty.Zak³adano, ¿e po wyzwoleniu oddzia³y Stra¿y Obywatelskiej bêd¹ wspomagaædzia³alnoœæ gminnych posterunków Stra¿y Samorz¹dowych, a ich cz³onkowierekrutowaæ siê wy³¹cznie z miejscowej ludnoœci.Równolegle z pracami koncepcyjnymi nad systemem powojennych organówpolicyjnych, zwieñczonymi pakietem projektów z listopada 1943 r., trwa-³a rozbudowa Pañstwowego Korpusu Bezpieczeñstwa i Stra¿y Samorz¹dowej.Do koñca 1942 r. Korpus mia³ charakter organizacji kadrowej. Zmianyna arenie militarnej, zwiastuj¹ce prze³om w zmaganiach zbrojnych, a tak¿epojawienie siê na ziemiach okupowanych nowego czynnika w postaci PolskiejPartii Robotniczej i jej si³ zbrojnych, musia³y jednak wzmóc dzia³ania przygotowuj¹cetê formacjê do wype³niania przypisanych jej funkcji po wyzwoleniu.St¹d te¿ od pierwszych miesiêcy 1943 r. trwa³ proces fizycznej rozbudowyKorpusu, na co znacz¹cy wp³yw mia³a decyzja dowództwa AK o przejœciu dotej formacji funkcjonariuszy Policji Pañstwowej zwi¹zanych dot¹d z konspiracj¹wojskow¹ 41 .Rozwój kadrowy Korpusu, a tak¿e przypisane mu role po wyzwoleniu sprawi³y,¿e ugrupowania polityczne zaczê³y dostrzegaæ jego znaczenie, a w œlad zatym zabiegaæ o przejêcie nad nim kontroli. Najbardziej skuteczne w tychstaraniach by³o Stronnictwo Ludowe, którego reprezentant Stanis³aw Tabiszod wrzeœnia 1942 r. organizowa³ Stra¿ Samorz¹dow¹, pe³ni¹c jednoczeœniefunkcjê zastêpcy komendanta Pañstwowego Korpusu Bezpieczeñstwa 42 . Wy-40 Ibidem, s. 115.41 M. Getter, Policja Polska..., s. 83.42 Datê tak¹ podaje sam S. Tabisz w sprawozdaniu w sprawie tworzenia Korpusu PañstwowegoBezpieczeñstwa sporz¹dzonym w paŸdzierniku 1945 r. (zob.: Dokumenty i materia³yPolski Podziemnej 1939–1956, Warszawa 1993, s. 96–99; a tak¿e Losy policjantów polskich po1 wrzeœnia 1939. Studia i materia³y, pod red. P. Majera i A. Misiuka, Szczytno 1996, s. 178).Natomiast G. Górski w przywo³ywanej pracy Administracja Polski Podziemnej, podaje (s. 144),¿e S. Tabisz funkcjê zastêpcy M. Kozielewskiego obj¹³ na pocz¹tku 1943 r., zastêpuj¹c pp³kTadeusza Wasilewskiego.